Diferencia entre revisiones de «Cristianismo»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
m S'han revertito as edicions de 217.125.64.135 (Descusión); tornando t'a zaguera versión editada por ZéroBot
Linia 1:
{{Articlo 1000|-10}}
[[Imachen:Statua lignea di Gesu ad Oropa.jpg|thumb|right|A cruz ye o simbolo d'o cristianismo.]]
O '''Cristianismo''' ye una [[relichión]] [[monoteísta]] alazetada en a vida y as amostranzas de [[Chesús de Nazaret]]. Ye a mayor relichión d'a [[Tierra]], con 2.100.000.000 practicants, lo que representa quasi un tercio d'a población [[Hombre|humana]]. Truxa con o [[Chudaísmo]] o [[Tánakh]], clamato como [[Antigo Testamento]] por os cristians. Por ista enchaquia ye a vegadas clamada como una ''relichión Abrahamanica'' chunto a lo Chudaísmo y a lo [[Islam]].
 
== Brancas d'o cristianismo ==
los cristianos comen a armando caca pablo caca
As diferents brancas d'o cristianismo han amaneixito dende o mesmo orichen. A més antiga son os [[ebionitas]] que creyeban en a fegura de [[Chesús]] sin deixar de seguir a lei y ritual propios d'o chudaísmo, por o que no aceptoron a [[Sant Pavlo]]. Tamién i habió [[secta]]s que combinaban cristianismo y [[gnosis]].
 
Belunas d'as [[ilesias orientals]] tienen lur orichen en as luitas por o poder entre bispes, uns conseguiban imponer os suyos criterios en os [[concilio (relichión)|Concilios]], y atros no los aceptaban independizando-sen y esdevenindo [[herechía|hereches]] pa o cristianismo oficial. Pa pueblos sozmesos a los romans a herechía a estato un camín pa espresar o deseyo d'independencia u a independencia (nacionalismo relichioso), ye o caso d'a [[Ilesia Copta]] u d'a [[Ilesia Ortodoxa Siriana|Ilesia Siriana]]. O proceso d'expansión d'o cristianismo fueras d'o Imperio Román permitió a expansión tanto de formas de cristianismo que obedeixeban a [[Roma]] u [[Costantinoble]], como de formas hereticas. As formas no ortodoxas u herechías permitiban a los recien convertitos desligar-sen d'o poder imperial, fer ilesias nacionals u no ser perseguitos en países enemigos de Roma: [[Ilesia Arriana]], [[Ilesia Armenia]], [[Ilesias Celtas]], [[Ilesia Asiriana]], etz...
armando feo cabeza fundador de cacas
 
A Rivalidat entre a hierarquía de Roma y [[Costantinoble]] produció un proceso contino de deseparación que remató en o sieglo XI.
* [[Catolicismo]], a mayor d'as brancas cristianas, que acepta l'autoridat centralizata d'o [[Papa]], en [[Roma]].
* [[Ilesia Ortodoxa|Ortodoxia]], con a [[Ilesia Ortodoxa Griega]], a Ilesia Melkita y bellas ilesias autocefalas d'os [[Balcans]], países [[pueblos eslavos|eslavos]] y [[Cheorchia]].
 
Dende ixas envueltas d'as [[Cruzatas]] y d'a decadencia d'o [[Imperio Bizantín]] Roma ha conseguito que parte d'os fidels d'as ilesias orientals aigan aceptato l'autoridat de Roma pero mantenendo o suyo rito propio, esdevenindo lo que se conoixe como ''uniatas'', en oposición a las ilesias orientals que no aceptan l'autoridat papal y que se conoixen como ortodoxas.
* Totz os [[Ilesia maronina|maronins]] aceptoron a lo Papa de Roma esdevenindo uniatas.
* Parte d'os armenios aceptoron l'autoridat papal, sobretot en tiempos d'o [[Reino d'Armenia la Chica]], aliato d'os cruzatos.
* Parte d'a Ilesia Asiriana, seguidora d'o [[Nestorianismo]] aceptó a lo Papa de Roma en lo sieglo XVI orichinando a [[Ilesia Caldea]].
* Parte d'a minguata [[Ilesia Ortodoxa Siriana|Ilesia Siriana]] aceptó a lo Papa de Roma orichinando a [[Ilesia Catolica Siriana]].
* Os cristians de rito griego que aceptoron en diferents contextos historicos a lo Papa de Roma son conoixitos como [[greco-catolicos]]. En Grecia siempre han estato pocos y fuoron perseguitos. En cambeyo una parte sustancial d'os cristians de rito griego aceptoron a lo Papa de Roma en l'antiga [[Unión Polaco-Lituana]], en [[Transilvania]] ([[Ilesia Uniata de Alba Iulia]]), y en Orient Meyo.
 
As crisis baixomeyevals y los cambeyos socioeconomicos de dimpués d'a Edat Meya facioron que en bells países d'Europa que deseyaban desligar-sen de Roma prenesen versions d'o cristianismo diferent d'o catolicismo mirando en a radiz biblica y orichinando una sucesión d'ilesias diferents a lo largo d'os sieglos.
* [[Protestantismo]], formato por multiples Ilesias independients, que no reconoixe a supremacía papal.
* ''[[Restauracionismo]]'', formato por os [[Testimonios de Chehová]], scisión d'os [[Adventistas d'o seteno día]] y a [[Ilesia Mormona]], entre d'atros.
 
== Enrastres externos ==
{{commonscat|Christianity|Cristianismo}}
 
{{Destacato|ja}}
{{Destacato|mk}}
{{Destacato|vi}}
{{Destacato|ar}}
 
[[Categoría:Cristianismo| ]]
 
[[nso:Sekriste]]
 
[[ace:Kristen]]
[[af:Christendom]]
[[als:Christentum]]
[[am:ክርስትና]]
[[ang:Crīstendōm]]
[[ar:مسيحية]]
[[arc:ܡܫܝܚܝܘܬܐ]]
[[arz:مسيحيه]]
[[as:খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম]]
[[ast:Cristianismu]]
[[az:Xristianlıq]]
[[ba:Христианлыҡ]]
[[bar:Kristndum]]
[[bat-smg:Krėkštiuonībė]]
[[bcl:Kristianismo]]
[[be:Хрысціянства]]
[[be-x-old:Хрысьціянства]]
[[bg:Християнство]]
[[bjn:Kerestén]]
[[bn:খ্রিস্ট ধর্ম]]
[[bo:ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས།]]
[[br:Kristeniezh]]
[[bs:Hrišćanstvo]]
[[ca:Cristianisme]]
[[cbk-zam:Cristianismo]]
[[cdo:Gĭ-dók-gáu]]
[[ceb:Kristiyanismo]]
[[ckb:ئایینی مەسیحییەت]]
[[co:Cristianisimu]]
[[crh:Hristianlıq]]
[[cs:Křesťanství]]
[[cu:Хрїстїаньство]]
[[cv:Христианлăх]]
[[cy:Cristnogaeth]]
[[da:Kristendom]]
[[de:Christentum]]
[[diq:Xıristiyanine]]
[[dv:މަސީހީދީން]]
[[el:Χριστιανισμός]]
[[en:Christianity]]
[[eo:Kristanismo]]
[[es:Cristianismo]]
[[et:Kristlus]]
[[eu:Kristautasun]]
[[ext:Cristianismu]]
[[fa:مسیحیت]]
[[fi:Kristinusko]]
[[fiu-vro:Ristiusk]]
[[fo:Kristindómur]]
[[fr:Christianisme]]
[[frp:Cristianismo]]
[[fur:Cristianesim]]
[[fy:Kristendom]]
[[ga:An Chríostaíocht]]
[[gan:基督教]]
[[gd:Crìosdaidheachd]]
[[gl:Cristianismo]]
[[ha:Kiristancìì]]
[[hak:Kî-tuk-kau]]
[[he:נצרות]]
[[hi:ईसाई धर्म]]
[[hif:Isai Dharam]]
[[hr:Kršćanstvo]]
[[hsb:Křesćanstwo]]
[[ht:Krisyanis]]
[[hu:Kereszténység]]
[[hy:Քրիստոնեություն]]
[[ia:Christianismo]]
[[id:Kekristenan]]
[[ie:Cristianisme]]
[[ig:Efefe Kraịst]]
[[ilo:Cristianismo]]
[[io:Kristanismo]]
[[is:Kristni]]
[[it:Cristianesimo]]
[[ja:キリスト教]]
[[jbo:xi'ojda]]
[[jv:Kristen]]
[[ka:ქრისტიანობა]]
[[kab:Tamasiḥit]]
[[kg:Kiyesu]]
[[kk:Христиандық]]
[[kl:Kristumiut]]
[[kn:ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ]]
[[ko:기독교]]
[[krc:Христианлыкъ]]
[[ku:Xiristiyanî]]
[[kw:Kristoneth]]
[[ky:Машаякчылык]]
[[la:Religio Christiana]]
[[lad:Kristianismo]]
[[lb:Chrëschtentum]]
[[lbe:Ххачпарас дин]]
[[li:Christendóm]]
[[lij:Crestianeximo]]
[[lmo:Cristianesim]]
[[ln:Boklísto]]
[[lt:Krikščionybė]]
[[lv:Kristietība]]
[[mg:Kristianisma]]
[[mhr:Христианлык]]
[[mi:Whakapono Karaitiana]]
[[mk:Христијанство]]
[[ml:ക്രിസ്തുമതം]]
[[mn:Христийн шашин]]
[[mr:ख्रिश्चन धर्म]]
[[ms:Kristian]]
[[mt:Kristjaneżmu]]
[[mwl:Cristandade]]
[[my:ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]
[[mzn:مسیحی دین]]
[[nap:Cristianesimo]]
[[nds:Christendom]]
[[nds-nl:Christendom]]
[[nl:Christendom]]
[[nn:Kristendommen]]
[[no:Kristendom]]
[[nov:Kristianisme]]
[[nrm:Chrêtchienneté]]
[[oc:Cristianisme]]
[[os:Чырыстон дин]]
[[pa:ਈਸਾਈ ਦੀਨ]]
[[pap:Kristianismo]]
[[pih:Kreschenitii]]
[[pl:Chrześcijaństwo]]
[[pms:Cristianésim]]
[[pnb:عیسائیت]]
[[ps:عیسویت]]
[[pt:Cristianismo]]
[[qu:Kristiyanu iñiy]]
[[rm:Cristianissem]]
[[ro:Creștinism]]
[[roa-rup:Crishinizmo]]
[[ru:Христианство]]
[[rue:Хрістіанство]]
[[rw:Ubukirisitu]]
[[sa:क्रिस्तीय]]
[[sah:Христианство]]
[[sc:Cristianèsimu]]
[[scn:Cristianèsimu]]
[[sco:Christianity]]
[[se:Kristtalašvuohta]]
[[sh:Hrišćanstvo]]
[[si:ක්‍රිස්තියානි ධර්මය]]
[[simple:Christianity]]
[[sk:Kresťanstvo]]
[[sl:Krščanstvo]]
[[so:Masiixiyad]]
[[sq:Krishterimi]]
[[sr:Хришћанство]]
[[stq:Kristendum]]
[[sv:Kristendom]]
[[sw:Ukristo]]
[[szl:Krześćijaństwo]]
[[ta:கிறித்தவம்]]
[[te:క్రైస్తవ మతము]]
[[tg:Дини Насронӣ]]
[[th:ศาสนาคริสต์]]
[[tl:Kristiyanismo]]
[[tpi:Lotu Kristen]]
[[tr:Hristiyanlık]]
[[tt:Xristianlıq]]
[[ug:مەسىھچىلىك]]
[[uk:Християнство]]
[[ur:عیسائیت]]
[[uz:Masihiylik]]
[[vec:Cristianèximo]]
[[vi:Kitô giáo]]
[[vls:Christndom]]
[[wa:Crustinnisse]]
[[war:Kristyanismo]]
[[xmf:ქირსიანობა]]
[[yi:קריסטנטום]]
[[yo:Ẹ̀sìn Krístì]]
[[za:Geidoekgauq]]
[[zea:Chrissendom]]
[[zh:基督教]]
[[zh-classical:基督教]]
[[zh-min-nan:Ki-tok-kàu]]
[[zh-yue:基督教]]