Diferencia entre revisiones de «Jazz»

Contenido eliminado Contenido añadido
EmausBot (descutir | contrebucions)
m r2.6.4) (Robot Adhibito: mrj:Джаз
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Grafía_87}}
{{Articlo 1000|-10}}
{{Chenero mosical
Línea 6 ⟶ 5:
|orichen mosical = [[Blues]], [[Mosica africana]], [[mosica clasica]]
|orichen cultural = Meyatos d'o [[sieglo XIX]] en [[Estatos Unitos]]
|estrumentos = [[Trombón]] - [[Trompeta]] - [[Batería (mosica)|Batería]] - [[Guitarra]] - [[Contrabaixo]] - [[Piano]] - [[Clarinete]] - [[SacsofónSaxofón]] - [[BibrafónVibrafón]] - [[Organo Hammond]] - [[Baixo (mosica)|Baixo]] - [[Flauta]] - [[Corneta (mosica)|Corneta]] - [[Tuba]] - [[BozVoz (mosica)|BozVoz]]
|popularidat = Muit alta en Estatos Unitos a prenzipiosprencipios d'o [[sieglo XX]] ey important en zercloscerclos inteleutualsintelectuals dende [[1950]] entabán en tot o mundo.
|sozcheners = [[Big Band]] - [[Swing (jazz)|Swing]] - [[Bop]] - [[Cool]] - [[West coast jazz]] - [[Free Jazz]] - [[Jazz Modal]] - [[Modern Creative]] - [[Trad Jazz]] - [[Bebop]] - [[Hard Bop]] - [[Jazz Vocal]] - [[Avant-Garde]] - [[Smooth Jazz]] - [[Acid jazz]] - [[Post-bop]] - [[Standards]] - [[Ragtime]] - [[Dixieland]] - [[Hot|New Orleans Hot]]
|fusions = [[Jazz Rock]] - [[Bossa Nova]] - [[Crossover Jazz]] - [[jazz fusión|Fusión]] - [[Soul Jazz]] - [[Fusión mundial]] - [[Latin Jazz]] - [[Afro-Cuban Jazz]] - [[Ska-Jazz]]
|enlazes = [[:Categoría:Jazz]]
}}
O '''''jazz''''' ye un [[chenero mosical]], orichinario de [[NuebaNueva Orleans]] ([[Loisiana]], [[Estatos Unitos d'America]]), a on se mezcla una ritmica propia d'os [[afroamericans|negros nordamericans]] (''[[blues]]'', prenzipalmentprencipalment, pero tamién as ''work songs'', o ''ragtime'', as cantas d'os "Minstrels") con una estrumentazióninstrumentación e una timbrica chenuinas d'os grupos de carrera ([[trompeta]], [[corneta]], [[clarinet]], [[trombón]], [[tuba]], [[contrabaixo|baixo]], [[bombo]] ey [[platiello]]s).
 
Quan istos conchuntos s'estabilizoron, sustituyoron a tuba por o [[contrabaixo]], o bombo e os platiellos por a [[Batería (estrumentoinstrumento mosical)|batería]] ey se i adhibió lo [[piano]]. Ista yera la formaziónformación d'a [[Original Dixieland Jazz Band]], un grupo blanco que emplegó a palabra ''jazz'' por primera begatavegata, en [[1917]]. Tanto por repertorio como por estrumentazióninstrumentación, armonia ey más que más por a improbisaziónimprovisación (base caracteristica d'o ''jazz'') s'ha eboluzionatoevolucionato dica plegar, en os añosanyos 80 ey 90 d'o [[sieglo XX]], a una fusión d'estilos muit dibersosdiversos. Asinas, chunto con cantas populars u d'operetas ey mosicals de Broadway, o ''jazz'' encorporó, a partir de 1920, composizionscomposicions pensatas espezificamentespecificament ta estar entrepitatas por istos conchuntos.
[[Imachen:Tress-Jazz-in-Tygmont-AB.jpg|thumb|left|Un grupo de Jazz, autuandoactuando en un local]]
Con o estilo dito "Chicago" - u ''hot jazz'' - s'enriquezioronenriqueixioron as improbisazionsimprovisacions ey s'encorpororon nuebosnuevos estrumentosinstrumentos como lo [[sacsofónsaxofón]] (tenor ey alto, prenzipalmentprencipalment), a [[guitarra]] ey o [[briolínvriolín]]. Atros estrumentosinstrumentos que s'han ito encorporandoincorporando, estioron o bibrafónvibrafón, os sacsofonssaxofons baritons ey soprano, a [[flauta]], l'organo ey esferentsdiferents tipos de [[percusión]] (conga u tumbadora, bongos). Asi mesmo, os cantaires, tan importants ya dende os iniziosinicios d'o ''blues'', adotoronadoptoron o lenguache nuebonuevo ey dende os añosanyos 30 s'encorpororonincorpororon a lo ''jazz''.
 
Unatra caracteristica propia d'iste chenero son as ''jam sessions'', trobatas de mosicos a la fin d'os conziertosconciertos, en que toztotz os estrumentistasinstrumentistas improbisanimprovisan a partir d'una melodía. Entre finalsfins d'os añosanyos 1920 ey finalsfins de [[1945]] trunfa o estilo dito ''[[swing]]'', entrepritato por grans orquestas (''big bands'') de dozedotze u catorze estrumentistasinstrumentistas.
 
Dimpués d'a [[II Guerra Mundial]] penzipiaprencipia o esclatito d'o ''[[be bop]]'' que reboluzionórevolucionó as formas d'improbisarimprovisar, amanando-las cuasiquasi a lo banguardismovanguardismo, ey tamién o tipo de sonoridat. O ''[[bop]]'' ye a base d'o que se conexeconeixe, a ormino, como ''modern jazz'', en oposiziónoposición a lo ''mainstream'', más clasico, que ha continato entrepritando-se sin d'interrupzióninterrupción. Entre os deribatosderivatos d'o ''bop'' trobamos o ''cool'', tamién o estilo ''west coast'', o ''hard bop'', o ''third stream'' ey, finalment, o ''free jazz'', en que no se sigue dengún patrón melodico ni armonico, ey nomás importa a timbrica, a esperimentaziónexperimentación con os estrumentosinstrumentos ey a discontinuidat ritmica.
{{Destacato|ro}}