Diferencia entre revisiones de «Adverbios de tiempo en aragonés»

Contenido eliminado Contenido añadido
Linia 54:
 
=== Dinantes u enantes ===
Ye lo resultau d'a combinación ''de''+''en''+''antes''. Si seSe presenta como diferents variants que pueden coexistir en a parla d'un mesmo lugar:
*''Denantes''.
*''Denantis''.
Linia 62:
*''Inantes''.
 
PuetA part de trobar-se en [[idioma aragonés|aragonés]] tamién se troba en [[idioma gallego|gallego]], [[astur-leyonés]], [[idioma castellán|castellán]], [[idioma catalán|catalán]] (''enans''), y [[idioma occitán|occitán]] (''enans''), pero en a mes gran part d'os casos sin fer part d'os standards d'estos idiomas neolatins.

En aragonés puet significar "fa un inte" ([[aragonés benasqués|Benás]], [[aragonés chistabín|Chistau]], [[aragonés de Sierra Ferrera|Baixo Penyas]], [[aragonés fobano|Fueva]], [[Os Monegros|Monegros]]), pero en atra zona ''dinantes'' puet significar "antigament" ([[aragonés tellán|Tella]], [[aragonés d'o Viello Sobrarbe|Viello Sobrarbe]]<ref name="VIELLOSOBRARBE"/>). Manimenos [[Chabier Lozano Sierra]] y [[Ánchel Loís Saludas]] documentan que ''dinantes'' significa "anteriorment" en [[aragonés belsetán|belsetán]],<ref name=BELSETANLOZANO/> por o que a información de Viello Sobrarbe y Tella puet no estar bien interpretada.
 
A variant ''denantes'' se troba en [[aragonés benasqués|benasqués]].
Línea 70 ⟶ 72:
{{cita|Se te cayerá otra vez, igual como '''dinantis'''.<ref name="BARCOS">{{es}} [[Miguel Ánchel Barcos|BARCOS, Miguel Ánchel]], ''El Aragonés Ansotano: estudio lingüístico de Ansó y Fago''; Gara d'Edizions. Zaragoza, 2007, p 137 <small>ISBN 978-84-8094-058-0</small></ref>}}
 
A variant ''dinantes'' se troba en [[aragonés ansotano|ansotán]], [[aragonés belsetán|belsetán]], [[aragonés tellán|aragonés d'a Valle de Tella]]<ref name=TELLALOZ/>,[[aragonés chistabín|chistabín]] y de [[aragonés chistabíncampés|chistabínCampo]]<ref name=MASCARAYCAMPO>{{es}} [[Bienvenido Mascaray Sin]]: ''El ribagorzano dende Campo'', p 91.</ref>. Seguntes [[Chabier Lozano]] o significau que presenta en a Valle de Tella ye de ''antigament'', contrastando con o significau de ''anteriorment'' que da pa este mesmo adverbio en belsetán. Tamién contrasta con o significau de ''enantes'' que da ell mesmo pa l'aragonés de Tella como sinonimo de ''antes''. Antiparte tamién contrasta con o significau que dadan [[Fernando Romanos]] en a Val de Chistau y [[Bienvenido Mascaray]] en [[aragonés campés|Campo]] como "fa poco", "fa un inte".
{{cita|No m'alcuerdo como lo feban '''dinantes'''.<ref name="BARCOS"/>}}
{{cita|'''dinantes''' tenebas que troballar.<ref name=BELSETANLOZANO/>}}
{{cita|aora charras més que '''dinantes''' (sentiu por [[Saroïhandy]] en belsetán).}}
{{cita|'''dinantes''' la he visto pasar per la placeta.<ref name=FERNANDOCHISTABIN/>}}
{{cita|Si no l'han chirau agora, '''dinantes''' no'n baixaba gota.<ref name=MASCARAYCAMPO/>}}
 
A variant ''enantes'' se troba en [[aragonés d'a Valle de Tella]]<ref name=TELLALOZ/>, [[aragonés chistabín|chistabín]] y en [[castellán d'Aragón]]: