Diferencia entre revisiones de «Verbos irregulars acabaus en -nyer u -nyir»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{verbos irregulars en l'aragonés}}
Os '''verbos irregulars rematatos en -enyer u -enyir''' presentan irregularidatz en o [[participio en l'aragonés|participio]] y en o [[present de subchuntivo en aragonés|present de subchuntivo]]. Bi n'ha pocos: ''costrenyir''/''costrenyer'', ''estrenyir''/''estrenyer'', ''restrenyer''/''restrenyir'', sobre tot d'o lexico meyeval, conservando-se en [[aragonés chistabín|chistabín]] o verbo ''restrenyir'', que poseye una conchugación [[verbos incoativos en l'aragonés|incoativa]].
 
Estos verbos se relacionan foneticament con o verbo ''tanyer'', que deriva d'o verbo ''TANGERE'' ("tocar").
 
== Infinitivo ==
Línea 8 ⟶ 6:
{{cita|Et apres metio [[cayam]] et fizo lo alli tanto '''strenyr'''<ref>[[Libro de Marco Polo]]</ref>}}
{{cita|[[Sant Per Apóstol|Pedro]] me priso co(n) sus dedos mis genitiuos et '''estrinyó''' los diziendo a mi tales palauras, de aua(n)t no temas a mi p(ar)ecio del '''estrenyer''' que yo los auies quemados<ref>[[Libro de los Emperadors]]</ref>}}
 
Estos verbos se relacionan foneticament con o verbo ''tanyer'', que deriva d'o verbo ''TANGERE'' ("tocar").
 
Os verbos que en latín remataban en ''-GUERE'' como ''UNGUERE'', ''EXTINGUERE'' y ''DISTINGUERE'' perdioron a U en latín vulgar. O verbo ''UNGUERE''/''UNGUERE'' ha evolucionato en aragonés por vía patrimonial y ha esdevenito ''chunyir'', con a palatal -ny- a l'egual que ''restrenyir'' y ''tanyer''. Os verbos ''EXTINGUERE'' y ''DISTINGUERE'' no han estato transmesos a l'aragonés por vía patrimonial pero sí por vía culta, d'astí que "distinguir" y "extinguir" no tiengan -ny-.
 
== Participio ==
Línea 14 ⟶ 16:
 
{{cita|mientre que duras aquell(a) [[scisma]] mas '''fue constreyto''' del emperador de la uniuersidat de acceptar la dita eleccion et de puiar en la dignitat patriarchal<ref>[[Libro de los Emperadors]]</ref>}}
 
No hi ha conoixencia que este participio fuerte s'haiga conservato en a conchugación de ''restrenyir'' en [[aragonés chistabín|chistabín]].
 
== Present de subchuntivo ==