Diferencia entre revisiones de «Croatas»

Contenido eliminado Contenido añadido
Linia 95:
=== A guerra d'independencia crovate ===
{{Articlo principal|Guerra d'independencia crovate}}
O [[25 de chunio]] de 1991 Croacia y [[Eslovenia]] proclaman a suya independencia. O gobierno federal yugoslavo refirma a los [[serbios de Croacia]] con a presencia d'o exercito federal, que preba de mantener o control de Croacia y dixa que os guerrillers serbios faigan crimens de guerra con total impunidat primero contra os crovates que yeran en minoría en as localidatz de mayoría serbia y dimpués contra os crovates de localidatz que no yeran de mayoría serbia y que egual conqueriban. ''Krayina'' ascape cayó en poder serbio. Os principals combates se desembolicaban en [[Eslavonia oriental]], de mayoría crovate, pero que os [[medios de comunicación]] serbios (y d'Estatos con actitut pro-serbia como [[Espanya]] que veyeban a independencia de Croacia como incomoda) presentaban como de mayoría serbia. Dimpués d'Eslavonia a guerra s'estendilló dende [[Krayina]] dica [[Dalmacia]] (puent de Maslenica), y as ciudatz costeras como [[Chadra]], [[Split]], atacatas por a marina yugoslava, y [[DubrovnikRagusa (Croacia)|Ragusa]], atacato dende [[Montenegro]] y [[Herzegovina]] por voluntarios [[serbios]] y [[montenegrins]]. [[Vukovar]] resistió pero en zaguerías fue destruito por o exercito yugoslavo, estando escenario de crimens por os dos costatos que han quedato sin guaire castigo por o que fa a los responsables serbios. En os territorios que os serbios conquieren bi ha [[mortalera (delito)|mortaleras]] de población crovate y por miedo muitos d'ellos fuyen enantes que pleguen os serbios, feito que quan a guerra s'estendille por Bosnia y o [[Kosovo]] será conoixito como "[[limpieza etnica]]" y que quan encomenzaba en Croacia no conseguiba mover d'egual traza as sensibilidatz de bells países occidentals que yeran contra a desintegración de Yugoslavia.
 
O [[23 d'aviento]] de [[1991]] [[Alemanya]] reconoix a independencia de Croacia, feito que obliga a fer-lo o [[15 de chinero]] de [[1992]] a totz os países d'a CEE, dica estatos reticents como Espanya, que chugaba un papel anti-crovate y pro-serbio. En abril de [[1992]] os cascos azuls d'a [[ONU]] encomienzan a prener posicions en as zonas ocupatas por os serbios. En mayo de 1992 Croacia ye admesa en a ONU. A seu d'o mando d'os [[cascos azuls]] ye prevista que siga en [[Sarajevo]], pero quan s'aturan os combates en Croacia esclata a guerra en Bosnia-Herzegovina. Dende as suyas posicions en Bosnia-Herzegovina os serbios tamién atacaban ciudatz de Croacia como [[Slavonski Brod]] y [[DubrovnicRagusa (Croacia)|Ragusa]].
 
En a guerra de Bosnia-Herzegovina musulmans bosnios heban confiato en a comunidat internacional y os crovates locals s'heban preparato pa a guerra. Os guerrillers serbios y o exercito troban menos resistencia y tamién fan mortaleras en as zonas baixo o suyo control, pero o refirme d'Estatos Unitos a la causa musulmana fa que ya totz os países occidentals ya no refirmen a causa serbia, (que encara tendrá a Rusia como aligata), y que a opinión publica tienga en cuenta agora os crimens de guerra serbios, as violacions masivas, ecetra....Una millor preparación pa una guerra que se veyeba inminent y l'aduya de Croacia y a suya esperiencia melitar permitió a los crovates de Bosnia y Herzegovina resistir millor os ataques serbios que a población musulmana, manimenos tamién i habió muitas baixas y se perdioron ciudatz como [[Bosanski Brod]] en [[Posavina]]. Os crovates plegoron a prener o control de Herzegovina Occidental y d'amplas zonas de Bosnia Central, dica en localidatz de mayoría musulmana como [[Kiseljak]].
 
I habió conflictos armatos intermitents en 1993 a una escala menor que en 1991 y 1992 que fuoron més exitosos p'as fuerzas crovatas. Os crovates podioron recuperar territorio y protecher as ciudatz de [[Chadra]] y [[Gospić]] d'ataques serbios, pero entre l'alto o fuego de 1992 y as ofensibasofensivas crovatas de 1992 a luita yera limitata y as accions militar se reducioron a dos semanas en ixas tres anyatas y meya.<ref name="FFZG">[http://www.ffzg.hr/hsd/polemos/drugi/d.html (Croatian) War in Croatia 1991-95, Part II].</ref>
 
A principios de 1993 as operacions més notables estioron:
Linia 110:
Mientres a mayoría d'estas operacions yeran exitos relativos pa o gobierno crovate, o exito d'a [[Operacion bolsa de Medak]] en 1993 causó reaccions fueras de paises y organizacions que teneban actitutz anti-Crovates y pro-Serbias en a guerra, esto fació que o exercito Crovate no fese garra ofensiva en una anyata. En chunio de 1993 os serbios de Krajina reafirman en un referendum o suyo deseyo d'unión con os atros serbios d'os Balcans.
 
En Bosnia os crovates dixan d'estar aligatos d'os musulmans en 1993. yO encomienzan28 d'agosto de 1993 se constituye oficialment a [[Republica Crovata de Herzeg-Bosnia]]. Encomienzan unos combates en os que a población musulmana, més lumerosa, va prenendo o control de muitas ciudatz de Bosnia central ([[Travnik]], [[Vares]]), y tamién de Herzegovina central, ([[Jablanica]], [[Mostar]] oriental), y encara que enantes os crovates heban aduyato a salvar-se d'os serbios a muitos musulmans, que podioron trobar refuchio en ciudatz como Mostar, a opinión publica internacional yera de part d'os musulmans y en contra d'os crovates. Os países occidentals presionaban pa que os musulmans y crovates formasen una federación crovata-musulmana, pero os combates yeran dificils d'aturar.
 
En 1995 Os crovates van ocupando os territorios y enclaus on a posición serbia ye menos fácil de defender: primero en mayo a [[Eslavonia Occidental]] ([[Operación Flash]]), y dimpués en agosto de 1995 [[Krayina]] ([[Operación Tronata]]). Por miedo a represalias os serbios fuyen en masa de totas estas rechions. A recuperación de Krayina permite liberar d'a presión melitar a los musulmans de [[Bihac]], y os serbios encomienzan a retacular en Bosnia Occidental. Os crovates de Bosnia recuperan [[Jajce]], perdito quan os musulmans y crovates combatiban por [[Travnik]]. O [[21 de noviembre]] de 1995 Estatos Unitos fuerza a un alcuerdo de paz en [[paz de Dayton|Dayton]], os crovates de Bosnia son obligatos a fer parte d'una [[Federación Crovata-Musulmana]] dentro de Bosnia-Herzegovina, amés han de ceder as zagueras localidatz que controlaban de [[Posavina]] a la republica serbo-bosnia de Bosnia-Herzegovina.