Diferencia entre revisiones de «Bodiello chicot»

Contenido eliminado Contenido añadido
Legobot (descutir | contrebucions)
m Bot: Migrating 83 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q11090 (translate me)
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Articlo 1000|-10}}
[[Imachen:Gray1224.png|thumb|250px|O zago'''bodiello chicot''' s'amostra en color rosa.]]
O '''bodiello chiquet''',<ref>{{es}} [[Brian Mott]]: ''El Habla de Gistain'' Instituto de Estudios Altoaragoneses, 1989, pp 210</ref> '''bodiello chicot''',<ref name="FernandosChistabin">{{es}} [[Fernando Blas Gabarda|BLAS GABARDA, Fernando]] y [[Fernando Romanos Hernando|ROMANOS HERNANDO, Fernando]], ''Diccionario Aragonés: Chistabín-Castellano''; Gara d'Edizions. Zaragoza, [[2008]]. <small>ISBN 978-84-8094-061-0</small></ref> '''bodellet''',<ref name="FernandosChistabin"/> '''estentino verde'''<ref name="ansobenitez">{{es}} [[María Pilar Benítez]] ''L'Ansotano. Estudio del habla del Valle de Ansó''. Gobierno de Aragón, 2001, p 303</ref> u '''cordillón'''<ref name="ansobenitez"/> ye un [[organo (biolochía)|organo]] de l'[[aparato dichestivo]] que fa part d'o [[tubo dichestivo]] entre o [[estomago]] y o [[estentino gordo]] a on remata a [[dichestión quimica]] y se produz l'[[absorción]] d'os [[nutrient]]s presents en o liquido que lo traviesa (quilo), nutrients que pasan a la sangre en travesar a capa mucosa.
O '''zago''' u '''cordillón''' ye a parti d'o [[tubo dichestibo]] que prencipia dimpués d'o [[estomaco]] y remata en o [[bodiello ancho]], con qui constituye as subdivisions d'o [[estentino]] en os [[mamifero|mamifers]].
 
O zago ye un tubo luengo d'alto u baixo seis [[metro]]s de longaria en os humans que prencipia en o [[forato pilorico]] en a parti final d'o [[estomaco]] y remata en a [[unión ileocecal]] a on que prencipia o bodiello ancho.
 
O bodiello chiquet presenta una gran largaria y se divide en tres tramos: [[duodeno]], [[yeyuno]] y [[ílion]]. A suya superficie interna ye muito ampla por a existencia de [[plego]]s internos y unas prolongacions ditas [[vellosidatz estestinals]], que devez presentan as suyas celulas mes externas con a superficie plegada en [[microvellosidatz estentinals]].
 
O duodeno recibe o [[quimo]] que sale d'o estomago, o [[suco pancriatico]] que aboca o [[pancrias]], a bilis que aboca a [[vesicla biliar]] d'o [[figado]] y ames a secreción dichestiva que aboca o mesmo bodiello chiquet ([[suco estentinal]]). A [[mescla]] d'o quimo con estas secrecions recibe a denominación de "quilo". D'esta traza en o duodeno se produz una important [[dichestión quimica]] d'as sustancias complexas d'os alimentos, que se desfán en as moleclas mes sencillas que las forman ([[aminoacidos]], [[monosacaridos]], [[acidos grasos]], ecetra), beluns solubles y que pueden pasar a la sangre.
 
A bilis abocada en o bodiello chicot esminglana os [[lipidos]] en forma d'emulsión, con muitas gotetas chicotas que presentan muita superficie de reacción pa que actúen as [[enzima]]s [[lipasa]] (d'o [[suco pancreiatico]]) y [[enterolipasa]] (d'o [[suco estentinal]]).
 
Os peptidos que han saliu d'o estomago en o quimo son atacaus por a enzima [[tripsina]] d'o suco pancriatico y por a [[erepsina]] d'o suco estentinal quedando a la fin [[aminoacido]]s libres.
 
O quilo recorre dimpués o yeyuno y o ílion. As vellosidatz estentinals que bi ha tienen uns capilars sanguinios que recullen os aminoacidos y monosacaridos y qualques acidos grasos. A part venosa d'estos capilars complegan en a [[vena porta-hepatica]], que se reculle en o [[figado]]. Os acidos grasos de mida mes gran podrían bozar os capilars sanguinios d'as vellosidatz y pasan a los [[vasos quiliferos]] d'o [[sistema limfatico]], plegando indreitament a la sangre.
{{Destacato|dv}}
 
== Referencias ==
{{listaref}}
 
== Bibliografía ==
*[[Natividad Ferrer Marí]], [[Miguel Gracia Vicente]], [[Manuel Medina Martínez]]: ''Bachillerato. Biología y Geología'' Bruño, 2008.
 
[[Categoría:Aparato dichestivo]]