Diferencia entre revisiones de «Comunas d'Italia»

Contenido eliminado Contenido añadido
Jpbot (descutir | contrebucions)
m refirme aerio
Sin resumen de edición
Linia 1:
En [[Italia]], a '''comuna''' (en [[Idioma italián|italián]] ''comune'', en plural ''comuni'') ye l'equivalent d'o [[municipio]] u coleutibidatcolectividat de base en a organizaziónorganización almenistratibaadministrativa d'o país, seguntes l'articlo 114 d'a [[ConstituziónConstitución italiana]], que diz que «La Republica ye dibiditadividita en [[Rechions d'Italia|rechions]], [[Provincias d'Italia|provincias]] y comunas». GuéHue ([[2008]]) bi ha en o país 8.101 comunas.
{{Grafía_87}}
 
== A organizaziónorganización d'as comunas ==
En [[Italia]], a '''comuna''' (en [[Idioma italián|italián]] ''comune'', en plural ''comuni'') ye l'equivalent d'o [[municipio]] u coleutibidat de base en a organizazión almenistratiba d'o país, seguntes l'articlo 114 d'a [[Constituzión italiana]], que diz que «La Republica ye dibidita en [[Rechions d'Italia|rechions]], [[Provincias d'Italia|provincias]] y comunas». Gué ([[2008]]) bi ha en o país 8.101 comunas.
As comunas d'Italia son a sobén de mayor tamaño y poblaziónpoblación que as comunas u municipios d'atros lugars, como en [[Aragón]], por a fusión entre as comunas ta creyar comunas más grans ta fer front a las nezesidatsnecesidatz d'imbersióninversión d'o mundo muderno.
 
=== SozdibisionsSubdivisions comunals ===
== A organizazión d'as comunas ==
Pos iste prozesoproceso de conzentraziónconcentración, bi ha bi ha dos mecanismos ta millorar a relaziónrelación d'a poblaziónpoblación d'a comuna con as institucions comunals, a ''frazione'' y a ''circoscrizione'':
As comunas d'Italia son a sobén de mayor tamaño y poblazión que as comunas u municipios d'atros lugars, como en [[Aragón]], por a fusión entre as comunas ta creyar comunas más grans ta fer front a las nezesidats d'imbersión d'o mundo muderno.
 
* As comunas chicotas u de tamañotamanyo meyano pueden tener ''[[frazione geografica]]'', que son [[aldeya]]s, [[lugar]]s u [[bicovico]]s rurals, encara que sin dengún organo propio (ni asambleya ni alcalde pedanio).
=== Sozdibisions comunals ===
* As comunas de mayor tamañotamanyo pueden tener ''circoscrizione'', equivalent a os [[destrito]]s en as grans ciudatz [[Aragón|aragonesas]] como [[Zaragoza]] y os suyos distritos municipals. Istos destritos apareixioron en os [[añosanyos 1960]] ta faborezerfavoreixer a democraziademocracia local y a partizipaziónparticipación d'os ziutadansciutadans en as grans ciudatz, y una [[lailei]] de [[1976]] en regula a suya esistenciaexistencia y funzionamientofuncionamiento: a suya creyazióncreyación ye obligatoria ta ziudad deciudat con una [[Población humana|población]] de más de 250.000 abitanshabitans y boluntariavoluntaria ta ziudadciudat de 100.000-250.000 abitanshabitants. Ye o Concello comunal qui en dezidedecide a suya creyazióncreyación, mugas y [[superficie]], pero seguntes a lailei a población humana d'una ''circoscrizione'' no puet estar inferior a 30.000 abitanshabitants.
Pos iste prozeso de conzentrazión, bi ha bi ha dos mecanismos ta millorar a relazión d'a poblazión d'a comuna con as institucions comunals, a ''frazione'' y a ''circoscrizione'':
 
* As comunas chicotas u de tamaño meyano pueden tener ''[[frazione geografica]]'', que son [[aldeya]]s, [[lugar]]s u [[bico]]s rurals, encara que sin dengún organo propio (ni asambleya ni alcalde pedanio).
* As comunas de mayor tamaño pueden tener ''circoscrizione'', equivalent a os [[destrito]]s en as grans ciudatz [[Aragón|aragonesas]] como [[Zaragoza]] y os suyos distritos municipals. Istos destritos apareixioron en os [[años 1960]] ta faborezer a democrazia local y a partizipazión d'os ziutadans en as grans ciudatz, y una [[lai]] de [[1976]] en regula a suya esistencia y funzionamiento: a suya creyazión ye obligatoria ta ziudad de con una [[Población humana|población]] de más de 250.000 abitans y boluntaria ta ziudad de 100.000-250.000 abitans. Ye o Concello comunal qui en dezide a suya creyazión, mugas y [[superficie]], pero seguntes a lai a población humana d'una ''circoscrizione'' no puet estar inferior a 30.000 abitans.
 
=== Organos comunals ===
* O Concello comunal (''Consiglio Comunale''): de 12 a 60 miembros (seguntes a [[Población humana|población]] d'a comuna), ye l'organo deliberant d'a comuna u equibalentequivalent a o [[poder lechislatibolechislativo]];
* A Chunta comunal (''Giunta Comunale'') ye l'organo echecutiboexecutivo d'a comuna (equibalentequivalent a o suyo [[poder echecutiboexecutivo]]). Presidita por l'alcalde d'a comuna con os adchuntos (''Assessori'') que iste en nombra d'entre os miembros d'o Concello (un equibalentequivalent a o [[Gubierno]]);
* L'alcalde (''Sindaco'').
 
=== CompetenziasCompetencias comunals ===
As comunas s'encargan d'os chardins d'infancia y d'as escuelas primarias, de l'aziónacción social, d'a polidezbelleza d'as carreras y de recullir as basuras. Muitas comunas tienen a más una poliziapolicia municipal (''Polizia Municipale'') ta labors polizialspolicials de prosimidatproximidat (control d'o trafico, d'as tiendas y comerzioscomercios ta o referent a os suyos orarioshorarios d'atenziónatención a o publico y respeto d'os orarios d'apertura y tancament).
 
Una comuna fa parte nomás d'una [[Provincias d'Italia|provincia]], encara que puet tener relazionsrelacions dreitas con nibelsnivels superior de l'administración italiana, como as [[Rechions d'Italia|rechions]] u o propio estato italián.
 
== Comunas con un estatuto espezialespecial ==
=== As ciudatz ===
Una comuna puet rezibirrecibir o tetulo de ''ziudat[[ciudat]]'', conzeditoconcedito por decreto d'o [[Lista de presidents d'Italia|President d'a Republica]] en refrendando un alcuerdo d'o Consello de Menistros, y a iniziatibainiciatiba puet estar d'o propio president, d'o Gubierno u d'a propia comuna.
 
Sindembargo, ye un tetulo más que más honorario, que nomás fa que permetir que a ziudatciudat tienga un [[escudo d'armas]].
 
=== Comunas en zonas bilingües u trilingües ===
O nombre oficial d'as comunas d'a [[BalVal d'Aosta]] ye en [[Idioma francés|francés]], mesmo en decumentos oficials en [[Idioma italián|italián]], albandonando asinas a politica d'o [[reino d'Italia]] en o periodo [[FaxismoFaixismo|faxistafaixista]] de [[Benito Mussolini|Mussollini]], que preteneba a suya asimilaziónasimilación ta [[Italia]] y feba obligatorio emplegar nombres en italián.
 
O nombre oficial d'as comunas d'a [[provincia de Bolzano]] en o [[Trentino-Alto Adigio]] ye un sistema de doble nombre en [[Idioma alemán|alemán]] y [[Idioma italián|italián]], a más d'un terzertercer nombre en [[Idioma ladino|ladín]] si ye o caso. ''Comuna'' se diz en ladín «chemun», en alemán «Gemeinde» (u «Stadtgemeinde» ta as comunas con tetulo de ciudatz y «Marktgemeinde» ta as comunas con tetulo de «Markt» antis d'a integraziónintegración d'o [[Trentino-Alto Adigio]] en Italia en [[1919]] dimpués d'o [[Tratato de Saint-Germain-en-Laye (1919)|Tratato de Saint-Germain-en-Laye]] en perder o [[Imperio Austro-ongaroHongaro]] a [[Primera Guerra Mundial]]).
 
== Se veiga tamién ==