Diferencia entre revisiones de «Nogais»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 16:
|relazionatos = [[Pueblos turqueses]]
}}
Os '''nogais''' son un conchunto de comunidatz cheograficament deseparatas que bi ha a lo norte d'o [[CaucasoCaucas]], en [[Baixkiria]], en [[Ucraína]], en [[Rumanía]] y [[Bulgaria]] descendients d'a gran [[Horda Nogai]] que i habió entre os Urals y a [[Mar Caspia]]. Charran una luenga turquesa propia y son musulmans sunnitas seguidors d'a escuela [[Hanafí]].
 
== Luenga ==
A luenga d'os nogais ye pareixita a lo [[idioma cazaco|cazaco]]. Bi ha dos dialectos prencipals, o nogai blanco u ''aq nogai'' d'o [[Kubán]] y o nogai negro u ''kara nogai'' en [[Daguestán]]. Diferent d'os dos ye o ''achiqulaq nogai'' de [[Chechenia-Inguixetia]]. A luenga escrita combina os dos primers dialectos y fue establita a fins d'os anyos 20 d'o sieglo XX, s'escribiba en alfabeto latín dica 1938, quan prenioron o cirilico.
 
== Historia ==
Linia 26:
A gran [[Horda Nogai]] estió una entidat politica nomada d'os sieglos XV y XVI que amaneixió como conseqüencia d'a división d'a [[Horda d'Oro]]. En tiempos d'a caita de [[Kazán]] en mans d'os rusos a Horda Nogai yera a fuerza melitar més poderosa d'[[Europa Oriental]], capaz de movilizar 100.000 [[chinet]]z. En tiempos d'a expansión d'o [[Imperio Ruso]] se dividió en dos faccions, a "horda mayor" (''kara'') yera prorrusa, a "horda menor" (''aq'') quedó baixo a [[influencia politica|influencia]] d'o [[Khanato de Crimeya]] y emigroron establindo-se en o sud de [[Besarabia]] ([[Buchac]]) y [[Yedisán]] (sudueste d'[[Ucraína]]).
 
En o [[sieglo XVIII]], os rusos consiguioron que os nogais se posasen d'a suya parte y esto lis permitió de conquerir Crimeya, o zaguer khanato tartre que se resistiba a desapareixer en Europa. Manimenos tiempo dimpués os rusos facioron que os nogais deixasen [[Buchac]] tresladando-los ta atras zonas como [[Kubán]] y sustituindo-los por cristians de diferents nazionalidatz, ([[Bulgaros]], [[Gagauzes]], ecetra...).
 
En [[1888]] muitos nogais emigroron ta o [[Imperio Otomán]], establindo-sen en [[Dobrucha]] (en muitos censos bulgaros y rumans os nogais son incluitos chunto a os [[tartres de Crimeya]] baixo a categoría de [[tartres]]), u en [[Anatolia]].
 
== Bibliografía ==
*[[Amiram Gonen]] ''DICCIONARIODiccionario DEde LOSlos PUEBLOSpueblos DELdel MUNDOmundo''. 1996 Anaya&Mario Muchnik.
*[[Felipe Fernández-Armesto]]. ''LOSLos HIJOShijos DEde ZEUSZeus. PUEBLOSPueblos, ETNIASetnias Yy CULTURASculturas DEde EUROPAEuropa''. 1996 Grijalbo.
 
[[Categoría:Pueblos turqueses]]