Diferencia entre revisiones de «Italianos»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Linia 14:
 
== Historia ==
Os italians son os continadors d'a población [[romans|romana]] y [[romanización|romanizata]] d'a [[Peninsula Italia]] y zonas mugants, que en l'[[alta Edat Meya]] perdió a suya independencia, primero por a creyación d'o [[Reino Ostrogodo d'Italia]], y dimpués por a reconquiesta [[Imperio Bizantín|bizantina]] y por a invasión d'os [[longobardos]], que creyoron diferents entidatz estatals, y os [[francos]], resultando una fragmentación politica, encara que o norte fació part d'o [[Sacre Imperio Román-Chermanico]].
 
A existencia d'una actividat artesanal y mercantil y de puertos fació d'Italia una d'as zonas más prosperas d'Europa. Dende o sieglo XI amaneixioron "republicas maritimas" con nuclio en as ciudatz de [[Chenova]] y [[Venecia]], que constituiban [[talasocracias]]. A [[Republica de Chenova]] competiba en a [[Mar Mediterrania]] con a [[Republica de Venecia]], rematando por esdevenir més poderoda a segunda. En ciudatz como [[Siena]], [[Florenza]] y [[Milán]] prosperaba a [[banca]] y l'[[artesanía]]. A prosperidat d'as ciudatz d'o norte creyó un conflictodeseyo d'emancipación que en tiempos d'os [[dinastía d'os Hohenstaufen|Hohenstaufen]] coincidió con a baralla entre os emperadors d'o [[Sacre Imperio Román Chermanico]], quey eno baralla[[papato]]: [[chibelins]] (a favor d'o emperador) contra [[guelfos]] (a favor d'o papatoPapa). perdióOs emperadors perdioron, pero esta luita dimpués continó entre os [[franceses]] d'a [[Casa Capeta d'Anchú]] con refirme papal y a [[Corona d'Aragón]] por o control d'estaso ciudatz.sud d'Italia ([[Reino de Secilia]], que quedaría dividito en o [[Reino de Nápols]] en a peninsula y o [[Reino de Secilia]] en a isla).
 
En as ciudatz d'o norte como [[Pisa]], [[Amalfi]], [[Chenova]], [[Venecia]], [[Siena]], [[Florenza]] y [[Milán]] bi habió una clase dirichent de banquers y [[burgueses]] que patrocinoron artistas y intelectuals. D'esta traza amaneixió un movimiento artistico dito "[[Renaiximiento]]". Manimenos estas "ciudatz-estato" no podeban ofreixer una resistencia efectiva debant d'a expansión politica u a influencia d'o [[Imperio Espanyol]] u d'o [[Reino de Francia]]. Os descubrimientos cheograficos facioron que l'actividat comercial se desplazase dende a Mediterrania dica l'Atlantico. A formación d'un poderoso [[Imperio Otomán]] crebó as rutas comercias habituals y encomenzó a decadencia d'a [[Republica de Venecia]], que iba perdendo poder y territorios en a [[Mediterrania oriental]].
 
A meyatos d'o sieglo XIX encomenzó a [[unificación d'Italia]] en o contexto d'os nacionalismos dende un estato con territorio en o [[Piamonte]] y [[Cerdenya]], que derrotó a los borbons franceses que dominaban Nápols y a lo exercito papal.