Diferencia entre revisiones de «Felis silvestris catus»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (Robot Adhibito: nah:Miztōn
Sin resumen de edición
Linia 1:
[[File:Potato chips.jpg|900px]]
{{Articlo 1000|-10}}
{{Taxobox_begin | color = pink| name = '''Gato'''}}
{{Taxobox_image | image = [[Imachen:Cat02.jpg|200px|Gato]] | caption = Gato}}
{{Taxobox_status_placement | color = pink}}
{{Taxobox_status_image | image = [[Imachen:Status iucn2.3 LC.svg|200px]] | caption = Domestico.}}
{{Taxobox_end_placement}}
{{Taxobox_begin_placement | color = pink}}
{{Taxobox_domain_entry | taxon = [[Eukaryota]]}}
{{Taxobox_regnum_entry | taxon = [[Animalia]]}}
{{Taxobox_subregnum_entry | taxon = [[Metazoa]]}}
{{Taxobox_phylum_entry | taxon = [[Chordata]]}}
{{Taxobox_classis_entry | taxon = [[Mammalia]]}}
{{Taxobox_ordo_entry | taxon = [[Carnivora]]}}
{{Taxobox_familia_entry | taxon = [[Felidae]]}}
{{Taxobox_genus_entry | taxon = ''[[Felis]]''}}
{{Taxobox_species_entry | taxon = '''[[F. silvestris]]'''}}
{{Taxobox_subspecies_entry | taxon = '''F. s. catus''' o '''F. s. domesticus'''}}
{{Taxobox_end_placement}}
{{Taxobox_section_trinomial | color = pink | trinomial_name = Felis silvestris catus | author = [[Johann Christian Daniel von Schreber|Schreber]] | date = [[1775]]}}
{{Taxobox_section_binomial_simple | color = pink | binomial_name = Felis domesticus}}
{{Taxobox_end}}
[[Imachen:Gato (2) REFON .jpg|thumb|rigth|230px|Gato domestico - [[Brasil]].]]
O '''gato''' (''Felis catus'' <small>([[Linnaeus|L.]], [[1758]])</small>) ye un [[mamifero]] domestico d'a familia d'os ''felidae'' (''[[felino]]s''), [[carnivoro]], con unglas retractils, de pelache preto y suau. Ye estau domesticau dende fa bellas 7000 anyadas. As crietas d'o gatos se dicen ''gatolins''.
 
== Etimolochía ==
''Gato'' ye a evolución d'o latín ''CATTUM'' d'alcuerdo con a [[fonetica aragonesa]]. En aragonés bi ha una traza de dirichir-se u clamar a l'animal que ye ''mixin(o)''-''mixin(o)'', que conserva o [[castellán d'Aragón]], y tamién se puet fer servir pa referir-se a un gato prou conoixito u familiar.
 
== Caracteristicas ==
O gato domestico (''Felis Catus'') pesa entre 3 y 8 [[kg]] de peso. Viven bellas 15 añadas si son bien cudiaus. O gato más lonchevo quaternau vivió 34 anyadas. As [[fembra]]s son prenyadas 55 días y libran entre 2 y 6 ''gatolins'', que les da de tetar entre 3 y 4 semanas.
Os gatos tienen una gran variedat de pelaches y colors, anque se gosa distinguir entre os de pilos largos y pilos curtos. Mesmo bi'n ha de razas que no en tienen de pilos.
 
A [[coda]] sirve ta mantener o equilibrio, puede variar muito en a suya longaria. En os gatos de raza [[manch]], a coda ye inexistent.
 
Os suyos dients y unglas son adaptaus a lo suyo estilo de vida carnivoro.
 
O gato ye ta muitos un [[animal de companyía]]. Ye más independient que o [[can]] pero tamién puede estar mui afectivo si le se educa y le se tracta bien.
 
Os gatos domesticos gosan minchar minchars paraus. Anque tamién cazan [[zorz|zorces]] y [[muixón|muixons]] como complemento a la suya [[dieta]]. Lis cuacan os [[corazón|corazons]] d'animals, o [[pescau]], o [[figado]] y atras [[carne]]s. Cal que les ne manque d'[[augua]] fresca. A [[leit]] lis cuaca muito, pero muita [[leit]] puede prevocar-les [[espenyo]].
 
Por istinto, ye un animal cazador. Os gatos de [[rafal]], viven de traza semisalvache y cazan [[zorces]] y [[rata]]s que d'atra traza se mincharían o grano. Muitos gatos matan zorces y [[muixón|muixons]] chicotz por [[instinto]], pero no se los minchan.
 
== O gato salvache ==
O '''[[gato salvache]]''' (''[[Felis silvestris]]'') ye parellano a lo [[gato domestico]], pero ye más gran, más cerenyo y tienen a coda más curta y cerruda. Vive en [[Europa]], [[Africa]] y [[Asia]] [[occidental]].
 
En bellos lugars d'o [[Sobrarbe]], tamién ye dito Gato [[Cerval]].
{{Destacato|eo}}
{{Destacato|es}}
{{Destacato|hu}}
{{Destacato|id}}
{{Destacato|ru}}
{{Destacato|sk}}
{{Destacato|sr}}
 
{{Destacato|ca}}
{{Destacato|ml}}
{{Destacato|el}}
 
[[Categoría:Animals domesticos]]
[[Categoría:Felis]]
 
[[ace:Mië]]
[[af:Kat]]
[[als:Hauskatze]]
[[am:ድመት]]
[[ang:Catte]]
[[ar:قط]]
[[arc:ܩܛܐ]]
[[arz:قطه]]
[[ast:Gatu]]
[[av:Кето]]
[[ay:Phisi]]
[[az:Ev pişiyi]]
[[ba:Бесәй]]
[[bar:Katz]]
[[bat-smg:Katie]]
[[be:Кот свойскі]]
[[be-x-old:Кот]]
[[bg:Котка]]
[[bm:Jakuma]]
[[bn:বিড়াল]]
[[bo:ཞི་མི།]]
[[br:Kazh]]
[[bs:Mačka]]
[[bug:Meong]]
[[ca:Gat]]
[[cdo:Mà]]
[[ce:Cicig]]
[[ceb:Iring]]
[[chr:ᏪᏌ]]
[[chy:Poeso]]
[[co:Ghjattu]]
[[cs:Kočka domácí]]
[[csb:Kòt]]
[[cu:Котъ]]
[[cv:Кушак]]
[[cy:Cath]]
[[da:Kat]]
[[de:Hauskatze]]
[[dsb:Domacna kócka]]
[[el:Γάτα]]
[[eml:Gàt]]
[[en:Cat]]
[[eo:Hejma kato]]
[[es:Felis silvestris catus]]
[[et:Kass]]
[[eu:Katu]]
[[ext:Felis silvestris catus]]
[[fa:گربه]]
[[fi:Kissa]]
[[fiu-vro:Kass]]
[[fo:Kettur]]
[[fr:Chat]]
[[frp:Chat]]
[[fur:Gjat]]
[[fy:Kat]]
[[ga:Cat]]
[[gan:貓]]
[[gd:Cat]]
[[gl:Gato]]
[[gn:Mbarakaja]]
[[gv:Kayt]]
[[ha:Kyanwa]]
[[hak:Meu-é]]
[[haw:Pōpoki]]
[[he:חתול הבית]]
[[hi:बिल्ली]]
[[hr:Domaća mačka]]
[[hsb:Domjaca kóčka]]
[[ht:Chat]]
[[hu:Macska]]
[[hy:Կատու]]
[[ia:Catto]]
[[id:Kucing]]
[[ilo:Pusa]]
[[io:Kato]]
[[is:Köttur]]
[[it:Felis silvestris catus]]
[[ja:ネコ]]
[[jbo:mlatu]]
[[jv:Kucing]]
[[ka:შინაური კატა]]
[[kk:Мысық]]
[[km:ឆ្មា]]
[[kn:ಬೆಕ್ಕು]]
[[ko:고양이]]
[[koi:Кань]]
[[ku:Pisîk]]
[[kv:Кань]]
[[la:Feles]]
[[lad:Gato]]
[[lb:Hauskaz]]
[[lbe:Ччиту]]
[[lmo:Felis silvestris catus]]
[[ln:Nkɔ́ndɔkɔ́]]
[[lt:Katė]]
[[ltg:Kačs]]
[[lv:Kaķis]]
[[mdf:Ката]]
[[mg:Saka]]
[[mhr:Пырыс]]
[[mk:Мачка]]
[[ml:പൂച്ച]]
[[mn:Муур]]
[[mr:मांजर]]
[[ms:Kucing]]
[[mt:Qattus]]
[[myv:Катка]]
[[mzn:بامشی]]
[[na:Butsi]]
[[nah:Miztōn]]
[[nds:Katt]]
[[nds-nl:Kat]]
[[ne:बिरालो]]
[[nl:Kat (dier)]]
[[nn:Katt]]
[[no:Tamkatt]]
[[nrm:Cat]]
[[nso:Katse]]
[[nv:Mósí]]
[[oc:Felis silvestris catus]]
[[os:Гæды]]
[[pam:Pusa]]
[[pcd:Cot]]
[[pl:Kot domowy]]
[[pms:Gat]]
[[pnb:بلی]]
[[pt:Gato]]
[[qu:Michi]]
[[ro:Pisică de casă]]
[[ru:Кошка]]
[[rue:Мачка]]
[[rw:Injangwe]]
[[sah:Куоска]]
[[sc:Felis]]
[[scn:Jattu]]
[[sco:Cat]]
[[sd:ٻلي]]
[[se:Bussá]]
[[sh:Mačka]]
[[si:බළලා]]
[[simple:Cat]]
[[sk:Mačka domáca]]
[[sl:Domača mačka]]
[[sn:Katsi]]
[[so:Yaanyuur]]
[[sq:Macja]]
[[sr:Мачка]]
[[srn:Puspusi]]
[[ss:Likati]]
[[st:Katse]]
[[stq:Kat]]
[[sv:Katt]]
[[sw:Paka-kaya]]
[[szl:Kot]]
[[ta:பூனை]]
[[te:పిల్లి]]
[[th:แมว]]
[[tl:Pusa]]
[[to:Pusi]]
[[tr:Kedi]]
[[udm:Коӵыш]]
[[ug:مۈشۈك]]
[[uk:Кіт свійський]]
[[ur:بلی]]
[[uz:Mushuk]]
[[vec:Gato]]
[[vi:Mèo]]
[[wa:Tchet]]
[[war:Misay]]
[[wo:Muus]]
[[xal:Мис]]
[[yi:קאץ]]
[[yo:Ológbò]]
[[zh:猫]]
[[zh-classical:貓]]
[[zh-min-nan:Niau]]
[[zh-yue:貓]]
[[zu:Ikati]]