Diferencia entre revisiones de «Cenisosa»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 1:
[[Imachen:Offterdinger Aschenbrodel (1).jpg|thumb|250px|Cenisosa]]
A '''Cenisosa'''<ref name="FernandosChistabin">{{es}} [[Fernando Blas Gabarda|BLAS GABARDA, Fernando]] y [[Fernando Romanos Hernando|ROMANOS HERNANDO, Fernando]], ''Diccionario Aragonés: Chistabín-Castellano''; Gara d'Edizions. Zaragoza, [[2008]]. p 520, pachina a on se puet consultar o significau de l'adchectivo ''cenisoso''<small>ISBN 978-84-8094-061-0</small></ref> (en [[idioma alemán|alemán]] ''Aschenputtel'', en [[idioma francés|francés]] ''Cendrillon'', en [[idioma italián|italián]] ''Cenerentola'', tamién s'ha traduciu ta l'aragonés como ''Cenisienta''<ref name="Bistaba2">{{an}} Fina de Casa Mañas y Chus de Casa Prisca. "Bi-staba una vegada... Caperuxeta Roya, Os tres gorrins y A Cenisienta". Asociación A Gorgocha. [[Ansó]], [[2006]]. ISBN 13-978-84-611-2341-4</ref>) ye un [[cuento de fadas]] folclorico d'o que bi ha quantas versions, orals y escritas, antigas y modernas, procedents de diferents puestos d'o mundo. En o sistema de clasificación d'[[Aarne-Thompson]], se mete en o grupo d'os [[Cuento folclorico|cuentos folcloricos]] ordinarios (II), aintro d'ell, en o d'os aduyants sobrenaturals (500-559), y en concreto o subtipo 510 A: o d'a heroina encorrida.<ref>AT 0510: ''The Persecuted Heroine''</ref>
 
Una d'as formas d'o cuento d'a Cenisosa mas conoixidas en occident ye a d'o [[Francia|francés]] [[Charles Perrault]], que escribió en [[1697]] una versión d'a historia transmesa a traviés d'a [[tradición oral]]; a de Perrault se conoixe con o títol de ''Cendrillon ou La petite pantoufle de verre'' (''Cenisosa u o zapatet de vidre''). Anterior a ella ye a versión d'o [[Italia|italián]] [[Giambattista Basile]]: ''A Gata Cenisosa'' (en [[Idioma italián|italián]], ''La Gatta Cenerentola''; en l'orichinal [[Idioma napolitán|napolitán]], ''La gatta cennerentola''), que bebe d'a tradición [[Giugliano de Campania|chuliana]]; en ixa zona, se charra o napolitán, y en ixa luenga ye escrito o cuento de Basile.
 
En [[Alemanya]], a versión d'a Cenisosa que fa parti d'a colección de [[Cuento de fadas|cuentos de fadas]] (''Märchen'') d'os [[Chirmans Grimm]] ''Kinder- und Hausmärchen'' (''Cuentos d'a infancia y ta a casa'') ye dica agora a mas popular. A versión de l'anyo [[1812]] d'os Chirmans Grimm varía manimenos en muitos detalles d'a francesa, lo que no ye raro si se para cuenta que cada país europeu tiéntien a suya propia tradición oral d'o personache.
 
[[Walt Disney|Disney]] reyalizórealizó en [[1950]] una versión d'a Cenisosa que s'asemella mas a la de Perrault que a la d'os Chirmans Grimm, razón por a que en [[America]] ye mas conoixida a versión d'o francés.
 
== A historia ==