Diferencia entre revisiones de «Foratars d'Escuaín»

RasAs '''Colladas d'Escuaín''' (también ditas '''''Congostos'' d'Escuaín'''; ''Gargantas de Escuaín'' en [[castellán]]) están rasas sulcadas que ro [[río Yaga]] bi ha esgarrapau en raa peña calcaria amant d'es lugars d'[[Escuaín]] y [[Rebiella]], eixint d'o mallo d'[[As Tres Serols]] per roo sud-este ent'a [[río Zinca|Zinca]], aintre d'o perimetro d'o [[Parque Nazional d'Ordesa y d'as Tres Serols]].

Fincan en raa bersant sud d'a [[Sarra d'as Zucas|Siarra d'as Zucas]], cua lis en fa de trestallo d'a [[bal de Pineta]], y en raa man norte d'o mallo d'o [[Castiel Mallor]], que separa-las d'a [[bal de Puertolas]], y per roo nord-ueste, raa ''Coll de Bizeto'' y ras [[Sestrals]] trastallan rasas [[estiba]]s d'a ''Montaña Sesa'' en raa cuenca d'a [[río Yaga|Yaga]] y raa cuenca d'o [[río Bellós|Bellós]] (''Garona'' d'[[Bal d'Añisclo|Añisclo]]).

RaA [[Río Yaga|Yaga]] naixe prezisament astí, en raa ''Coll de Bizeto'' (amant de [[Tozal de San Bizenda|San Bizenda]] per raa més chicolona d'as suias brancas, y en raa ''Cul de Gorrunduet'' -ó ''Gorrundué''- (d'orichen glazial, amant d'o cubillar de Foratarruego) per l'autra.

RasAs '''colladas''', propiament ditas, son en iste orde:

*RaA '''Foradada d'a Selbeta''', que culle ra branca que libra d'o Coll Bizeto (á 2007m d'altaria). Per estar raixa a primera, ye ra més aubierta de totas, i fa-se més zarada en mida que s'arredola ent' ''A Balle de Sorripas'', raa sigüente collada. RaA bexetazión d'iste congosto ye frondosa, y agana colors heteroxenias á l'[[agüerro]].

*RaA '''''Balle'' de Sorripas''', continazión de l'anterior, finca á ra faldada d'o [[Tozal d'o Basón]] (2151m) y d'a ''Forqueta de Sorripas''. RaA rematanza d'ista collada esemboca en raa [[río Yaga|Yaga]] baixadera de ''Gorrunduet'' amant d'o '''Pont d'es Mallos'''.

*RoO '''Rallar d'o Puerto''', de parez muito empinadas, que abaixa ra [[río Yaga|Yaga]] d'a ''Cul de Gorrunduet'' ent'a guazera d'es mallos. Ye iste un puesto muito espeutacular, an roo río enzata ra debaixada á trabiés de gorgas profundas y brinques. Només se-bi pued plegar per una senda lateral dend'o Pont d'es Mallos, totalment peiatonal.

*RaA '''Collada d'es Mallos''', an chunen-se rasas dos brancas prenzipals d'a [[río Yaga|Yaga]]. Como ro suyo nome endica, rasas parez son cuasi berticals á ista parti d'o transecto. Bi ha, á més, un pont clamato ''d'es Mallos'' que trascruza ro camín d'abantis queno se faigan bifurcazions per l'alto d'o río. Astí acaba raa pista foristal que bi plega dende [[Escuaín]].

*'''RoO Frangón''', raa zaguera d'as colladas que leba enta [[Escuaín]] y [[Rebiella]]. Dos zillos tancanttrancan raa boca d'a bal per astí, ra ''Mandatuera'' per roo sud y ro ''Zillo de Pallarals'' (''Zillo' Pallarals'' tanimientre siga dito per es locals) dend'a bersant d'[[Sarra d'as Zucas|as Zucas]]. Dimpués de Pallarals, fendo baixada, s'aubre ra cuenca ent'a bal de [[Tella]] en l'afluienzia d'es barranques de ''Sacos'' y ''Consusa''.