Diferencia entre revisiones de «Biotecnolochía»
Contenido eliminado Contenido añadido
m robot Añadido: rue:Біотехнолоґія |
Sin resumen de edición |
||
Linia 2:
{{Articlo 1000|+10}}
[[Imachen:TRNA-Phe yeast 1ehz.png|thumb|Estructura de l'ARN de transferencia.]]
A '''Biotecnolochía''' ye o conchunto de
Probablement o primero que emplegó iste termin estió [[Karl Ereky]], incheniero [[Hongría|
Una
Bi ha tamién aplicazions d'a biotecnolochía que no emplegan [[organismos]] bibos. Os [[microchip d'ADN|microchips d'ADN]] feitos servir en os [[analisis chenetico]]s en son un eixemplo. Bi ha muitismas produzions que se fan con nomás a reazión d'as [[enzima]]s d'os [[microorganismos]].
A biotecnolochía moderna s'asozia a sobén con l'uso d'os [[microorganismos]] cheneticament modificatos como o ''[[Escherichia coli|E. coli]]'' u a [[lebadura]] ''[[Saccharomyces cerevisiae]]'' que s'emplega en a produzión de sustanzias como a [[insulina]] u os [[antibioticos]]. Tamién se puet referir a los [[animal transchenico|animals transchenicos]] u [[planta transchenica|plantas transchenicas]], como lo [[panizo]]. Zelulas animals modificatas como as de l'obario d'o [[hamster chinés]] ([[CHO]]) entre muitismas atras son muit emplegadas por as industrias [[farmazia|farmazeuticas]].
A biotecnolochía tamién ye a ormino asoziata con a rechira de nuebas terapias e dispositibos de diagnostico.
Linia 17:
A biotecnolochía tien aplicazions en quatre arias industrials prencipals: salut, produzión de plantas e agricultura, usos no alimentarios de plantas e atros produtos (por eixemplo: [[plastico biodegradable]], [[azeite bechetal]], [[biocombustible]], etz.), e utilizazions meyoambientals.
Por eixemplo, una aplicazión d'a biotecnolochía ye a utilizazión dreita d'[[organismo]]s ta la fabricazión de produtos organicos, como a [[zerbeza]] u a [[leit]]. Unatro eixemplo ye a utilizazión de [[bacteria]]s en a [[menería]] como en o caso d'a [[biolicsibiazión]]. A biotecnolochía tamién tien aplicazions en o [[reziclache]], o tractamiento d'os [[residuo]]s, a limpieza d'a contaminazión orichinata por as
Bi ha una buena ripa de termins d'argot ta os sozcampos d'a biotecnolochía. A más, bi ha dibersos termins puntuals atribuyitos a lo suyo estudio (biotecnolochía animal, biotecnolochía bechetal, biotecnolochía microbiolochica...).
Linia 25:
* '''[[Biotecnolochía blanca]]''', tamién conoxita como '''biotecnolochía grisa''' u '''biotecnolochía industrial''' ye a biotecnolochía aplicata a los prozesos [[industria]]ls. Un eixemplo ye o diseño d'un organismo ta produzir un compuesto quimico. Unatro eixemplo ye a utilizazión d'[[enzima]]s como [[catalizador]]s industrials tanto ta produzir produtos quimicos de balor como ta destruyir produtos periglosos u contaminants. A biotecnolochía blanca tiende a consumir menos en recursos que os prozesos tradizionals quan s'emplega ta produzir biens industrials.
* '''[[Biotecnolochía berda]]''' ye a biotecnolochía aplicata a los prozesos [[agricultura|agricolas]]. Un eixemplo sería la selección e domesticazión de plantas a traviés d'a [[micropropagazión]]. Unatro eixemplo ye o diseño d'un organismo [[transchenico]] ta crexer baixo unas condizions meyoambientals espezificas u en presenzia (u ausenzia) de bellas sustanzias quimicas. Ye a faina d'ista biotecnolochía fer más compatible a esplotazión agrícola e o rispeto por o meyo ambient.
* '''[[Bioinformàtica]]''' ye un campo interdisziplinario que mira de resolber problemas biolochicos por meyo de tecnicas computazionals fendo posible una rapeda organizazión e analisis d'os datos biolochicos. Iste campo tamién puet rezibir o nombre de '''biolochía computazional''', e que puet estar definita como a conzeptualizazión d'a biolochía en termins de moleclas e l'aplicazión de tecnicas informaticas ta entender e organizar a gran escala la información asoziata con istas moleclas.<ref name="gerstein">Gerstein, M. "[http://www.primate.or.kr/bioinformatics/Course/Yale/intro.pdf Bioinformatics Introduction]." ''[[Yale University]].'' Rebisato lo [[14 d'aviento]], de [[2008]].</ref> A bioinformatica chuga un papel clau en cuantas arias de l'analisis de [[chenoma]]s como a [[chenomica funzional]], a [[chenomica estrutural]] u a [[proteomica]].
Linia 34:
== Historia ==
* [[Edat de bronze]] - [[Babilonia|babilonios]] e [[Antigo Echipto|echipzians]] amilloran as razas de [[zerial]]s por [[selección artifizial]]. Tamién prenzipia a creyar-se [[
* [[4000 aC]] - Os [[China|chineses]] prenzipian a produzir produtos pareixitos a lo [[queso]] e o [[yogurt]].
* [[1590]] - Imbenzión d'o [[microscopio]] por [[Zacarías Janssen]].
Linia 42:
* [[1856]] - [[Gregor Mendel]] descubre as [[lais d'o erenzio]].
* [[1861]] - [[Louis Pasteur]] define o rol d'os [[microorganismo]]s e establixe a zenzia d'a [[microbiolochía]].
* [[1885]] - [[Louis Pasteur]]
* [[1919]] - [[Karl Ereky]], un incheniero [[Hongría|ongaro]] fa servir o termin ''biotecnolochía''
* [[1953]] - [[James D. Watson]] e [[Francis Crick]] describen a estrutura de l'[[ADN]]
Linia 56:
* [[2004]] - A [[ONU]] e o Gubierno de Chile organizan o Primer Forum Global de Biotecnolochía, e a Ziudat de [[Concepción (Chile)|Concepción]], [[Chile]]. (2 a lo 5 de marzo).
Lo que
== Firmas biotecnolochicas ==
As 10
# [[Amgen]]
# [[Genentech]]
|