Diferencia entre revisiones de «Chenocidio armenio»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.6.4) (Robot Modificato: ko:아르메니아인 집단 학살
Sin resumen de edición
Linia 1:
[[Imachen:Armenian Genocide Map-en.svg|thumb|right|400px|Mapa d'o chenozidiochenocidio armenio de [[1915]]]]
{{Grafía_87}}
Se conoxconoix como '''chenozidiochenocidio armenio''' ye o conchunto de [[mortalera (delito)|mortaleras]] d'[[armenios]] que han feito os suyos bizinsvicins [[kurdos]], [[turcos]] ey [[azerís]]. Encara que o lumero de bitimasvictimas supera amplament o millón, belsbells gobiernos como o [[Turquía|turco]] u lo [[Israyel|israelí]] no lo reconoxenreconoixen.
[[Imachen:Armenian Genocide Map-en.svg|thumb|right|400px|Mapa d'o chenozidio armenio de [[1915]]]]
Se conox como '''chenozidio armenio''' ye o conchunto de [[mortalera (delito)|mortaleras]] d'armenios que han feito os suyos bizins [[kurdos]], [[turcos]] e [[azerís]]. Encara que o lumero de bitimas supera amplament o millón, bels gobiernos como o [[Turquía|turco]] u lo [[Israyel|israelí]] no lo reconoxen.
 
As fuents armenias parlan de tres fases en o chenozidiochenocidio:
* A primera fase estió quan o zaguer [[soldán]] otomán [[Abdul Hamid]], que nimbióninvió a los [[hamidiye]] kurdos ey se calcula que morioron 300.000 armenios.
* A segunda fase estió quan a [[I Guerra Mundial]] baixo o mandato d'o gobierno d'os [[ChobensChóvens Turcos]], encara que s'estima que a mayor parte d'as mortaleras estioron obra d'os guerrillers [[kurdos]]. Se calcula que as bitimasvictimas estioron entre 600.000 ey 800.000. Tipicament mataban a los ombreshombres en as casas ey deportaban a las mullers ey ninas, a las que feban andar dica ta desiertos d'o sur, ey si no moriban de camín u yeran raptatas de camín, remataban morindo de [[fambre]] ey [[sete]]. Tamién i ebaheba [[campos de conzentraziónconcentración]] on moriban os armenios por maltratos u de fambre, como un que liberoron os franceses en o suyo abanzeabance por [[Siria]].
* A terzeratercera fase ye menos documentata, os armenios encara denunziabandenunciaban o chenozidiochenocidio en as primeras decadas de mandato de [[Mustafa Kemal]], quan [[Anatolia Occiental]] Oriental quedó sin poblaziónpoblación armenia, por refuchiar-se en l'[[Armenia orientalOriental]].
 
En os tiempos d'as dos zagueras fases tamién os azerís feban mortaleras, encara que en menor midamesura, por tener menos meyos, ey tamién i abióhabió muitos zebilscivils armenios muertos quan a guerra con [[Cheorchia]].
 
== NegaziónNegación d'o chenozidiochenocidio ==
A negaziónnegación u azeutaziónaceptación d'o chenozidiochenocidio s'argumenta d'alcuerdo con qui tien a responsabilidat d'os escayeximientosescayeiximientos.
 
Os turcos consideran que en una situaziónsituación de guerra, o gobierno d'os [[chobenschóvens turcos]] ebaheba de desplazar a poblazionspoblacions que a priori yeran faborablesfavorables a Rusia ey que en ixa mesma situaziónsituación de guerra ixa operaziónoperación esdebinióesdevinió una trachedia umanitariahumanitaria. Niegan que estase un chenozidiochenocidio ordenato dende o estato, (feito discutible). Tamién argumentan que en Anatolia Oriental morioron més musulmans turcos ey kurdos que armenios, (feito discutible porque os armenios no yera prou lumerosos, ni teneban prou poder, ni yeran prou organizatos como para matar tantos musulmans como armenios, a més que en a rechión de [[Kars]] i ebaheba encara muita poblaziónpoblación musulmana dimpués d'a guerra, (os musulmans yeran una terzeratercera partepart d'a poblaziónpoblación en l’Armenial'Armenia independient d'entreguerras).
 
O gobierno israelí no reconoxereconoixe o chenozidiochenocidio armenio con o falso argumento que no fue ordenato dende as autoridazautoridatz estatals ey que no yera organizato. Dezaga d'esto ye o deseyo d'Israyel de mantener buenas relazionsrelacions con Turquía, ey tener a esclusibaexclusiva d'un gran chenozidiochenocidio pa mantener as suyas reibindicazionsreivindicacions territorials en Orient Meyo. BelsBells nazionalistasnacionalistas armenios dizendicen que os chodigos [[domnazdomnat]]z ocuporon o puesto d'a burguesía armenia en Turquía.
 
== ConsecuenziasConseqüencias d'o chenozidiochenocidio ==
O chenozidiochenocidio armenio quedó sin castigo internacional, ey os terroristas armenios se prenioron a chustiziachusticia por a man suya. O chenozidiochenocidio armenio inspiró a los [[antisemitismo|antisemitas]] alemans que fer con a minoría chodiga. [[Hitler]] mesmo diziódició a famosa frase "qui se’nse'n alcuerda agora d’osd'os armenios". Alemanya ey as potenziaspotencias de l’exel'eixe que colaboraban en o chenozidiochenocidio chodigo creyeban que a soluziónsolución final quan a Guerra yera una oportunidat d’acotolard'acotolar a minoría chodiga ey que dimpués no i abríahabría garra consecuenziaconseqüencia ey dengún no se'n alcordaría.
 
A diferenziadiferencia ye que a diaspora chodiga ye muito més poderosa que a diaspora armenia, (ey disposa d'o control de meyos de comunizazióncomunización ey de formas d'arte como a industria zinematograficacinematografica de Holliwood). D'esta traza o chenozidiochenocidio armenio ye un chenodizio olbidatoolvidato mientres que o chenozidiochenocidio chodigo ye encara ye recordato (y o recuerdo s’esbiellas'esviella con peliculas que beivei o gran publico como "A lista de Shlindler" o "O pianista", eztecetra..., a diferenziadiferencia d'as pocas peliculas que fan menziónmención a lo chenozidiochenocidio armenio como ''America, America'' d'[[Elia Kazan]])
 
En [[1987]] o [[Parlamento Europeu]] declaró que a negaziónnegación d'o gobierno turco yera un obstaclo pa l'adesiónadhesión de Turquía a la CEE. En Turquía ye proibitoprohibito parlar d'o chenozidiochenocidio en publico. O escritor [[Hrant Dink]] d'a reduzitaredueita comunidat armenia d'[[Estambul]] denunziódenunció o chenozidiochenocidio, fue chuzgato en diferents ocasions por ixo, ey fue asesinato por un terrorista turco, que fue bistovisto por muitos turcos como un erueheroe.
 
== Bibliografía ==
* [[Jean Sellier]] ey [[André Sellier]]. ATLAS''Atlas DEde LOSlos PUEBLOSpueblos DEde ORIENTEOriente''. Acento Editorial.
 
[[Categoría:Chenozidios]]