Diferencia entre revisiones de «Italianos»
Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (Robot Adhibito: be-x-old:Італьянцы |
Sin resumen de edición |
||
Linia 20:
== Historia ==
Os italians son os continadors d'a población [[romans|romana]] y [[romanización|romanizata]] d'a [[Peninsula Italica]] y zonas mugants, que en l'[[alta Edat Meya]] perdió a suya independencia, primero por a creyación d'o [[Reino Ostrogodo d'Italia]], y dimpués por a reconquiesta [[Imperio Bizantín|bizantina]] y por a invasión d'os [[longobardos]], que creyoron diferents entidatz estatals, y os [[francos]], resultando una fragmentación politica, encara que o norte fació part d'o [[
A existencia d'una actividat artesanal y mercantil y de puertos fació d'Italia una d'as zonas más prosperas d'Europa. Dende o sieglo XI amaneixioron "republicas maritimas" con nuclio en as ciudatz de [[Chenova]] y [[Venecia]], que constituiban [[talasocracias]]. A [[Republica de Chenova]] competiba en a [[Mar Mediterrania]] con a [[Republica de Venecia]], rematando por esdevenir més poderoda a segunda. En ciudatz como [[Siena]], [[Florenza]] y [[Milán]] prosperaba a [[banca]] y l'[[artesanía]]. A prosperidat d'as ciudatz d'o norte creyó un deseyo d'emancipación que en tiempos d'os [[dinastía d'os Hohenstaufen|Hohenstaufen]] coincidió con a baralla entre os emperadors d'o [[
En as ciudatz d'o norte como [[Pisa]], [[Amalfi]], [[Chenova]], [[Venecia]], [[Siena]], [[Florenza]] y [[Milán]] bi habió una clase dirichent de banquers y [[burgueses]] que patrocinoron artistas y intelectuals. D'esta traza amaneixió un movimiento artistico dito "[[Renaiximiento]]".
Linia 28:
Manimenos estas "ciudatz-estato" no podeban ofreixer una resistencia efectiva debant d'a expansión politica u a influencia d'o [[Imperio Espanyol]] u d'o [[Reino de Francia]], que se disputaban Italia. Os descubrimientos cheograficos facioron que l'actividat comercial se desplazase dende a Mediterrania dica l'Atlantico. A formación d'un poderoso [[Imperio Otomán]] crebó as rutas comercias habituals y encomenzó a decadencia d'a [[Republica de Venecia]], que iba perdendo poder y territorios en a [[Mediterrania oriental]]. Entre fins d'o sieglo XIX y principios d'o sieglo XX a intervención d'a [[Republica Francesa]] primero y d'o [[Primer Imperio Francés]] en territorio d'Italia creyó nuevas entidatz territorials y remató con a existencia d'as "republicas maritimas".
A meyatos d'o sieglo XIX encomenzó a [[unificación d'Italia]] en o contexto d'os
A Italia reunificata recibió o nombre de [[Reino d'Italia]]. Entre 1860 y a primera Guerra Mundial o creiximiento demografico fació que 2 millons d'italians emigrasen t'[[America]] y norte d'[[Africa]]. Italia participó en a [[primera Guerra Mundial]] y, encara que derrotata en a [[Batalla de Caporetto]], consiguió l'anexión d'o [[Tirol]], y d'a [[Venecia Chuliana]]. A pobreza dimpués d'a guerra y as desigualdatz socials estioron causas d'a puyata a lo poder de [[Benito Mussolini]], que instauró una dictadura [[faixismo|faixista]]. En a [[Italia Faixista]] se restauró l'orden, desapareixió a [[mafia]] y se produció un cierto progreso economico. Manimenos a politica internacional y as actividatz melitars d'o rechimen faixista conducioron a la derrota d'Italia en a [[segunda Guerra Mundial]] y la perduga de territorios en a [[Mar Hadriana]], muitos italians d'[[Istria]] y [[Dalmacia]] emigroron a Italia.
Dimpués d'a segunda Guerra Mundial s'ha produeito una modernización economica y social, sobre tot en o norte, que s'ha industrializato con fuerza. O creiximiento demografico fació que dimpués d'a segunda Guerra Mundial 4 millons d'italians emigrasen sobre tot ta Europa: 600.000 ta Francia, 450.000 ta Alemanya, 200.000 ta Belchica, y muitos tamién ta Suiza. Tamién s'han produeito importants migracions internas: dende o sud ta o norte, dende as montanyas t'a costa y exodos rurals.
== Bibliografía ==
*[[Amiram Gonem]]. "Diccionario de los pueblos del mundo" Editorial Anaya.
== Veyer tamién ==
| |||