Diferencia entre revisiones de «Mitolochía griega»

Contenido eliminado Contenido añadido
Ulixes (descutir | contrebucions)
Ulixes (descutir | contrebucions)
Linia 42:
 
Os sucesos monumentals de [[Heracles]] se consideran o comienzo d'a edat d'os héroes. Tamién s'adscriben a ella tres grans sucesos: a expedición [[Argonautas|argonáutica]] y as guerras de [[Ciclo tebano|Tebas]] y [[Guerra de Troya|Troya]].
 
==== Heracles y os Heraclidas ====
Qualques investigadors creyen que dimpués d'a complicada mitolochía de [[Heracles]] probablement i habió un hombre real, talment un cacique-vasallo d'o reino de [[Argos (Grecia)|Argos]]. Atros suchieren que a historia d'Heracles ye una alegoría d'o paso anual d'o sol por as dotze constelacions d'o [[zodiaco]]. Y atros sinyalan mitos anteriors d'atras culturas, amostrando a historia d'Heracles como una adaptación local de mitos heroicos ya bien asentaus. Tradicionalment Heracles yera o fillo de Zeus y [[Alcmena]], nieta de [[Perseu]]. As suyas fantesticas accions en solitario, con os suyos muitos temas [[folclore|folcloricos]], proporcionoron muito material a las leyendas populars. Ye mencionau como fundador d'os altars mientres o suyo lamentable final proporcionó muito material t'as trachedias: ''[[Heracles (Eurípides)|Heracles]]'' ye considerada por Thalia Papadopoulou «una obra de gran importancia ta l'examen d'atros dramas euripideos». En l'arte y a literatura Heracles yera representau como un hombre enormement fuerte d'altura moderada, estando a suya arma caracteristica o arco pero tamién freqüentment a [[clava]].
 
Heracles tamién dentró en a mitolochía y o culto etruscos y romans, y a exclamación ''mehercule'' se fació tant familiar a os romans como ''Herakleis'' lo fuo t'os griegos.
 
Heracles aconsiguió o mas alto prestichio social por meyo d'o suyo puesto de debantpasato oficial d'os reis [[dorios]]. Isto sirvió probablement como lechitimación t'as migracions dorias a o [[Peloponeso]]. [[Filo (mitolochía)|Filo]], o héroe eponimo d'una [[Tribu (Antiga Grecia)|tribu]] doria, se convirtió en un [[Heráclida]], nombre que recibiban os numerosos descendients d'Heracles, entre los quals se contaban [[Macaria]], [[Lamos]], [[Manto (mitolochía)|Manto]], [[Bianor (mitolochía)|Bianor]], [[Tlepólemo]] y [[Télefo]]. Istes Heráclidas conquirioron os reinos de [[Micenas]], [[Esparta]] y Argos, reclamando seguntes a leyenda o dreito a gubernar-los a causa d'a suya ascendencia. O suyo ascenso a lo poder se denomina freqüentment «[[invasión doria]]». Os reis lidios y mas tarde os macedonios, como gobernantes d'o mesmo rango, tamién pasoron a estar Heráclidas.
 
Atros miembros d'a primera cheneración de héroes, como Perseu, [[Deucalión]], [[Teseu]] y [[Belerofonte]], tienen muitos rasgos en común con Heracles. Como ell, as suyas accions son en solitario, fantesticas y marguinando o [[conto de fadas]], pus matoron monstruos como a [[Quimera (mitolochía)|Quimera]] y a [[Medusa (mitolochía)|Medusa]]. Ninviar a un héroe a una muerte segura ye tamién un tema freqüent en ista primera tradición heroica, como en os casos de Perseu y Belerofonte.
 
==== Os argonautas ====
A sola épica helenistica conservada, as ''Argonáuticas'' d'Apolonio de Rodas (poeta épico, investigador y director d'a [[Biblioteca d'Alexandría]]) narra o mito d'o viache de [[Chasón]] y os Argonautas ta recuperar o [[vellocino d'oro]] d'a mitica tierra de [[Cólquida]]. En as ''Argonáuticas'' Chasón ye empentau a la suya busca por o rei [[Pelias]], qui recibe una profecía sobre un hombre con una sandalia que sería a suya [[némesis]]. Chasón pierde una sandalia en un río, plegando a la corte de Pelias y encetando asinas a épica. Quasi totz os miembros d'a siguient cheneración d'héroes, amás d'Heracles, fuoron con Chasón en o ''[[Argo]]'' ta buscar o vellocino d'oro. Ista cheneración tamién incluiba a [[Teseu]], que fuo a [[Creta]] a matar a o [[Minotauro]], a la heroína [[Atalanta]] y a [[Meleagro (mitolochía)|Meleagro]], que una vez tenió un ciclo épico propio. Píndaro, Apolonio y Apolodoro s'esforzoron en dar listas completas d'os Argonautas.
 
Encara que Apolonio escribió o suyo poema en o [[sieglo III a. C.]], a composición d'a historia d'os Argonautas ye anterior a la ''Odisea'', que amuestra familiaridat con as accions de Chasón (as aventuras d'Odiseo pueden haber estau parcialment basadas en ellas). En epocas antigas a expedición se consideraba un feito historico, un incident en a obridura d'o [[mar Negro]] a o comercio y a colonización griegas. Tamién fuo extremadament popular, constituindo un ciclo a o que s'adchuntoron muitas leyendas locals. En particular, a historia de Medea cautivó a imachinación d'os poetas trachicos.
 
==== A casa de Atreu y o ciclo tebano ====
Entre o ''Argo'' y a Guerra de Troya i habió una cheneración conoixida prencipalment por os suyos crimens. Istes incluyen os feitos de [[Atreu]] y [[Tiestes]] en Argos. Dimpués d'o mito d'a casa de Atreu (una de todas dos prencipals dinastías heroicas de conchunta con a casa de [[Lábdaco]]) ye o problema d'a devolución de poder y a forma de ascensión a o trono. Os chemelos Atreu y Tiestes con os suyos descendients chugoron o papel protagonista en a trachedia d'a devolución de poder en Micenas.
 
O ciclo tebano tracta d'os sucesos relacionaus especialment con [[Cadmo]], o fundador d'a ciudat, y posteriorment con os feitos de [[Layo]] y [[Edipo]] en Tebas, una serie d'historias que levoron a o saqueo final d'a ciudat a mans de ''Os siet contra Tebas'' y os [[Epígonos]]. (No se sabe si figuraban en a épica orichinal.) Referent a Edipo, os relatos épicos antigos pareixen deixar-le seguir gubernando en Tebas dimpués d'a revelación que [[Yocasta]] yera a suya mai, y casandose dimpués a una segunda esposa que se convirtió en mai d'os suyos fillos, la qual cosa resulta muit diferent a la historia que conoixemos por as trachedias (por eixemplo, o ''[[Edipo rei]]'' de Sófocles) y os relatos mitolochicos posteriors.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
==== a Guerra de Troya y as suyas seqüelas ====
A mitolochía griega culmina en a Guerra de Troya, la luita entre os griegos y os [[troya]]nos, incluindo os suyos causas y conseqüencias. En as obras d'Homero as prencipals historias ya han tomau forma y substancia, y los temas individuals estioron elaboraus mas tarde, especialment en os dramas griegos. A Guerra de Troya atrayó tamién gran intrés en a [[Cultura de l'Antiga Roma|cultura romana]] a causa d'a historia d'o héroe troyano [[Eneas]], que o suyo viache dende Troya levó a la fundación d'a ciudat que un día se convertiría en Roma, replegada por Virgilio en a ''[[Eneida]]'' (el Libro II contiene o relato mas conoixiu d'o saqueo de Troya).
 
O [[Ciclo troyano|ciclo d'a Guerra de Troya]], una colección de [*Épica|poemas épicos]], prencipia con os sucesos que desencadenoron a guerra: [[Eris]] y a [[mazana dorada]] "t'a mas bella" (''kallisti''), o [[chudicio de Paris]], o rapto de [[Helena de Troya|Helena]] y o sacrificio d[[Ifichenia]] en [[Áulide]]. Ta rescatar a Helena, os griegos organizoron una gran expedición baixo o mando d'o chirmán de [[Menalau]], Agamenón, rei d'Argos u Micenas, pero os troyanos se negoron a liberar-la. A ''Ilíada'', que se desembolica en o deceno anyo d'a guerra, cuenta la disputa d'Agamenón con Aquiles, que yera o millor guerrero griego, y as consiguients muertes en batalla de l'amigo d'Aquiles, [[Patroclo]], y d'o fillo mayor de [[Príamo]], [[Héctor]]. Dimpués d'a muerte d'iste s'unioron a os troyanos dos exoticos aliatos: [[Pentesilea]], reina d'as [[Amazona (mitolochía)|Amazonas]], y [[Memnón]], rei d'os [[etiopes]] y fillo d'a diosa d'a aurora [[Eos]]. Aquiles mató a totz dos, pero Paris aconsiguió alavez matar-le con una flecha en o calcanyo, a sola parte d'o suyo cuerpo vulnerable a las armas humanas. Antes que podesen tomar Troya, os griegos habioron de rapar d'a ciudat a imachen de madera de Palas Atenea (o [[Paladio (mitolochía)|Paladio]]). Finalment, con la aduya d'Atenea construyoron o [[caballo de Troya]]. Manimenos as alvertencias d'a filla de Príamo, [[Casandra]], os troyanos estioron convencius por [[Sinón]], ta levar o caballo dentro d'as murallas de Troya como ofrenda ta Atenea. O sacerdote [[Laocoonte]], que intentó destruir o caballo, estió muerto por serpients marinas. En a boca de nueit la flota griega tornó y os guerrers d'o caballo ubrioron as puertas d'a ciudat. En o completo saqueo que siguió, Príamo y os suyos fillos restants estioron asasinaus, pasando as mullers troyanas a estar esclavas en quantas ciudatz de Grecia. Os viaches de torno d'os liders griegos estioron narraus en dos épicas, os ''[[Regresos]]'' (''Nostoi'', hue perdida) y a ''Odisea'' d'Homero. O ciclo troyano tamién incluye as aventuras d'os fillos d'a cheneración troyana (por eixemplo [[Orestes]] y [[Telémaco]]).
 
O ciclo troyano proporcionó una variedat de temas y se convirtió en una fuent prencipal d'inspiración t'os antigos artistas griegos (por eixemplo, as [[metopa]]s d'o [[Partenón]] representando o saqueo de Troya). Ista preferencia artistica por los temas procedents d'o ciclo troyano indica a suya importancia ta l'antiga civilización griega. O mesmo ciclo mitolochico tamién inspiró una serie d'obras literarias europeas posteriors. Por eixemplo, os escritors europeus meyevals troyanos, desconocedors d'a obra d'Homero, troboron en a leyenda de Troya una rica fuent d'historias heroicas y romanticas y un marco adequau en o qual encaixar os suyos propios ideyals caballerescos. Autors d'o [[sieglo XII]], como [[Benoît de Sainte-Maure]] (''[[Poema de Troya]]'', 1154-60) y [[José Iscano]] (''[[De bello troiano]]'', 1183) describen a guerra mientres reescriben a versión estandar que troboron en Dictis y Dares, seguindo asinas o consello de [[Horacio]] y l'eixemplo de Virgilio: reescribir un poema de Troya en cuenta de contar bella cosa completament nuevo.
 
== Teorías sobre os suyos orichens ==