Diferencia entre revisiones de «Wikipedia:Uso d'a luenga/Gramatica»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Jpbot (descutir | contrebucions)
m replaced: No sé si ye más de lesico que de gramatica, pero rai,... sino lo tresladaz á la sezión de lesico. Tiengo dandalos con o chenero de canal como ya metié ⌊⌊⌊⌊M30⌋⌋⌋⌋. O ⌊⌊⌊⌊M146⌋⌋⌋⌋ fa esferenzia de chenero
Linia 96:
 
== Sobre ser/estar y a boz pasiba ==
Meto aquí una custión ta que podamos alportar o que conoxcamos de l'aragonés autual y/u meyebal. En aragonés, sabemos que esiste un berboverbo misto "ser/estar" que tiene a balura de ser y estar en castellano. Tamién esiste un berboverbo "estar" puro ta berbosverbos como "estar-bi", "estar-se", "estoi que"...
En, http://charrando.com/infodoc6.php , Juanjo Segura fa a destinzión entre ser/estar(1)-(soi,yera,estié,seré,sería,siga,estase) y ser/estar(2)-(soi,yera,fue,seré,sería,siga,fuese), seguntes se prenga o tema de perfeuto de "ESTAR" u de "SER". Cuan se fan as formas compuestas con SER/ESTAR (berbosverbos pronominals u de mobimiento en cheso u belsetán, prezipalment) se gosa emplear ser/estar(1)-ye dezir, esenzialment, todas as formas d'o SER: "si te fueses baixato/baxau" y no "* si te estases baixato". Sindembargo, qué pasa con as pasibas? qué ye más correuto u más común, si ye que una en ye? "O treballo fue rematau ayer", "O treballo estió rematau ayer"?. [http://charrando.com/infodoc6.php Aquí] pareix que dizen que bi ha competenzia entre os dos. Qué en pensaz? --[[Usuario:Juanpabl|Juan Pablo]] 18:28 26 mar 2008 (UTC)
:Lo intresant sería poder beyer-ne referenzias en testos concretos populars. Juanjo se dixa en lo cuadro la separazión en l'infinitibo ''estar'' (1) ''ser'' (2) (''aberba preferito no '''ser''' ito ta lo campo ayere cuan cayó la pedregata''), pero ye una traza muito didactica d'esplicar-lo. Deduzco d'esto que en cheneral no se'n sape guaire porque nengún no lo ha imbestigato a fondo.--[[Usuario:EBRO|EBRO]] 19:29 26 mar 2008 (UTC)
 
Linia 105:
 
== Construzions impersonals en aragonés ==
Resumo aquí un articlo de Chabier Lozano en "O Espiello". En construzions con un berboverbo intransitibo en orichen, con un sintagma nominal (SN) indeterminau (sustituyible por ''en'') como sucheto gramatical en posizión postberbalpostverbal, gosa pasar en aragonés que o SN se reinterpreta como Complemento Dreito cuan en castellano ye sucheto. Bi'n ha prous, d'eixemplos:
- ''cuan yo m'he lebantato '''cayeba''' unas gotas gordas'' (se puede fer ''cuan yo m'he lebantato en '''cayeba'''). Si o SN estase determinau (las gotas gordas), o berbo concordaría ''cayeban las gotas gordas''. Atros eixemplos:
* Tota la nuet zirculaba coches
Linia 116:
 
==Chenero de "canal"==
No sé si ye más de lesico que de gramatica, pero rai,... sino lo tresladaz á la sezión de lesico. Tiengo dandalos con o chenero de canal como ya metié [[Descusión:Canal|en a suya descusión]]. O ''Dizionario Aragonés de Terminos Cheograficos'' fa esferenzia de chenero entre canal de nabegazión ye dezir como bía d'augua (que diz que ye masculín) e as atras canals cheograficas, en o sentito por exemplo de bal (que diz que ye femenín)... Quiero fer l'articlo de "[[canal de nabegazión]]" que ye en a lista d'os 1000, e allora parixe que iste ye de chenero masculín "un canal"... pero d'atra man tenemos muitas canals femeninas (Canal Imperial d'Aragón, d'Aragón e Cataluña...). Cal correchir istos articlos e cambeyarcambear á on que aparixcanapareixcan o chenero?? E á más...que pasa por exemplo con canal de Telebisión (u de transmisión de datos) ye masculín u femenín?? --[[Usuario:Willtron|<font color="#339966"><b>Willtron</b></font>]] ([[Descusión usuario:Willtron|<font color="#006600"><b>?</b></font>]]) [[Imachen:LinkFA-star Aragon.svg|15px]] 13:27 14 chul 2009 (UTC)
:Yo lo faría en femenino. Ye posible que a diferenziazión d'os dos significaus plegue por a castellanizazión. O conzepto de canal de riego talment ha plegau por o castellano y por ixo ye un "castellanismo de chenero". De seguras que también dizen "o canal de telebisión". Manimenos, dende un punto de bista de comunicaziosn, una canal de telebisión u de radiocomunicazions ye una mena de "conducto no material por o que biachan as ondas", y se podría asimilar á os atros significaus. A mía opinión ye que no cal fer distinzions. En catalán pareix que canal puet estar masc. u fem. pero no se fa distinzión semantica--[[Usuario:Juanpabl|Juan Pablo]] 14:06 14 chul 2009 (UTC)