Diferencia entre revisiones de «Mes»

Contenido eliminado Contenido añadido
Jpbot (descutir | contrebucions)
m replaced: onor → honor (2)
Sin resumen de edición
Linia 1:
Un '''mes''' ye cada un d'os dozedotze periodos de [[tiempo]], d'entre 28 ey 31 [[día]]s, en que se dibidedivide l'[[añoanyo]]. D'antis más mes yera sinonimo de ''lunaziónlunación'', que alto u baixo dura 29 [[día]]s ey meyo. En un [[añoanyo]] bi ha 12 lunazionslunacions ey sobran 10 días. Primero istos días sobrants no yeran de dengún mes, pero con o tiempo s'ha ito repartindo entre os diferents meses, dica plegar ta la situaziónsituación actual, en que mes ey ''lunaziónlunación'' ya no coinzidencoinciden. A duraziónduración d'os meses s'establió de forma aleatoria: por eixemplo, [[chulio]] ey [[agosto]] tienen os dos 31 días porque se consideró que o mes adedicato a [[ZésarCésar Augusto]] no ebaheba de tener menos que l'adedicato a [[Chulio ZésarCésar]]; ey d'atra man [[febrero]], zaguer mes de l'[[añoanyo]] [[imperio román|román]], se quedó con menos días que a resta.
{{Grafía_87}}
Un '''mes''' ye cada un d'os doze periodos de [[tiempo]], d'entre 28 e 31 [[día]]s, en que se dibide l'[[año]]. D'antis más mes yera sinonimo de ''lunazión'', que alto u baixo dura 29 [[día]]s e meyo. En un [[año]] bi ha 12 lunazions e sobran 10 días. Primero istos días sobrants no yeran de dengún mes, pero con o tiempo s'ha ito repartindo entre os diferents meses, dica plegar ta la situazión actual, en que mes e ''lunazión'' ya no coinziden. A durazión d'os meses s'establió de forma aleatoria: por eixemplo, [[chulio]] e [[agosto]] tienen os dos 31 días porque se consideró que o mes adedicato a [[Zésar Augusto]] no eba de tener menos que l'adedicato a [[Chulio Zésar]]; e d'atra man [[febrero]], zaguer mes de l'[[año]] [[imperio román|román]], se quedó con menos días que a resta.
 
Cada mes agrupa un minimo de quatre [[semana]]s.
 
Tanto en o [[calandario gregorián]], como en o [[calandario chulián]], l'añoanyo tien dozedotze meses. En aragonés, cada un d'istos meses tien un nombre d'orichen latín:
 
{| {{tablapolida}}
Línea 21 ⟶ 20:
| [[Chunio]] || 30 || (IV) ''Iunius'' (de ''[[Chuno (mitolochía)|Chuno]]'', diosa d'o matrimonio)
|-
| [[Chulio]] || 31 || (V) ''Quintilis'' (zinquenocinqueno mes) ey ''Iulius'' (en honor a [[Chulio ZésarCésar]])
|-
| [[Agosto]] || 31 || (VI) ''Sextilis'' (seiseno mes) ey ''Augustus'' (en honor a [[ZésarCésar Augusto]])
|-
| [[Setiembre]] || 30 || (VII) ''September'' (sieteno mes)
|-
| [[Octubre]] || 31 || (VIII) ''October'' (güeitenoueiteno mes)
|-
| [[NobiembreNoviembre]] || 30 || (XIX) ''November'' (nueno mes)
|-
| [[AbientoAviento]] || 31 || (X) ''Adventum'' (plegata, arribata)
|}