Diferencia entre revisiones de «Canabla»

Contenido eliminado Contenido añadido
Jpbot (descutir | contrebucions)
m ortografía
Sin resumen de edición
Linia 1:
[[Image:26.Canaula.JPG|thumb|220px|right|Una '''canaula''' ta [[Güellauella|corder]]. En a imachen se-i beyeveye lo zarrallo carateristicocaracteristico que tien.]]
{{Grafía_87}}
A '''canaula''', '''canabla/cannabla''' u '''canyabla''' (d'o [[latín]] ''cannabŭla'') ye una piezeta, usualment de [[matiera]] u [[cuero]], enrollada sobre d'elaella mesma que s'emplega ta poner a [[esquiella]] en o cuello d'as [[güellauella]]s, [[bacavaca]]s, [[craba]]s u d'altros animals domesticos.
[[Image:26.Canaula.JPG|thumb|220px|right|Una '''canaula''' ta [[Güella|corder]]. En a imachen se-i beye lo zarrallo carateristico que tien.]]
A '''canaula''', '''canabla/cannabla''' u '''canyabla''' (d'o [[latín]] ''cannabŭla'') ye una piezeta, usualment de [[matiera]] u [[cuero]], enrollada sobre d'ela mesma que s'emplega ta poner a [[esquiella]] en o cuello d'as [[güella]]s, [[baca]]s, [[craba]]s u d'altros animals domesticos.
 
A elaboración tradicional d'as canaulas de fusta yera complicata, y no nomás per que precisaban de ser quitatas d'arbols concretos, y perque dimpués de quitar as listonas ta fuera d'a tronca s'ebanheban de tener belsbells tiempos adintro d'[[augua]] ta ablanir-ne la matiera y fer asinas que ésta podiés fer-se doblata fendo una forma amanata d'o cuello d'a bestia qui la esehese de portar.
 
Mutas canaulas tienen debuixos treballatos d'antes mas, prou per es [[amo]]s belasbellas vegatas, u per as mullers d'a casa, es quals teneban significatos pardicularsparticulars quasi siempre relacionatos con a suerte, a prebenciónprevención de [[maloltía]]s d'as bestias y d'os suyos propietarios, u tamién con a [[esconchura]] (espantar as bruixas) d'as casas. BelsBells simbolos que se i beyenveyen a sobén d'entre ixas representacions son os "''[[cuatrefuellaquatrefuella|cuatrequatre-fuellas]]''" u [[cuatrifolioquatrifolio]]s y as [[roseta hexapetala|rosetas hexapetalas]], muit relacionatos dend'os tiempos d'antes con a buena suert en as arias [[perineus|perinencas]]. Altras representacions fan referencia d'os propietarios de l'animal u son només motibosmotivos ornamentals tals como [[flor]]s, cianefas, u encara prou belsbells motibosmotivos esprituals como cruzes u crismons.
 
[[Image:Canaula.Detalle.JPG|thumb|220px|right|Detalle d'os debuixos agrabatos d'una '''canaula''' antiga. Os motibosmotivos podeban tener significatos dibersosdiversos.]]
O feito que cada vegata sigan menos os animals que chentan libres en as montanyas ha feto que la tradición de treballar as canaulas s'haiga perdito d'á priesas en as zagueras decadas; per ixo, en mutos lugars no s'emplegan mica ya las biellasviellas canaulas de fusta si que han estato sustituyitassustituitas per altras més nuebasnuevas, fetas de [[cuero]] u [[plastico]], que s'acoplan en o cuello d'os animals tal si que estasen cinturons.
 
==Se veiga tamién==