Diferencia entre revisiones de «Interacción nucleyar fuerte»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (Robot Adhibito: Modificato: tl:Interaksiyong malakas
Jpbot (descutir | contrebucions)
m ortografía, replaced: fesica → fisica (3)
Linia 1:
{{Articlo 1000|-10}}
A '''interacción nucleyar fuerte''' u '''interacción fuerte''', tamién dita '''fuerza nucleyar fuerte''' u simplament '''fuerza fuerte''' ye, en [[fesicafisica de particlas]], una d'as quatre [[fuerzas fundamentals]] de l'[[Universo]]. As atras tres son a [[gravedat|gravitación]], o [[electromagnetismo]] y a [[fuerza nucleyar feble]]. A escala atomica, ye unas 100 vegatas mas fuerte que o electromagnetismo, que a la vegata ye quantos ordens de magnitut mas fuerte que a fuerza nucleyar feble y a gravitación.
 
A fuerza nucleyar fuerte actua sobre totz os [[Hadrón|hadrons]], [[Mesón (fesicafisica)|mesons]] y [[Barión|barions]], as particlas composatas formatas por [[quark]]s y [[antiquarks]]. A interacción d'ista fuerza ye portiata por uns [[Bosón|bosons]] ditos [[Gluón|gluons]], de manera equivalent a la [[fuerza electromagnetica]] que ye portiata por os [[Fotón|fotons]]. Ista fuerza ye a responsable de que os quarks se mantengan unitos ta formar os barions (como os [[Protón|protons]] u os [[neutrón|neutrons]]) y os mesons (como os [[Pión|pions]] u os [[Kaón|kaons]]), y tamién ye a responsable de que os protons y os neutrons se mantengan unitos a o nuclio.<ref name =Severijns>[http://www.mi.infn.it/~sleoni/TEMP/EuroSchool/Severijns.pdf Weak Interaction Studies by Precision Experiments in Nuclear Beta Decay], Nathal Severijns, Instituut voor Kern- en Stralingsfysica, Katholieke Universiteit Leuven
. Pachina 342.</ref> A fuerza nucleyar fuerte tien un alcance d'arredol d'un [[femtometro]] (de vegatas dito ''fermi'' en honor d'[[Enrico Fermi]]), uns 10<sup>-15−15</sup> [[metro]]s,<ref>[http://answers.yahoo.com/question/index?qid=20060811074238AA5sksR What is the maximum distance for the action of the strong nuclear force?] Yahoo Answers.</ref> y ha d'estar prou fuerte como ta contrarestar a intensa fuerza repulsiva que bi ha entre os protons, a enerchía d'a fuerza nucleyar fuerte entre dos protons ye de l'orden de MeV ([[Electrón volt|megaelectrón volt]]). A fuerza nucleyar fuerte no se veye afectata por a [[carga electrica]] d'as particlas, afectando por igual a protons y neutrons. A teoría que esplanica ista fuerza ye a [[cromodinamica quantica]] (QCD de l'anglés ''quantum chromodynamics''), que fue proposata en [[1973]] por [[Harald Fritzsch]], [[Heinrich Leutwyler]] y [[Murray Gell-Mann]].<ref name =Severijns/><ref>[http://www.britannica.com/facts/5/892168/Harald-Fritzsch-as-discussed-in-quantum-chromodynamics-QCD-physics Facts about Harald Fritzsch: quantum chromodynamics, as discussed in quantum chromodynamics], Enciclopaedia Britannica</ref>
 
== Referencias ==
{{listaref}}
 
[[Categoría:FesicaFisica nucleyar y de particlas]]
 
[[ar:تآثر قوي]]