Diferencia entre revisiones de «Medians»

Contenido eliminado Contenido añadido
m ortografía using AWB
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{wikificar}}
Os '''medians''' u '''medos''' son un pueblo [[pueblos iranios|iranio]] que habitaba a [[Media]], rechión de l'actual [[Irán]] entre o río [[Araxes]] y o [[desiertodisierto iranián]]. Enta l'anyo 700 A.CaC ye mencionato por as fuents historicas un [[Reino Medán]] con capital en [[Ectabana]], que tenió o suyo apocheu con [[Ciaxares]] y que fue adhibito a lo [[Imperio Persán Aquemenida|Imperio Persán]] por [[Ciro II o Gran|Ciro o Gran]] enta l'anyo 550 aC. Os medians se fusioron con os antigos persans. Beluns consideran a los medians os debantpasatos d'os actuals [[kurdos]].
 
Os anals asirians mencionan os ''mada'' ya en l'anyo [[836 aC]]. En l'anyo [[715 aC]] os medans fuoron derrotatosredotatos por [[Sargón II]] y ye mencionato un chefe dito [[Dayukku]], talment o [[Deyoces]] que menciona [[Herodoto]]. Deyoces ye mencionato como primer rei y unificador d'o suyo pueblo y qui fixó a capital en [[Ectabana]]. Deyoces fue sucedito por [[Fraortes]], qui venció a los persans y fue vencito por os [[Imperio Asirio|asirians]] a meyatos d'o [[sieglo VII aC]].
 
A la muerte de Fraortes bi habió un periodo de dominio [[scitas|scita]] dica o reinato de [[Ciaxares]], qui en l'anyo [[614 aC]] prenió [[Assur]], y fendo liga con [[Nabopalasar]] de [[Babilonia]] destruyó [[Ninive]] en l'anyo [[612 aC]]. Amés de desfer o imperio asirián [[Ciaxares]] tornó a sozmeter a los [[persans (pueblo antigo)|persans]] y luitó contra [[Lidia]].
 
O succesor de Ciaxares estió [[Astiaches]], enta l'anyo [[583 aC]], qui fue vencito por [[Ciro II o Gran|Ciro de Persia]], qui prenió [[Ectabana]] enta l'anyo [[550 a.CaC]] y remató con a independencia d'os medans.
 
== Mencions en fuents aragonesas ==
 
En o ''[[Liber Regum]]'' son mencionatos como "medos":
{{cita|Murie [[Nabuchodonosor]], e rregno so fillo [[Balthasar]] en so logar, e por l auleza que fizo, que biuie con sos mulleres en los basos que so padre aduxo de la santidat del templum Domini, e lo mataron exe nueit los '''medos''' e '''los de Persia'''. Estonz prophetizaua Daniel en Caldea.}}