Diferencia entre revisiones de «Coma»

Contenido eliminado Contenido añadido
He comprau lo diccionario d'Angel Ballarín Cornel d'aragonés benasqués, agora encara podré referenciar localment mes parolas
m ortografía, replaced: asobén → a sobén using AWB
Linia 6:
=== Navas como poljes ===
{{articlo principal|polje}}
[[imachenImachen:La Nava y río Bailón-red.JPG|200px|thumb|right|250px|Polje de la Nava en o termin municipal de [[Cabra (Cordoba)|Cabra]] ([[provincia de Cordoba|Cordoba]]).]]
En arias karsticas d'o [[Sistema Iberico]] as "navas" gosan coincidir con [[polje]]s, manimenos en atras zonas d'a [[Peninsula Iberica]] "nava" puet corresponder a [[prau]]s u [[paúl]]s. En as navas que corresponden a poljes a presencia de l'augua sotorrana a man d'a [[superficie]] permite o desembolique d'arias paulencas un por o menos d'una vechetación més verde y mes desichent d'humidat edafica que en os terrenos d'arredol.
 
Linia 16:
 
== Etimolochía y toponimia ==
"Coma" ye a evolución de ''CUMBA'' parola [[idioma galo|gala]] presa por o latín seguindo a [[lei fonetica]] -MB- > -m-<ref>[[Anchel Conte]] et al. ''El aragonés: Identidat y problemática de una lengua''. Librería General ([[1982]]).</ref> d'a [[fonetica aragonesa]] como en ''UMBILICU'' > ''[[melico]]''; por o suyo orichen celta galo se da en [[luengas galo-romances]] mugants con l'aragonés como l'[[idioma catalán|catalán]] y [[idioma occitán|occitán]]; en occitán tamién se diz ''comba'', forma que tamién trobamos en [[idioma arpitán|arpitán]] (visible en ''[[Comba de Savoué]]'', a "[[Coma de Saboya]]"), y pareixiu a lo francés ''combe''. A part de documentar-se en l'[[Alta Ribagorza]] y a [[Val de Tena]] con o significau de plana u depresión entre montanyas, en o [[Viello Sobrarbe]] ye replegau con o significau de "plana en una costera"<ref name=VIELLOSOBRARBE>[[Chabier Tomás Arias]] ''El aragonés del Biello Sobrarbe''. Instituto de Estudios Altoaragoneses. ([[1999]]) 163 </ref> u "replan".
 
A parola con [[diminutivo -et|diminutivo -eta]]a "cometa" significa "zona plana en meyo d'o mont" en [[aragonés de Sierra Ferrera|Baixo Penyas]]<ref>[[Fernando Blas Gabarda|Blas Gabarda, F.]] y [[Fernando Romanos Hernando|Romanos Hernando, F.]]; ''El aragonés de Baixo Peñas''. [[2005]], [[Gara Edizions]].</ref> y "plana con una [[calvera (puesto sin árbols)|calvera]] en meyo d'a [[selva]]" en [[aragonés chistabín|chistabín]]<ref name="FernandosChistabin">{{es}} [[Fernando Blas Gabarda|BLAS GABARDA, Fernando]] y [[Fernando Romanos Hernando|ROMANOS HERNANDO, Fernando]], ''Diccionario Aragonés: Chistabín-Castellano''; Gara d'Edizions. Zaragoza, [[2008]]. <small>ISBN 978-84-8094-061-0</small></ref>.
 
"Nava" ye una [[parola]] d'orichen prerromán que [[Joan Coromines]] considera d'orichen [[sorotaptico]] y ye present encara en [[idioma castellán|castellán]] actual.
Linia 29:
 
=== Toponimos con nava y derivaus ===
Se troba muito asobéna sobén en a toponimia d'o [[Sistema Iberico]] y d'a [[Meseta Central]], en arias actualment castellanoparlants pero que en o pasau tamién se i charraban atras luengas como l'[[idioma aragonés|aragonés]], o [[idioma mozarabe|mozarabe]] u l'[[asturleyonés]]. [[Nava (Asturias)|Nava]] ye una localidat d'[[Asturias]]. En [[idioma vasco|vasco]] a parola "nava" orichinó o toponimo ''[[Navarra]]'', revasconizau dende o castellán como ''Nafarroa'' u ''Naparroa''.
 
En l'antigo dominio de l'aragonés os toponimos en "nava" corresponden sobre tot a l'[[aragonés d'as comunidatz aragonesas]], estando poco comuns en o [[Pireneu]] u [[Prepireneu]]. Un puesto d'o Sistema Iberico con muitos toponimos con "nava" documentaus dende a [[Edat Meya]] y que corresponden a [[polje]]s ye o [[Naixedero d'o Tacho]]. En l'aria Prepirenenca tenemos macrotoponimos como "[[Naval]]", "[[Navardún]]" y "[[Navarra]]" que son interpretables a partir de "nava".