Diferencia entre revisiones de «Reptilia»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Replacing Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas_.jpg with Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas.jpg.
Sin resumen de edición
Linia 15:
Son animals ditos [[Ectotermia|ectotermos]], ye decir, con una [[termperatura corporal]] identica a la [[temperatura]] exterior d'o suyo medio ambient y no produeita por o suyo cuerpo, caracteristica que comparten con otros grupos taxonomicos como [[insectos]] u [[peixes]].
 
A sciencia que en fa o estudeo ye una d'as d's brncas d'a [[Herpetolochía]], estando-ne l'atra o estudio d'os [[amfibios]], que d'antis más s clasificaban en o mesmo grupo taxonomico d'os reptils. Se considera que os primers reptils amanixioron mientres o [[Carbonifero]], chunto con os [[Amniota]] y estioron os primers animals en fer una verdadera colonización d'o medio terrestre. Estioron muit abundants mientres a [[Era Mesozoica]], quan estioron as especies dominants a traviés d'os [[dinosauriosdinosauros]], pero desapareixioron como gran grupo taxonomico dominant en zagueras d'a [[Era Cretacica]], estando suplantatos por un nuevo grupo taxonomico en expansión, os [[mamiferos]], millor adaptatos a o [[medio terrestre]].
 
A suya relación con l'hombre ye complexa, y gosan amanixer muito en as [[Mitolochía|mitolochías]] como animals fabulosos. Antiparte, se fa a explotación comercial de bellas especies, mas que mas por a suya [[piel]] en treballos de [[marroquinería]]; por ixo bell unas especies son obchecto de cría. Sindembargo, gosan tener amenazas en o suyo medio natural, mas que mas por a [[polución]] y en desapareixer os suyos habitats por efecto de l'acción de l'hombre.
Linia 26:
Bi ha [[dient]]s en as dos [[mandibula]]s, insertos en una sola ringlera sobre os [[ueso]]s premaxilar y [[maxilar]] d'a mandibula superior y exclusivament en o dentario d'a inferior. En beluns amés bi ha dients sobre os uesos d'o [[paladar]] ([[palatins]] y [[pterigoideu]]s). Os dients son totz eguals (homodoncia), de forma conica, uncinata, utils p'agafar y retener as presas, pero no pa masticar, (encara que i ha habito ordens fósils con tendencias a la heterodoncia d'os mamifers).
 
Os dients gosan estar fusionatos a los [[ueso]]s d'as mandibulas, en as marguins (dients acrodontos), en os laterals d'as caras internas (pleurodontos). En os [[crocodilians]] y en órdens fósils como os [[dinosauriosdinosauros]] os dients s'anclan en uns alviolos como por eixemplo en os crocodilians. O reemplazo d'os dients gosa estar costant en tota una vida (polifiodoncia) con patrons alternants a fin que no i haiga tramos extensos sin dients en as mandibulas.
 
Siempre bi ha una [[Luenga (anatomía)|luenga]], queratinizata, luenga y áchil en os [[engardaixo]]s y [[serpient]]s (que la tienen con forma de forca) y poco móvil en os crocodilians y [[tortugas]].
Linia 80:
Bi ha diferents modalidatz d'excreción d'os productos nitrochenatos. Por un regular ye por medio d'[[acido urico]], un producto que permite a reabsorción de gran cantidat d'augua en l'[[urodeu]], con una traza que a la fin d'o proceso o pixato ye una espesa masa de color blanquenca. Ye una intresant adaptación pa no perder augua en l'ambient terrestre, y de feito se conserva siempre en os reptils de zonas aridas.
 
Manimenos os reptils aquaticos, que no han d'escusar augua, excretan fundamentalment [[urea]] y amoniaco ([[calapaco]]s, crocodrilians). Os reptils marins a la fuerza precisan espulsar o exceso de [[cloruro sodico]], y lo fan como as aus marinas, con glandulas especials, que en as tortugas de mar se troban en as orbitas oculars, a sal ye carreyata por as [[glarima]]s, mientres que en ''[[Amblyrhynchus]]'' se troban en as fosas[[fuesas nasals]] y en as serpients marinas en o paladar.
 
=== Tegumento ===
Linia 87:
* Externo, formato por a queratina d'as celulas muertas en forma de [[escata]]s.
 
A vegatas amaneixen placas osias dermicas. O tegumento tien pocas glandulas. O tegumento d'os reptils se caracteriza, especialment a diferencia d'os amfibios, por una notable [[queratinización]] y por a escaseza de glandulas, resultando-ne una piel dura y seca, adaptata a los inconvenients prencipals d'a vida en o [[medio terrestre]], (perduga d'augua y atros). A capa cornia d'a epidermis ye muit gruesa y desembolica unas faneras caracteristicas: as escatas cornias.
 
As escatas cornias no tienen garra relación con as d'os [[peixes]] u encara con as de bells amfibios, osias y d'orichen dermico. Estas [[fanera]]s son muit sencillas en comparanza con as equivalents d'os mamifers y aus, os [[pelo]]s y [[pluma]]s (estas zagueras son homologas d'as escatas d'os reptils). No son que espesamientos d'a capa cornia deseparatos ente sí por zonas més finas que fan de superficies d'articulación.
Linia 95:
A vegatas prenen a forma de crestas, cuernetz, ecetra, pero a modificación més curiosa ye o [[cascabiello]] d'os [[Crotalinae]] u serpients de cascabiello. De todas trazas, as escatas cornias gosan estar muit costants en numero y disposición dentro d'as diferents especies y grupos sistematicos, d'astí que os taxonomos las tiengan muito en cuenta pa fer as clasificacions.
 
As escatas, por un regular tota a capa cornia d'a piel, se renuevan periodicament, unas vegatas por simple desgaste, (tortugas y [[crocodylia|crocodilians]]), atras por descatación ([[engardaixo]]s), atras por una verdadera muda u [[ecdisi]] ([[serpient]]s y bells [[checo (reptil)|checos]]). En estos casos, enantesantes d'aque no se formaciónforme d'una nueva capa cornia, amaneix una pelicula liquida de chos l'antiga, que una vegata formata, a serpient permuda a piel, esgallando-se l'antiga, o que se conoix en as serpients como a "[[camisa de serpient|camisa]]".
 
Atras faneras han amanexito tamién por primera vegata en o curso d'a evolución en os reptils, asinas os picos, presents en bells dinosauriosdinosauros, y huei en día en as tortugas, u as [[garra]]s, cheneralizadas en os miembros marchadors de totz os reptils actuals.
 
Tamién se sabe que lo menos en bells reptils voladors d'a [[era secundaria]] ([[pterosaurios]]) poseyeban unas faneras en cierta traza comparables a los pelos d'os mamiferos, talment pa la protección termica.
Linia 112:
O [[encefalo]] d'os reptils ye més abanzato que o d'os amfibios. Bi ha cinco partz: [[telencefalo]], [[dielencefalo]], [[mesencefalo]], [[metencefalo]] y [[mielencefalo]]. En os [[escatosos]] bi ha un [[neopalio]], acumulación de [[materia grisa]] en a superficie. Os [[crocodilians]] tamién tienen neopalio, encara poco desembolicato.
 
Aumenta a mida d'os [[hemisferios cerebrals]] d'o telencefalo, en os que ya bi ha un [[neopalio]]. Manimenos, o desembolique d'una [[crosta cerebral]] ye encara escasismo en comparanza con os mamifers, mientres que os cuerpos estriatos en o telencefalo y o [[teito optico]] en o mesencefalo presentan una gran impotancia: o [[celebro]], por un regular no ye mal desembolicato, pero careixe practicament de lobulos laterals. En conchunto a suya estructura ye més pareixita a la d'o encefalo d'as [[aus]] que a la d'os mamifers, y a suya mida ye redueita. Sobretot en relación con a masa corporal d'os reptils grans, particularment os [[dinosauriosdinosauros]].
 
Un detalle de gran intrés se troba en o diencefalo d'os reptils o dito [[complexo pinial]], que apareix en posición dorsal y consta d'una glandula de funcions poco conoixitas ([[episifi]]), y, a vegatas ([[tuatara]] y bells [[saurios]]), d'un [[uello pinial]], con [[homolochía (anatomía)|homolochía]] u no con os [[uello]]s parietals, que hemos visto, por eixemplo en os agnatos actuals, encara se discute. Este tercer uello s'acofla en un foramen entre os uesos [[parietals]] y presenta estructuras ([[lent]], [[retina]] y [[niervo]]) perfectament comparables a las d'os verdaders uellos. En os reptils estinguitos se troban foramens pareixitos, por o que tamién se i suposa que a presencia de uello pinial.