O Palaciopalacio d'Ursua estió a residencia d'o clan u linache d'os [[Linache Ursua|Ursua]] (a o menos mientres o [[sieglo XV]]), estando o suyo miembro mas famoso o conqueridor y melitar [[Pedro de Ursua]] (1520 u 1526-1561), muerto por orden d'o rebelde ''[[Oñati|oñatiarraonyatiarra]]'' [[Lope de Agirre]] (1510-1561) en l'[[Amazonas]] mientres a ''[[Expedicion a o Dorado]]'', d'a que estió chefe en primeras o dito Pedro de Ursua, y mas tardi destituito dimpués una rebelión dirichita por o propio Agirre.
== Edificio ==
A la suya dreita ye rodiato por una chicota [[muralla]] que en a suya [[puerta]] de dentrata poseye un [[Arco (arquitectura)|arco]] de meya[[Arco puntade meyo punto|meyo punto]]. A la suya cucha, a fontera[[frontera]] ye enlucita y poseye una [[Bastida (melitar)|bastida]] de fusta, iste chicot edificio s'adhibió a o palacio tardanament. A casa-torre ye construyita con [[piedra]] d'o Baztan (tipo de piedra royenca tipica que se gosa quitar d'a val d'o Baztan y con a que son construyitos a-saber-los edificios d'ista val).
== Leyenda ==
En a [[val d'o Baztan]] bi ha una leyenda sobre o Palaciopalacio d'Ursua y os suyos habitadors. Seguntes ista leyenda, una polida mesacha d'a casa de Lantain en [[Iparralde]] se casó con o hereu d'o Palacio d'Ursua. En a cerimonia de [[voda]], o marito veyó que a suya muller yera embarazata. L'hombre le'n dició a la suya muller que antis de que fueran a dormir chuntos iban a ir a l'armita d'o palacio. En a portalada d'o palacio l'hombre insulto a la muller, le quito o su vestito de novia y dimpués la estrangulló con un panyuelo de seda. Dimpués o marito asasino prenió o suyo caballo y fuyó enta [[Francia]]. Seguntes cuentan beluns, l'hombre clavó a o suyo caballo as ferraduras d'o reves, ta asinas dificultar que l'encorresen y confundir a os suyos perseguidors.<ref>{{eu}} [http://www.baztan.es/eu/lugarygente/lugares/arizkun/ Ursua jauregia. Arizkun. Baztango Udala].</ref>