Diferencia entre revisiones de «Chulio César»

Contenido eliminado Contenido añadido
Atro rato contino, agora poso os detalles d'a guerra civil César-Pompeyo en Hispania, atro rato posaré cheneralidatz sobre como encomenzó, continó y remató
Linia 26:
 
== Segunda guerra civil d'a Republica de Roma ==
En meyo d'una crisi politica César decició entrar en [[Roma]] con o suyo exercito. Pompeyo y os "[[optimates]]" veyendo que no teneban un exercito bien preparato pa ofreixer resistencia decidioron abandonar a ciudat y tornar en millors condicions. Cesar encorreba a Pompeyo, que se dirichiba a [[Brándiz]] pa refuchiar-se en [[Grecia]] y mirar d'organizar un exercito efectivo. Pompeyo consiguió trescruzar a [[Mar Hadriana]] con o suyo exercito y bells senadors.
Pompeyo teneba teneba una part important d'as suyas tropas en [[Hispania romana|Hispania]]: siet lechions y tropas auxiliars (indichenas). En a redolata d'[[Ilerda]] bi heba tropas pompeyanas pa defender a linia de l'Ebro. D'esta traza a guerra civil que esclató entre Chulio César y Pompeyo tenió o quadrant nordoriental d'Hispania como un d'os suyos scenarios.
 
Pompeyo teneba teneba una part important d'as suyas tropas en [[Hispania romana|Hispania]]: siet lechions y tropas auxiliars (indichenas). Este exercito yera mandato por os legatos [[Lucio Afranio]] y [[Marco Petreyo]]. En a redolata d'[[Ilerda]] bi heba tropas pompeyanas pa defender a linia de l'Ebro. D'esta traza a guerra civil que esclató entre Chulio César y Pompeyo tenió o quadrant nordoriental d'Hispania como un d'os suyos scenarios.
César prenió [[Massalia]], en l'anyo [[49 aC]] s'adrezó ta Hispania, entró por [[Cerdanya]] y situó o suyo exercito entre a [[Cinca]] y o [[Segre]]. As [[mayencada]]s d'os ríos se levoron os puents pa trescruzar-los y o suyo exercito quedó aturau y aislau sin provisions porque os indichenas s'heban levau o [[bestiar]] a las tierras altas.
 
César prenió [[Massalia]], en l'anyo [[49 aC]] s'adrezó ta Hispania, entró por [[Cerdanya]] y situó o suyo exercito entre a [[Cinca]] y o [[Segre]]. As [[mayencadamayencata]]s d'os ríos se levoron os puents pa trescruzar-los y o suyo exercito quedó aturauaturato y aislauaislato sin provisions porque os indichenas s'heban levaulevato o [[bestiar]] a las tierras altas.
 
Tot pareixeba que Pompeyo iba a ganar, pero César fació construir barcas de [[fusta]], [[vimbre]] y [[cuero]] y consiguió fer pasar a lo suyo exercito a l'atra marguin d'o río. Alavez os indichenas d'[[Osca]] y de [[Calagurris Fibularia]] se posan de part de César, considerando-lo continador de Sertorio. Os [[iaccetans]] y qualques pueblos [[ibers]] de Catalunya demandan aduya a César y li dan [[trigo]] y [[carne]] pa las suyas tropas.
 
D'esta traza o exercito de César ya yera en millors condicions de combatir, devez que o exercito de Pompeyo quedó sin [[proveimiento]] y se rindió sin luita amán d'Ilerda en o que se conoix como [[Batalla d'Ilerda]] (chunio-agosto de [[49 aC]]. César perdonó a las lechions pompeyanas y part d'ixas lechions s'unioron a lo suyo exercito.
 
Massalia se rindió o [[25 d'agosto]] de l'anyo [[49 aC]]. Mientres César yera en Massalia fue nombrato [[dictador]] y se'n fue ta Roma. Dende Roma fue a [[Brándiz]] pa trescruzar con o suyo exercito a [[Mar Hadriana]] y poder combatir a Pompeyo. César desembarcó en una [[placha]] a 150 km de [[Durraz]]. A flota pompeyana bloqueyaba por mar a plegata de refuerzos a lo principio, manimenos [[Marco Antonio]] consiguió desembarcar en [[Lissus]] y unir-se a César en [[Scampi]]. En a [[Batalla de Durraz]] venció Pompeyo pero César consiguió salir-ne con pocas perdugas. A [[Batalla d'a Farsalia]] en l'anyo [[48 aC]] representó una victoria decisiva pa César. César encorrió a Pompeyo dica [[Echipto]] en l'anyo [[47 aC]], a on trobó que lo heban asesinato. César intervinió en afers politicos echipcians y se posó de part de [[Cleopatra]] en contra de [[Ptolomeu XIII]].
 
Chusto dimpués de rematar a guerra civil o poblato indichena de Celse esdevinió a [[Colonia Iulia Victrix Celsa]].