Versión d'o 17:27 19 ago 2011 editar FoxBot (descutir \| contrebucions) Bots 8619 ediciones m Robot Adhibito: Modificato: hr:Džingis-kan ← Ir ta a edición anterior		Versión d'o 11:50 2 oct 2011 editar desfer EBRO (descutir \| contrebucions) Administradors 70 317 ediciones Sin resumen de edición Ir t'a edición siguient →
Linia 26: '''Chinguis Khan''', debió ser naixito enta [[1155]] y [[1162]] y se deciba [[Timuchín]] dica que prenió o títol de [[Gran Khan]] en [[1206]], morió en [[1227]]. A primera mención d'o etnonimo d'os [[mongols]] ye d'o sieglo XII, referito a un pueblo que ocupaba as estepas a l'ueste d'o [[Gran ~~Jingan~~Khingan]], en a Cuenca de [[Querulen]]. Os suyos vicins meridionals yeran ditos ''[[tartres (antiga tribu mongola)\|tartres]]'' (que no s'han de confundir con os homonimos actuals [[tartres]] de l'antigo [[Imperio Ruso]]). Os [[Kereit]] ocupaban a val alta de l'[[Orkhon]], os [[merquit]] yeran establitos entre o Selenga y o [[laco Baikal]] y os [[naiman]] més a l'ueste, a man de l'[[Monts de l'Altai\|Altai]]. Os [[öngüt]] feban una vida nomada a lo norte d'a [[Gran Muralla Chinesa\|Gran muralla]]. Timuchín yera fillo d'un caudiello mongol a qui heban amortato os [[tartres (antiga tribu mongola)\|tartres]]. A fins d'o sieglo XII consigue fer-se cabo d'os mongols, fue esleito [[khan]] en 1196. A principios d'o sieglo XIII vence a os [[tartres (antiga tribu mongola)\|tartres]], dimpués a os [[kereit]], y a la fin a os [[merkit]]. En l'anyo 1206 fue esleito [[Gran Khan]] por l'asambleya ''Querltai'' cheneral de caudiellos de ~~toz~~totz ixos pueblos y lis imposa o ''Yassa'' u codigo estricto a lo que totz han de sozmeter-sen, baixo [[pena de muerte]], garantindo con ixo una disciplina a la que os nomadas no yeran avegatos. Con o títol de [[Gran Khan]], encomienza una nueva politica expansiva, sozmetendo atros pueblos y tribus. Os öngüt lis s'unen poco dimpués de [[1206]], y tamién os [[uigurs]] d'o reino de [[Khotcho]]. A tradición cultural d'os uigurs enriquirá a los mongols que careixeban de muitos modelos administrativos pa dirichir sociedatz diferents a las suyas. Os mongols prenioron una versión de l'[[alfabeto uigur]] pa escribir por primera vegata a luenga mongol. Os primers dirichents administrativos y funcionarios d'o imperio mongol estioron uigurs. Os fillos de Chinguis Khan tenioron preceptors [[uigurs]]. Con o Sinkiang y as tierras altas d'[[Asia Central]] dominatas, Chinguis Khan se lanza a la conquiesta d'os reinos de cultura sinizata que tien a man. Primero ye o reino de ''Quin'' d'o pueblo ''[[Churchet]]'', tamién atacato por a China [[Song]]. En 1209 os mongols atacoron a os [[tangutz]] de [[Xi Xia]], pero no podioron prener as ciudatz. Os [[tangutz]] solicitan a paz a cambeyo d'aduya militar a los mongols en caso de guerra. Chinguis Khan ya tiene asegurato o control de buena parte d'[[Asia Central]], esdevenindo-ie a mayor potencia militar. En 1121 invade o norte de China y vence a los [[Quin]] (una dinastía d'orichen [[churchetz\|churchet]] u [[manchús\|manchú]] que gobernaba China), ocupando [[Manchuria]] y prenendo [[Pequín]] en [[1215]].

Diferencia entre revisiones de «Chinguis Khan»