Diferencia entre revisiones de «Eneida»

Contenido eliminado Contenido añadido
Ulixes (descutir | contrebucions)
Sin resumen de edición
Linia 71:
Os libros II y III son relatos dentro d'o relato. Eneas, a petición de Dido, conta a caita y o saqueo de Troya (libro II) y as tribulacions por ell mesmo sufiertas dende ixe evento (libro III).
 
O relato de la toma de Troya s'ubre con o episodio d'o caballo: Ulises, de conchunta con atros soldaus griegos, s'amagada en un caballo de madera "alto como un amontemont" mientres que a resta d'as tropas griegas s'amagada en a isla de Ténedos, frent a Troya. Os troyanos, ignorando l'enganyo, entienden que os griegos han fuyiu y fan dentrar o caballo en a suya ciudat. Piensan que se tracta d'una ofrenda a os dioses, manimenos as alvertencias de Laocoonte, que ye asasinau por dos monstruos marinos chunto a os suyos dos fillos. Plegada a nueit, Ulises y os suyos hombres salen d'o caballo, ubren as puertas d'a ciudat y sozmeten a Troya a o fuego y a terror. En o momento de l'asalto, Eneas, adormiu, veye a Héctor, que en os suyos suenyos le anuncia a fin de Troya y le ordina salvar a os penates y fuyir.
 
Os ruidos d'o combate rematan por dispertar a Eneas, que veyendo a la suya ciudat en flamas y librada a mans d'os griegos, decide a o prencipio luitar dica morir, de conchunta con os suyos companyers. Visita o palacio de Príamo y veye a muerte d'o fillo d'iste, Polites, en mans de Pirro, que dimpués talla a cabeza a o rei de Troya. Enmeyo d'o caos veye a Helena y se disposa pleno d'ira a castigar a la culpable d'a guerra. Venus, a suya mai, se le amaneixe y contiene: os verdaders culpables son os dioses, no Helena. Le dice dimpués que busque os dioses Penates y a la suya familia, ta fuyir de Troya. Eneas busca a o suyo pai Anquises y a o suyo fillo Iulo. Anquises no quier inicialment a partir, dica que un presachio divino lo convence. Parten alavez d'a ciudat en flamas. Habendo perdiu de vista a la suya muller, Creúsa, torna a Troya. Finalment, dimpués de trobar a l'aparición de Creúsa, torna con os suyos a las afueras de Troya, an prepara lo necesario t'a partida.
Linia 101:
Ta poder puyar a o barco de Caronte, le presientan a rama machica. Veyen en o camín a cueva de Cerbero, os chueces d'os muertos, os campos plorosos, etc. En ixo, Eneas veye a Dido y le pide perdón, pero ella no responde. Veye tamién muitas almas de grans guerrers d'atros tiempos, como a Deifobo, qui se casó con Helena quan Paris murió. Plegan a an o camín se divide en dos: ent'o palacio de Plutón u ent'o Tartaro. Plegan a las selvas afortunadas y buscan a Anquises.
 
Dimpués d'una nostalchica trobada, Anquises le conta a Eneas que as almas buenas, dimpués de mil anyos, se les borra a memoria y se les manda nuevament a la tierra en atros cuerpos. Asinas le prediz o suyo gran linache: o suyo fillo [[Silvio (Eneida)|Silvio]] -que naixería d'a suya esposa Lavinia, César, Camilo, Maximo, Serrano, Romano, Marcelo, etc. Tamién le conta as guerras a o qual ye destinau '''sustentar'''participar y cómo resistir a ellas. Dimpués Eneas torna an os suyos amigos por una puerta de vori d'o SoneoSoneu. En seguida se dirichen a o puerto de Cayeta.
 
=== Libro VII ===
Finalment se dirichen a una selva d'o Lacio, por an pasa o [[río Tiber]]. Viviba en ixas tierras Latín, esposo de Amata. Iste teneba una filla, Lavinia, qui yera comprometida con [[Turno]]. Manimenos, s'heba predito que ella se casaría con un extranchero y no con ell. Eneas mincha con os suyos y se quedan '''hambrientos'''con fambre. Alavez recuerda que se le heba predito que quan ixo succeda, sería a fin d'os suyos mals. Manda Eneas cient emisarios an o rei Latín. Iste los recibe y IlioneoIlioneu leli pidedemanda, en nombre d'Eneas, unas tierras an asentarestablir-se, '''sustentándose'''refirmando-se en os oráculos. LatinoLatín reconoixe en Eneas aquell yerno prometiupromeso y leslis pidedemanda que vaiga a visitar-lo.
 
Entremistanto, Chuno, planiando devantar una guerra negativa a os troyanos, ninvia a Alecto a producir a discordia. Ella '''inyecta''' por meyo d'una d'as suyas serpients as furias en Amata, qui alavez s'enfrenta a o suyo esposo ta que no dé a man de Lavinia a Eneas, sino a Turno. Al veyer que Latino no cambiaba de pareixer, amaga a la suya filla y promueve as suyas ideyas entre as atras mullers. Dimpués, Alecto se diriche a Ardea, ciudat de Turno, y promueve en ell l'odeo por Eneas, qui sería un usurpador. Le '''hinca''', alavez, una d'as suyas serpients, imple de furias. Turno se decide a enfrentar-se a Latino por a man de Lavinia.
 
Dimpués, se diriche [[Alecto]] a os cans cazadors de Iulo. Asinas istes levan a Iulo a cazar un ciervo, que yera propiedat de Tirreo[[Tirreu]], un latinolatín. Quan ixo ye descubierto, estalla una batalla y surten as primeras victimas. Alavez Alecto se siente satisfeita y con ella tamién Chuno. Totz piden a Latino que declare a guerra a os troyanos, pero iste encara no accede. Plegan entremistanto os aliatos, como Lauso, Aventino, Catilo, Camila, etc.
 
=== Libro VIII ===
O río Tiber le charra a Eneas, qui le recomienda busque l'alianza con os Palanteos, a ciudat d'a qual yera seguindo o curso d'o río. Eneas prepara o viache y veye alavez un buen '''augurio'''. S'acompanya de Acates. Plega a la ciudat quan o rei Evandro y o suyo fillo Palante ofriba sacrificios a Hércules, y le piden alianza ta enfrentar a os rutulos. Evandro se la da, veyendo que yeran todas dos nacions descendients de AtlanteAtlant. Lo convida a participar d'os sacrificios a Hércules. Entremistanto, Venus pide a o suyo esposo Vulcano[[vulcán (mitolochía)|Vulcán]] que fabrique armas ta Eneas y ell accede. Alavez, Venus le informa a o suyo fillo que le plegarán armas divinas. Dimpués, Evandro ninvia a Eneas con o suyo fillo Palante a buscar mas alianzas. Posteriorment, ya Eneas recibe las armas prometidas por a suya mai y totz se marabillan d'ellas.
 
=== Libro IX ===
Linia 140:
Iulo leva a o suyo pai a un puesto seguro. Venus inspira a o ancián Iapis ta curar a Eneas. Iste recupera as suyas fuerzas y torna a la batalla. Os rutulos fuyen, pero Eneas solament busca a Turno. Iste tamién quereba enfrentar-lo, pero Yuturna no se lo permite. Venus inspira a Eneas que se diricha a la ciudat. a reina Amata, veyendo-los venir, piensa que Turno ha muerto y se suicida. O rei Latín s'entera y sufre muito. Le plegan noticias a Turno y alavez se desprende d'a suya chirmana ta luitar. Eneas escuita que Turno plegaba ya y se diriche a la suya trobada.
 
Turno fiere lieument a Eneas, pero a suya espada se rompe, pus no yera a suya -que por o suyo pai Dauno heredó y que heba estau feita por VulcanoVulcán- sino una que heba tomau por error d'un d'os suyos companyers. Apela, alavez, a la fuga buscando a suya espada y Eneas l'acaza. Manimenos, la lanza d'o troyano se '''atascó''' en as radices d'un arbol divino, Rauno. Venus la ranca. Turno recibe a suya espada y se '''reinicia''' la luita.
 
Entremistanto, Chupiter pregunta a Chuno qué aspera d'a guerra y le prohibe participar nuevament en ella. Chuno accepta que heba persuadiu a Yuturna d'aduyar a Turno y cede a abandonar a guerra. Manimenos, pide que quan os troyanos s'unan a os latins, desapareixca o nombre d'os primers. Chupiter accede y ninvia una furia a retirar a Yuturna d'a batalla.
Linia 148:
== Personaches ==
=== Eneas ===
O personache prencipal ye Eneas, héroe quiesto por a mayor parte d'os dioses, de feito se le clama ''pius''. Eneas ye un chefe maduro y responsable. Se sozmete completament en querer d'os dioses, respecta y *venera a o suyo pai, ye atento ent'o suyo fillo, ye leyal pero tiene momentos de y de dubda. Ta o de demás Eneas tiene as virtutz d'os grans personaches romanos:
# [[Corache]];
# [[Leyaltat]];
# Chusticia;
# Clemencia;
Linia 167:
O poema ha estau componiu en un periodo en o qual a Roma yeran plegando grans cambeos politicos y socials: a Republica heba caito, a guerra civil teneba achitau a sociedat y a inesperata tornada a un periodo de paz y prosperidat, dimpués varios anyos entre os quals heba reinau o caos, yera considerablement cambeando o modo de relacionar-se las tradicionals categorías socials y culturals. Ta reaccionar a iste fenomeno, l'emperador Augusto yera intentando de reportar a sociedat ent'as valors morals tradicionals de Roma y se pretende que a composición d'a Eneida sía espiello d'este intento.
 
Con a Eneida, amás, s'intenta de lechitimar l'autoridat de Chulio CesarCésar y, ta extensión, de suyo fillo Augusto y d'os descendients: o fillo d'Eneas Ascanio, clamau Iulo (de Ilio, nombre alternativo de Troya) ye presentau de Virchilio como devantpasau d'a ''gens Iulia'', a familia de Chulio César. Quan Eneas cumple o propio viache en o mundo subterranio d'os muertos recibe una profecía respective a la futura grandeza d'os suyos imperials descendients.
 
== Fragmentos notables ==