Diferencia entre revisiones de «Wōdanaz»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Eliminando "Odin_Vendel_helmet.jpg", ha estato borrato de Commons por Fastily debito á: Per commons:Commons:Deletion requests/File:Odin Vendel helmet.jpg.
Jpbot (descutir | contrebucions)
replaced: meyev → mediev (3)
Linia 7:
En a ''[[interpretatio romana]]'' fue identificato con o [[panteón román|dios]] román [[Mercurio (dios)|Mercurio]]. Como dios d'a [[primera función indoeuropea|primera función]] se creye que desplazó en importancia lo dios ''[[Tîwaz]]'' (dimpués ''Tyr'') en a mitolochía chermanica (en a que a mitolochía escandinava ye incluita).
 
Os testimonios son ixemenatos en un ampla aria, cheograficament y temporal. As primeras mencions romanas y a evidencia arqueolochica son més d'un milenio més antigas que l'Odín d'a [[Edda]] y o folklore meyevalmedieval tardano.
 
Wōdanaz ye asociato con qualidatz poeticas u manticas, o suyo nombre ye conectato con o [[concepto]] de *wōþuz, "furor poeticus" (furia poetico), y ye doncas o dios d'os poetas y [[vident]]s. Ye un transformista y un sanador, y doncas dios d'os magos y [[sangonera]]s, ye asociato a la [[cacera salvache]], y doncas a una deidat d'a muerte. Tamién ye un dios d'a guerra y qui traye a [[victoria]].
Linia 19:
Periodo vikingo, dende o [[sieglo VIII]] dica o [[sieglo XII]], como l'''Óðinn'' escandinavo;
 
Periodo baixo-meyevalmedieval y d'a Edat Moderna primerenca, dende o [[sieglo XIII]] dica o [[sieglo XVIII]], se troba en o folklore chermanico como o "[[cazataire maldito]]" en a [[cacera salvache]];
 
Periodo moderno, dende 1800 aproximadament, en o romanticismo nostalchico d'os viquingos, en o [[neopaganismo]] ([[odinismo]]) y en referencias en a cultura popular.
 
== Mencions en fuents aragonesas ==
Trobamos una mención a '''Godan''' en [[aragonés meyevalmedieval]] gracias a la traducción herediana de "[[Historia Gentis Langobardorum]]" de [[Pavlo Diacono]] adhibita a o libro "[[Breviarium ab urbe condita]]":
{{cita|Recuenta antiguidat vna [[fabla (relato)|fabla]] la qual no es Res quelos [[vandalos]] acostantes se a '''Godan''' aq(ue)sti es qui es enues los Romanos [[Mercurio (dios)|Mercurio]] et es adorat de dios por todas las gens de germania / et demandaron victoria de los En muros et el Respondio que (dada) [daria] victoria adaq(ue)llos los quales primerament ueria qua(n)do el sol yxiria / et Gambara madre de Ybor / et de anyo acosta(n)do se a [[Freya|frena]] mugier de '''goda''' et Suplico le por los co(n)trario por uictoria delos (E)(G)uinilos la qual conssejo a Gatabara que las mugieres de los (E)(G)uinilos los cabellos sueltos ordenasen enues la cara a Sem(b)lança de barba / et quela p[(r)i]mera manyana con sus maridos Se alongassen a ueder '''godan''' en aquella Region en la qual era acostumbrado de guardar por la finiestra possada ves orient la qual cosa como fues facta '''Goda(n)''' uidiendo aq(ue)llas quando el sol exia diziendo que dixo qui son aq(ue)stas longas barbres la ora frena impetra q(ue) donas uictoria adaq(ue)llos alos quales auie dado no(m)bre (mas de el) (Cielo) es Res car uictoria de batallas no la da hombre mas de el Cielo viene mas Cierto es quelos [[longobardos|longobartes]] son asi clamados de luenga barba no toquada ab fera como primerament fuesen dictos guinilo Et '''Godan''' fue en aq(ue)ste tiempo antes mucho antes ni fue en Germania antes en Grecia segunt quela antiguidat de los nuestros actors testifica}}