Diferencia entre revisiones de «Anarquismo»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (Robot Adhibito: ml:അരാജകത്വവാദം
buff, "estar umán" por "ser humán", ixo no l'heba visto mai.... ist articlo ye magdaleniense puro, estoi por dixar-lo asinas t'o museu d'os horrors... " o ligallo voluntario" estoi que ye libre asociación... "autochestazión" por "autochestión"
Linia 3:
{{Articlo 1000|-10}}
[[Imachen:Black flag waving transparent.png|100px|thumb|A bandera negra ye tradicionalment uno d'os simbolos anarquistas.]]
L''''Anarquismo''' ye roo termin chenerico daudque t'asse da a las tioríasteorías y mobimientosmovimientos estremierosestremeros que claman ta l'oposiziónoposición ey aboliziónabolición de toda autoridáautoridat, hierarquía y forma de control sozialsocial per considerarlasconsiderar-las indeseyables, innezesariasinnecesarias ey noziblesnocibles. A parabra "[[anarquía]]" deribaderiva d'o prefixo [[idioma griego|griego]] a αν (''an'') "no", ey rad'a radiz d'o verbo a αρχω (''arkho''), "gubernar".
 
L'autoridáautoridat refusata per os anarquistas encluye raa de mena [[politica|politico]] (o Estau[[Estato]]), [[economía|economicoeconomica]] (o [[capitalismo]), [[relichión|relichiosorelichiosa]] (a [[Ilesia (institución)|Ilesia]]), [[cultura]]l (o [[patriarcato]]) u cualsiquierqualsiquier forma d'empremidaexplotación yu espleitaziónd'opresión. D'a mesma forma, os anarquistas pretenden abolir todatota mena de lei u tractautractato imposatiboimposativo asinas como os suyos prenzipalsprencipals trastesinstrumentos, a coazióncoacción ey raa biolenziaviolencia, ta consiguir rematar con as dibersasquantas menas de dominazióndominación d'o estarser umánhumán per os suyos conchenitesconcheneres.
 
A intinziónintención ye desembolicarde edesenvolicar y consiguir l'anarquía, que reconoxereconoixe raa plena libertá[[libertat]] y autonomía d'os indibiduosindividuos, farchantodebantando soziedássociedatz alazetatas en l'achustesos pactos libres, oa ligallolibre boluntarioasociación, l'orizontalidáa horizontalidat, a iniziatibainiciativa y o emparo mutuo. EsistenExisten cuantosquantos metodos proposatos per as dibersasdiversas escuelas ey tendenziastendencias surtitasque enfan parte d'o mobimientomovimiento anarquista t'a consecuziónconsecución d'istos fins, perén a traviés de meyiosmeyos consonansconsonants con ersells como son os conzeutosconceptos d'a autochestazión,[[autochestión]] u l'azión[[acción dreita y d'alazet]].
 
Con mobimientos precursors dende l'antigüidá, l'anarquismo se desembolica finalmén en o [[sieglo XIX]], a traviés de distintas escuelas, dando-se bellas d'as esperienzias libertarias más significautibas ta lo largo d'o [[sieglo XX]], combertiéndose dende allora en un mobimiento de contino engalzato en moltetú de temas contemporanios. D'ista forma y déban d'a echemonía d'a globalizazión nioliberal e ra caíta d'os estaus sozialistas, l'anarquismo se presenta en o [[sieglo XXI]] como una alternatiba sozialista libertaria t'a esistenzia y a repunte politica y cultural e t'a revolución sozial.
Linia 35:
Entre l' anarquismo utilitarista de William Godwin, o mutualismo de Pierre-Joseph Proudhon, o egoísmo etico de Max Stirner, o coleutibismo de Mijaíl Bakunin, o indibidualismo radical de Caganiedos Tucker, o comunismo libertario de [[Piotr Kropotkin]] u l'anarquismo boluntarista de [[Errico Malatesta]], as escuelas d'o pensamiento anarquista en a filosofía politica y economica son bariatas; consonan en lo alazetal pero con cuantos puntos de bista diferéns de lo que una soziedá sin gubierno debería estar.
 
== ConzezionsConcepcions d'una soziedásociedat anarquista ==
Tamién, os anarquistas han caducato cómo se poderba lebar l'alministrazión d'o diya a diya en un rechimen d'autogubierno. S'han esbrusato cuantas menas d'organizazión dende ra bisión sendicalista, a d'os grupos de semellanza u d'os ligallos bezinals. Istos modelos alministratibos, bels más alazetatos en una organizazión formal e instituzionalizazión e atros fendo un mayor enfasis en o espontanionismo e en os tarabidaus barfulaires, gosan truxar conzeutos como ra autorganización, l'autonomía, l'asambleya, a democrazía dreita y a dezisión per consenso.
 
Linia 41:
 
== Fenomén cultural ==
[[Imachen:Noam chomsky.jpg|thumb|150px|right|O lingüista [[Noam Chomsky]].]]
L'anarquismo se troba en a cultura popular en muitas expresiónsexpresions, entre erasellas ye con fazilidáfacilidat reconoxiblereconoixible raa que ye representata per presonas famosas u tamién por grupos mosicals que publicamén sepublicament s'han identificato como anarquistas. Anque belsbells anarquistas refusan ode parar cuenta en tals indibiduosindividuos famosos per estar cualcosaprou elitistaelitistas, as siguienssiguienst feguras son eixemplos prominéns deprominents d'autoconsideratos anarquistas:
 
* O mayestro de [[lingüistica]] d'o MIT [[Noam Chomsky]].
* A escritora de zenzia fiziónsciencia-ficción [[Ursula K. Li Guin]].
* O historiador sozialsocial [[Howard Zinn]].
* O historiador sozialsocial Osvaldo Bayer.
* O [[SoziolochíaSociolochía|soziologosociologo]] y [[filosofía|filosofo]] [[Manuel Castells]].
* L'autor y escritor [[Hans Alfredsson]].
* L'artista banguardistavanguardista [[Nicolás Rosselló]].
 
{{Destacato|ar}}