Diferencia entre revisiones de «Karst»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (Robot Adhibito: uk:Карст
Sin resumen de edición
Linia 1:
[[imachen:Corrosion step.jpg|200px|thumb|Lenar, resultato de l'acción de l'augua de plebia en as calsineras disolvendo a suya superficie.]]
O '''Karst''' ye un tipo de modelato que se forma por disolución de rocas solubles, a vegatas tamién con precipitación, tanto en superficie como en o interior, fendo formas peculiars. O modelato karstico ye tipico d'as [[calsinera]]s, [[dolomía]]s y d'as [[evaporita]]s ([[cheso (roca)|cheso]]s y atras).
 
A denominación de Karst provién de [[Carso]] o nombre eslavo d'una meseta entre [[Italia]], [[Eslovenia]] y [[Croacia]], que incluye buena part d'a [[peninsula d'Istria]].
 
O [[carbonato calcico]] ye insoluble en l'augua pura, pero soluble en l'augua acidificata. L'augua de plevia ye un poco acida por a presencia de [[dioxido de carbonio]], y d'esta traza puet disolver o carbonato, tanto en superficie como quan circula por as [[crebaza]]s y [[canyo]]s dentro d'a masa rocosa. A seqüencia de reaccions embrecatas en a karstificación d'as calineras ye:
Línea 13 ⟶ 11:
 
A reacción de disolución ye reversible y en os puestos on se produga perduga de dioxido de carbonio por desgasificación u por l'acción d'organismos fotosinteticos o carbonato tornará a precipitar formando-se as [[calsineras travertinicas]]. A precipitación en puestos on goteya l'augua fará que se formen as [[estalactita]]s y [[estalagmita]]s.
 
== O Karst en o noreste d'a Peninsula Iberica ==
Os fenomens karsticos son muito habituals en a Peninsula Iberica por a presencia de calsineras en os materials mesozoicos plegatos en o [[ciclo alpín]]. D'esta traza en [[Preperineu]], en as [[Cordeleras Costeras Catalanas]], y en o [[Sistema Iberico]] o modelato karstico acompanya a las calsineras.
 
En os materials terciarios d'a [[Val de l'Ebro]] bi ha tamién fenomens karsticos por a presencia d'importants volumens de [[cheso (roca)|cheso]] en un [[clima semiarido]]. A karstificación d'os chesos representa en a redolata de [[Zaragoza]] un [[riesgo cheolochico]].
 
== Terminolochía ==
A denominación de Karst provién de [[Carso]] o nombre eslavo d'una meseta entre [[Italia]], [[Eslovenia]] y [[Croacia]], que incluye buena part d'a [[peninsula d'Istria]]. Ye un d'os primers puestos on fue descrito este modelato, d'astí que a denominación de muitas formas karsticas en o luengache scientifico tals como ''[[dolina]]'', ''[[polje]]'', ''[[ponor]]'' u ''[[uvala]]'' sigan d'orichen eslavo, u en concreto [[idioma crovate|crovate]]. En os diferents países con zonas karstificatas bi ha atras denominacions tradicionals.
 
En [[idioma aragonés|aragonés]] as formas karsticas han recibito diferents denominacions que podemos trobar encara en a toponimia de l'Alto Aragón y que fa poco que s'han recullito en publicacions, por o que no bi ha encara garra prebatina de fixación. En l'[[aragonés d'as comunidatz aragonesas]] a denominación d'as formas karsticas yera probablement diferent. En a [[Sierra d'Albarrazín]] as [[dolina]]s encara reciben a denominación de ''celadas'', y bi ha un lugar d'a [[Comunidat de Teruel]] que se diz asinas. As ''navas'' corresponden en muitos casos a "[[polje]]s" en o [[Sistema Iberico]].
 
[[Categoría:Karst]]