Diferencia entre revisiones de «Protista»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (Robot Adhibito: hif:Protist
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Grafía_87}}
{{Articlo 1000|-10}}
{{Taxobox_begin | color = khaki | name = Protista}}
Línea 34 ⟶ 33:
|}
{{Taxobox_end}}
Os '''protistas''' (''Protista'') son un grupo dibersodiverso de [[microorganismo]]s [[eucariota]]s. Historicament, os protistas yeran consideratos como un [[reino (biolochía)|reino]] distinto, pero iste grupo ya no ye reconoxitoreconoixito en a [[taxonomía]] actual.<ref name=Simonite2005>Simonite T.: "Protists push animals aside in rule revamp". Nature, 438. 7064. pachinas 8–9, NobiembreNoviembre de 2005 PMID 16267517, DOI 10.1038/438008b</ref> Os protistas no tienen guaire cosa en común a parti d'una organizaziónorganización relatibamentrelativament simpla – u bien son [[unizelularunicelular]]s u bien son [[multizelularmulticelular]]s sin de [[texitoteixito (biolochía)|texitosteixitos]] espezializatosespecializatos. Ista organizaziónorganización [[zelularcelular]] simpla diferenziadiferencia os protistas d'a resta d'eucariotas, como os [[fongo]]s, os [[animal]]s ey as [[planta]]s. De feito, lo suyo estilo de bidavida ye bien pareixito a lo d'os procariotas.<ref name="Darwin">{{en}} [http://www.newscientist.com/article/mg20126921.600-why-darwin-was-wrong-about-the-tree-of-life.html?page=3 Why Darwin was wrong about the tree of life]. New Scientist, Graham Lawton. 21-01-2009</ref> A mayoría d'organismos eucariotas son protistas.<ref name="Journal of Systematics">{{en}} [http://www.plantsystematics.com/qikan/manage/wenzhang/jse08060.pdf An overview of the phylogeny and diversity of eukaryotes]. Journal of Systematics and Evolution, Sandra L. Baldauf</ref>
 
O reino ''Protista'' fue emplegato orichinalment en [[1866]] por [[Ernst Haeckel]]. Os protistas yeran subdibiditossubdividitos tradizionalmenttradicionalment en dibersosdiversos grupos seguntes os suyos pareixitos con os reinos "superiors": os [[protozoo]]s [[unizelular]]s, parellans a los animals; os [[protofitín|protofitins]], mayoritariament [[alga]]s unizelularsunicelulars parellanas a las plantas; ey os [[mixomizetemixomicete]]s ey [[oomizeteoomicete]]s, parellans a los fongos. Como istos grupos a sobén s'entibocaban, han estato sustituyitossustituitos por [[clasificaziónclasificación zentificascientifica|clasificazionsclasificacions]] basatas en a [[filochenia]]. Manimenos, encara resultan útils como nombres informals ta describir a [[morfolochía (biolochía)|morfolochía]] ey [[ecolochía]] d'os protistas.
 
Os protistas bibenviven en cuasiquasi cualsiquierqualsiquier meyo que contengacontienga augua liquida. Muitos protistas, como as [[alga]]s, son [[fotosintetico]]s ey son [[produtorproductor primario|produtorsproductors primarios]] esenzialsesencials d'os ecosistemas, espezialmentespecialment en l'ocián, a on que fan parti d'o [[plancton]]. Atros protistas, como os [[zinetoplastocinetoplasto]]s ey os [[apicomplexo]]s, son a causa d'una bariedatvariedat de malautías [[umanashumanas]] grieus, como a [[malaria]] ey a [[malautía d'o suenio]].
 
== Referencias ==