Diferencia entre revisiones de «Vitis vinifera»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{en desarrollo}}
{{Taxobox
|nombre_sci = Vitis vinifera
Línea 33 ⟶ 32:
}}
 
'''''Vitis vinifera''''' ye una [[especie (biolochía)|especie]] de planta d'a división ''[[Magnoliophyta]]'', d'a clase ''[[Magnoliopsida]]'', de l'orden ''[[Vitales]]'' y d'a familia ''[[Vitaceae]]''. Ye una [[planta trepadora]] y de port por un regular [[arbustivo]]. Ye orichinaria d'o [[Proximo Orient]] y d'o [[Caucas]] y se cautiva en muitos países con climas temperaus u temperaus-calidos p'aproveitar o suyo [[fruito]] (a [[uga]]), con o que se fa o [[vin]].
 
Os campos de vinya son "[[vinyal|vinyer]]s" u "[[vinyal]]s" y cubren amplas zonas en os [[semontano]]s d'os [[Pireneus]] ([[Semontano de Balbastro]]), y d'o [[Sistema Iberico]] ([[Campo de Borcha]], [[Campo de Carinyena]], ecetra).
Línea 40 ⟶ 39:
 
== Fitonimia ==
A vinya se cautiva dende muito antigo en a [[Peninsula Iberica]], fendo part de l'[[agricultura mediterrania]]. Por o enradigada que ye a tradición d'o suyo cautivo en o quadrant nordeste d'a peninsula, a terminolochía asociada a esta planta en [[idioma latín|latín]] pasó a las luengas romances peninsulars como l'[[idioma aragonés|aragonés]]. Esta terminolochía ye bien conoixida por haber estau documentada en l'[[ALEANR]].<ref>{{es}} [[Manuel Alvar]]: ''Atlas lingüístico y etnográfico de Aragón, Navarra y Rioja''. [[Institución Fernando El Católico]]. Departamento de Geografía Lingüística, Institución Fernando el Católico de la Excma. Diputación Provincial de Zaragoza, 1983. Tomo II </ref>
 
As [[branca]]s chovens d'a on salen as fuellas, os [[filo (botanica)|filo]]s y os carrazos son os [[ixarmiento]]s. A fuella d'a vinya se diz ''pámpano'' u ''pampano'', pero tamién se'n parla en plural como ''as pampas''. A [[chema]] d'a vinya se diz ''brotón''. O [[tegumento]] d'o fruito se diz ''[[borfollo]]'' (y variants) u ''pelello'' (y variants con castellanización fonetica). O fruito ye a [[uga]], a [[infrutescencia]] ye o [[carrazo]] (cheosinónimo sobre tot oriental) u [[racimo]] (cheosinonimo occidental). A simient ye a [[pepita]], [[gran de uga]] u graneta.
 
== Referencias ==