Diferencia entre revisiones de «Monesterio de Santa María d'Iguacel»

Contenido eliminado Contenido añadido
mañana ampliaré y modificaré bastantes cosas
Sin resumen de edición
Linia 1:
[[Imachen:Santa María de Iguacel.jpg|thumb|300px|Santa María d'Iguazel]]
 
'''Santa María d'Iguazel''' ye una armita [[arte romanico|romanica]] d'estilo chaqués situata en a cabezera d'a [[bal d'a Garzipollera]], en a [[Chazetania]]. EstióYe contruyitamui enbien [[1072]]conserbata porporque ordense d'ofazió condeuna [[Sanchorestaurazión Galíndiz]], consellero deen [[Remiro I d'Aragón|Remiro I1976]] ecuan tutorcasi deyera [[Sanchoen Remíriz]],ruinas. eEstió másdeclarata tardi serba donata á lo [[monesterio de San Chuan d'a Peña]] dica l'año [[1203]]. MientresBien d'oIntrés sieglo XII o monesterio dCultural''Iguazel estió ocupato por as monchas [[Orden de San Benedet|benedictinas]].
 
O segundo domingo de chulio os antigos abitants d'a bal pelegrinan á l'armita con a Birchen d'Iguazel.
Esta formata d'una sola nau reutangular cubillata con buelta de fusta, tién tres puertas d'arco de meyo punto en degradazión e un abside semizercular en o cualo se i troban pinturas murals d'o [[sieglo XV]]. En a portalada sur pueden leyer-sen dos inscripzions á on se beye o nombre d'o rei Sancho Remíriz:
 
==Istoria==
:<small>HEC EST PORTA DNI VNDE INGREDIVNTVR FIDELES IN DOMVM DN QVE EST EGLESIA IN HONORE SANCTE MARIE FVNDATHA IVSSU SANZIONI COMITI EST FABRICATA </small>
Probablement construyita alto u baxo en [[1040]] por orden d'o conde Galindo, estando una d'as primeras construzions [[romanico aragonés|romanicas]] d'[[Reino d'Aragón|Aragón]]. Galindo dixo a suya propiedat como erenzio á lo suyo fillo [[Sancho Galíndiz]], siñor de [[Boltaña]], [[Atarés]] e [[Sos d'o Rei Catolico|Sos]], consellero de [[Remiro I d'Aragón|Remiro I]] e tutor de [[Sancho Remíriz]].
 
Más tardi, en [[1080]], serba donata por os condes á lo [[monesterio de San Chuan d'a Peña]] dica l'año [[1203]]. Dica prenzipios d'o [[sieglo XII]] o monesterio d'Iguazel estió abitato por as monchos [[Orden de San Benedet|benedictinos]], que mientres d'o reinato de Remiro II estioron tresladatos á San Chuan d'a Peña. Allora o monesterio ocupato por monchas [[Orden d'o Zíster|zirsterzienses]] que más tardi se tresladarban ta o monesterio de [[Santa María de Cambrón]]
:<small>VNA CVM SVA CONIVGE NOMINE VRRACCA IN ERA T CENTESIMA X EST EXPLICITA REGNANTE SANZIO RADIMIRIZ IN ARAGONE QVI POSVIT PRO SVA ANIMA IN HONORE SANCTE MARIA VILLARROSSA "NOMINE VT DET DOMINVS REQVIEM EVM AMEN"</small>
 
==Arquiteutura==
Ye mui bien conserbata porque se fazió una restaurazión en [[1976]] cuan casi yera en ruinas. Estió declarata ''Bien d'Intrés Cultural''.
A ilesia primitiba yera d'una sola nau mui alta, cubillata con tellato de fusta e con un abside semizercular con tres [[finestra]]s de meyo punto. Yeran tres as puertas d'o templo, una en a frontera de ponient e as atras en os dos cantos d'a ilesia e a decorazión yera escasa.
 
En l'año [[1072]] estió remodelata, a puerta ueste se sustituyó por una portalada d'estilo chaqués con un [[rafe]] sostenito por [[canet|canez]]. S'adibió antimás decorazión como as colunnas con chapistels en as finestras e l'arquería ziega en l'abside, que trancaba as finestras orichinals. A parti esterior de l'abside ye decorata con [[axedrezato chaqués]].
O segundo domingo de chulio os antigos abitants d'a bal pelegrinan á l'armita con a Birchen d'Iguazel.
 
A remodelazión d'a ilesia ye siñata e datata ya que baxo los canez d'a portalada sur pueden leyer-sen barias inscripzions á on se leye o nombre d'o rei Sancho Remíriz e d'os mayestros escritor e pintor, de nombre Aznar e Galindo Garzés:
 
:<small>DOMVM DN QVE EST EGLESIA IN HONORE / REGNANTE REGE SANZIO RADIMIRIZ IN ARAGONE </small>
:<small>SCRIPTOR HARVM / LITTERARV NIE AZENAR</small>
:<small>MAGISTER HARV PICTVRA / RV NIE GALINDO GARCES</small>
 
En atras dos ringlas d'inscripzions sobre a portalada prenzipal puede leyer-se tamién:
 
:<small>''HEC EST PORTA DNI VNDE INGREDIVNTVR FIDELES IN DOMVM DN QVE EST EGLESIA IN HONORE SANCTE MARIE FVNDATHA IVSSU SANZIONI COMITI EST FABRICATA ''</small>
:<small>''VNA CVM SVA CONIVGE NOMINE VRRACCA IN ERA T CENTESIMA X EST EXPLICITA REGNANTE SANZIO RADIMIRIZ IN ARAGONE QVI POSVIT PRO SVA ANIMA IN HONORE SANCTE MARIA VILLARROSSA "NOMINE VT DET DOMINVS REQVIEM EVM AMEN"''</small>
 
Que senifica en aragonés:
:''Ista ye a puerta d'o siñor por á on dentran os fiels en a casa d'o Siñor e ye ilesia fundata en onor de Santa María. Ha estato fabricata por mandato de Sancho conde
:''chunto con a suya esposa de nombre Urraca. Ha estato rematata en a era mil ciento diez reinando o rei Sancho Remíriz en Aragón, qui ofrezío por a suya alma en onor de Santa María la billa de Larrosa ta que le de o siñor a bida eterna. Amén.''
 
Podemos beyer pues que en ista segunda inscripzión antimás d'o nombre d'o rei Sancho Ramíriz aparixe tamién o nombre d'a condesa Urraca, muller d'o conde Sancho Galíndiz. Tamién diz que a ilesia se remató en l'año 1110 que con a reforma d'o calandario estarba en reyalidat l'año 1072 d'a nuestra era.
 
As autuals pinturas murals d'o interior de l'abside son d'o [[sieglo XV]], d'estilo [[arte gotico|gotico]]. En istas pinturas aparixen barios santos, destacando as feguras de San Pietro Mártir e Santa Apolonia. En atras imachens aparixen a Birchen, San Miguel fincando una lanza á un diaple e as eszenas d'a [[Epifanía]] e o [[Natibidat|Naximiento]] de Cristo.
 
A torre de l'armita, que s'edificó en o [[sieglo XII]] ye de planta cuadrata e ye formata de dos cuerpos, os dos cubillatos con una buelta de meyo cañón. S'azede a ista torre por l'antiga puerta norte d'o monesterio
 
==Enrastres esternos==