Versión d'o 01:31 22 oct 2011 editar Rubinbot (descutir \| contrebucions) Bots 2661 ediciones m r2.5.4) (Robot Adhibito: Modificato: iu:ᐊᑯᑭᑦᑐᑦ ← Ir ta a edición anterior		Versión d'o 17:43 30 oct 2011 editar desfer Juanpabl (descutir \| contrebucions) Burocratas, Administradors 19 864 ediciones m ortografía, replaced: e → y, cuant → quant using AWB Ir t'a edición siguient →
Linia 48: == Etimolochía == En l'anyo [[982]] o marino y explorador [[vikingo]] d'orichen noruego [[Erik Thorvaldsson]] ([[950]]-[[1001]]), clamau "Erik o Royo", navegó enta l'[[ueste]] de Noruega, dimpués d'estar forachitau d'[[Islandia]] por l'asasinato de ~~cuantas~~quantas presonas, y bi descubrió una isla graniza que nombró en [[idioma danés\|danés]] como "Grønland" (en [[idioma aragonés\|aragonés]] Gronlandia y en [[idioma anglés\|anglés]] ''Greenland''), que tiene o significau en aragonés de ''«tierra verda»'', mirando d'ista traza de dar una falsa imachen de [[fertilidat]] y asinas atrayer colonizadors. Manimenos, en plegar istos colonizadors, se troboron con un [[orache]] chelido y gostil, encara que as condicions climaticas yeran millors en ixas envueltas que no pas hue. == Historia == Linia 68: O cabo norte d'a isla ye libre d'a napa de chelo, pus l'[[aire]] ye masiau ixuto ta producir a [[nieu]] necesaria t'a creyación d'a capa de chelo. Si a napa d'o centro d'a isla se fundise, podrías obserbar cómo o [[peso]] de chelo ha fundiu a tierra por debaixo mesmo d'o [[nivel del mar]], fendo que tienga una forma similar a un "cuenco". As costas occidentals de Gronlandia son sulcadas por una [[Corrient oceánica\|corrient]] fría, a Corrient d'o Labrador, con auguas de l'[[Ociano Glacial Arctico]] y de l'ascenso d'as auguas fundas en a costa occidental de Gronlandia, ey [[iceberg]]s que promanan d'os [[chelero\|chelers]] d'a propia Gronlandia (como se puet veyer en a imachen de satelite d'o chelero de Humboldt, en o norueste de Gronlandia, que se va fendo a pitanzas en plegar en o estreito que desepara Gronlandia d'a isla d'Ellesmere ([http://www.wikimapia.org/#lat=79.6250456&lon=-63.8882446&z=10&l=3&m=a&v=2]) y d'atras islas arcticas. O mecanismo hidrolochico u ocianografico d'ista corrient ye diferent d'o d'as atras corrients frías que amaneixen en latitutz muito menors, más amanadas ta os tropicos: igual como pasa en as costas occidentals d'os continents, en as latitutz meyas, as auguas s'endrezan, en a superficie, d'o este ta l'ueste por dos razons: os vientos predominants que soflan dende l'ueste (por a rotación terrestre), y a menor fuerza centripeta d'as auguas superficials (menor que a d'as auguas de mayor fondaria) en estar más aluenyadas d'o centro d'a Tierra. Manimenos en o caso d'a corrient d'o Labrador, l'augua en a superficie queda canalizada y procede de l'[[Ocián Arctico\|Ociano Glacial Arctico]] en direción sudeste dica a isla de [[Terranova]] an que queda tallada de raso por a corrient calida d'o Golfo que s'endreza enta o norueste. Ye dita corrient d'o Labrador (que abría de decir-se millor de Gronlandia), a que explica a presencia d'icebergs en unas latitutz muito menors que no en atras partes d'o [[Hemisferio Norte]]: o naufrachio d'o [[RMS Titanic\|Titanic]] ye un buen eixemplo d'ista luita entre as dos corrients.

Diferencia entre revisiones de «Groenlandia»