Diferencia entre revisiones de «Garchola»

Contenido eliminado Contenido añadido
m →‎Obchectivos: zagueras peticions, replaced: Ochetibo → Obchectivo (3) using AWB
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Grafía_87}}
[[Imachen:Alcatraz11.JPEG|thumb|250px|A mitica [[garchola d'Alcatraz]] en [[San Francisco]]]]
Una '''garchola''' u '''prisión''' ye un puesto (edifizio[[edificio]] u conchunto d'edifiziosedificios) a on se fica chent que ha estato pribataprivata de [[libertat]] por no aberhaber respetatorespectato ziertasciertas normesnormas d'una [[soziedatsociedat]] (en a mayoría de países istas normas son definitas por as [[lailei sozialsocial|laislei]]s).
 
As garcholas ta mullers se conoxenconoixen como '''galera''' u '''casa d'a galera'''<ref>''Chesús Casaus Parrilla, Pascual Miguel Ballestín. Dizionario Aragonés de Terminos Cheograficos. Ainas. Gara d'Edizions.'' ISBN 978-84-8094-059-7</ref>.
 
== Obchectivos ==
[[Imachen:Prisioner.JPG|250px|thumb|Presos]]
Os obchectivos d'as garcholas barianvarian seguntes as epocas ey más que más as soziedazsociedatz. En cheneral se tracta de:
* Protecher a soziedatsociedat d'indibiduosindividuos que son consideratos periglosos.
* Disuadir a la chent de fer actos bedatosvedatos por a lailei.
* Re-educar o preso de traza que pueda re-insertar-se en a soziedatsociedat.
* Fer callar a los adbersariosadversarios politicos. Iste obchectivo ye espezialmentespecialment important en as [[ditaduradictadura]]s, pero as [[democraziademocracia]]s tamién lo emplegan ey l'han emplegato.
* Impedir a fuyita de detenitos (que'n n'imposibilitarba o futuro [[prozesoproceso chudicial]]).
 
== PoblaziónPoblación presa en o mundo ==
Más de nueu millons de presonas son engarcholatas arredol d'o mundo. A poblaziónpoblación presa ha puyato notablement dende prenzipiosprencipios d'os [[Decada de 1990|añosanyos 1990]].
 
Por países, os [[Estatos Unitos]] tienen a poblaziónpoblación presa más gran d'o mundo, con más de 2 millons de presos, o 70% d'os cualosqualos son por razons relazionatasrelacionatas con a dita "guerra cuentra as drogas", que penaliza o consumo presonal, a posesión ey a comerzializazióncomerzialización d'istas sustanziassustancias.
 
Tanto [[China]] como [[Rusia]] tienen tamién más d'un millón de presonas en a garchola.
Línea 23 ⟶ 22:
== Garcholas en Aragón ==
[[Imachen:Calle de Calaceite (Teruel).jpg|thumb|250px|Antiga garchola en [[Calazeit]]]]
En Aragón actualment bi ha tres garcholas, dos en a [[provincia de Zaragoza]] ey una atra en a [[provincia de Teruel]].
* O ''Centro PenitenziarioPenitenciario de Teruel'', situato en a [[Teruel]] capital.
* O ''Centro PenitenziarioPenitenciario de Daroca'', situato en [[Daroca]].
* O ''Centro PenitenziarioPenitenciario de Zuera'', situato en [[Zuera]].
En creyar-se a garchola de Zuera se zarroron as garcholas de [[Torrero]] ey [[Uesca]].
 
D'antis más muitos lugars teneban a suya propia garchola. Destaca güéhue a rota toristica que se puet fer por as garcholas d'a comarca de [[MatarrañaMatarranya]].
 
== Referencias ==
Línea 37 ⟶ 36:
{{commonscat|Prisons|as garcholas}}
* {{fr}} [http://www.oip.org/ Observatorio Internacional de Garcholas]
* {{en}} [http://www.homeoffice.gov.uk/rds/pdfs2/r188.pdf Lista de poblaziónpoblación presa en o mundo]
 
[[Categoría:Garcholas|*]]