Diferencia entre revisiones de «Mar Caspia»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.6.8) (Bot: Modificando ku:Deryaya Mazenderan por ku:Deryaya Qezwînê
Sin resumen de edición
Linia 39:
| campo1 =
}}
A '''mar Caspia''' u '''mar Caspio''' (en [[Idioma ruso|ruso]] Каспийское море, ''Kaspískoie more''; en [[Idioma azerí|azerí]] ''Xəzər dənizi''; en [[Idioma persa|persa]] دریای مازنداران،دریای خذر, ''Darya-ye Mazandaran, Darya-ye Khazar''; en [[Idioma turquemán|turquemán]] ''Hazar deňizi''; en [[Idioma cazaco|cazaco]] Каспий теңізі, ''Kaspij teñizi''), ye una [[mar]] zarrata situata entre [[Asia]] y [[Europa]]. Ye a masa d'[[augua]] interior más gran d'o mundo, con una [[superficie]] de 371.000 [[km²]]. A sobénAsobén ye considerato lo [[laco]] más gran d'o mundo, encara que no ye d'augua dulza sino salata.
 
As pencipals aportacions d'augua son feitas por o [[río Volga]] y atros ríos con menos cudal como o [[río Ural]], o [[río Emba]] y o [[río Kura]].
Linia 52:
 
== Caracteristicas y ecolochía ==
A mar Caspia tien caracteristicas comuns no nomás con as [[mar]]s sino que tamién con os [[lago]]s. Por ixo, a sobénasobén ye considerato como un lago, o más gran d'o mundo, encara que as suyas auguas son [[Augua dulce|dulces]] y no pas [[Augua salata|salatas]].
 
O [[río Volga]] (que bi aporta un 80% de l'augua fluvial que en recibe) y o [[río Ural]] desauguan en a mar Caspia, que ye una mar [[endorreico|endorreica]], ye decir, que no en tien denguna salida natural d'as suyas auguas (sin contar a [[evaporación]]). Asinas, o [[ecosistema]] caspián ye un ecosistema d'una cuenca cerrata, con un nivel propio que ye independient d'o nivel d'os [[Ocián|ocians]] d'o mundo. A mar Caspia se cerró fa arredol de 5,5 milions d'anyadas. O suyo nivel puya u baixa, a sobénasobén a escape, a traviés d'os sieglos. Bellos historiadors rusos dicen que una d'as creixitas [[Edat Meya|medievals]] d'a mar Caspia inundó bellas ciudatz d'os [[khazaros]], como [[Atil]]. En [[2004]], o nivel d'as auguas yera de -28 [[metro]]s, ye decir, 28 metros baixo o ran d'a mar.
 
En o transcurso d'os sieglos, o nivel d'a mar Caspia cambeó seguntes as auguas que bi desauguaba o [[río Volga]], seguntes as [[plebia]]s d'a [[cuenca hidrografica]] d'iste río. Istas plebias se relacionan con as variacions d'as depresions d'orichen [[Ocián Atlantico|atlantico]] que plegan t'o interior de [[Rusia]], seguntes os ciclos d'a clamata [[oscilación d'o Atlantico Norte]]. Asinas, os nivels d'a mar Caspia se relacionan con as condicions atmosfericas d'o [[Atlantico Norte]], a una [[distancia]] de millars de [[km]] a l'ueste. Istas condicions fan d'a mar Caspia un lugar de muito intrés ta estudear as causas y os efectos d'o cambeyo climatico.