Diferencia entre revisiones de «Archivo d'a Corona d'Aragón»

L''''Archibo d'a Corona d'Aragón''' ye o deposito documental surtiu d'os organos de gubierno d'a [[Corona d'Aragón]] mediebal y moderna, encara que también tien fondos d'atros orichens. A suya siede ye dende l'orichen mediebal en [[Barzelona]], encara que ha dondiau muito; güe se conserba en un moderno edifizio en a Carrera d'os Almogabars. Asobén s'ha considerau o millor archibo d´'a [[Edat Meya]] dimpués de l´'Archibo Baticano.

Dende o sieglo XIII os reis d'[[Aragón]] miroron d´'organizar a suya documentazión en o [[Palazio Reyal de Barzelona]], pero dica [[1318]] no tenió una organizazión estable. Dende alloras, y dica o [[sieglo XVIII]], estió un archibo administratibo en marcha, y d'ixe momento enta güe ye un archibo istorico. L'archibero [[Próspero de Bofarull]] ordenó y imbentarió os documentos, y en publicó muitos en a Colección de Documentos Inéditos para la Historia de España.

A seczión más conoixida ye a [[Reyal Canzillería]], con os rechistros en do se copioron toz os documentos que entroron u salioron d´'a escribanía d'o [[Rei d'Aragón|rei]] dende metat d'o [[sieglo XIII]] dica os [[Decretos de Nueba Planta]], con más de 6000 libros manuscritos. También bi ha un amiro de cartas arribadas á os reis d'a [[Corona d´'Aragón]], os libros de cuentas d'o [[Mayestro Razional]], prozesos chudizials de toz os territorios d'a Corona d´'Aragón, etc.

Ta l'Archibo d'a Corona d'Aragón han arribau altros fondos d'orichen diberso, como l'archibo d´'a [[Generalitat de Catalunya|Cheneralidat de Cataluña]], o d'o [[Consello d´'Aragón]], os fondos d´'os monesterios catalans desamortizaus u l´'archibo d'os condes de [[Sastago]].