Diferencia entre revisiones de «Edat Meya tardana»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (robot Añadido: vi:Hậu kỳ Trung cổ
Sin resumen de edición
Linia 4:
Arredol d'o [[1300]], y dimpués de bells sieglos de prosperidat en Europa, o creiximiento s'aturó. Una serie de [[fambre]]s y plaguas, como a Gran Fambre de [[1315]]-[[1317]] y a [[Peste Negra]], rebaixoron a población a la metat. Ista despoblación fue acompanyata de tensions socials y guerras endemicas; os debantamientos d'os campesins en [[Francia]] y [[Anglaterra]] y a [[Guerra d'os Cient Anyos]] en son dos eixemplos. A unidat d'a [[Ilesia catolica]] se crebó por o [[Gran Scisma d'Occident]]. Istos escaicimientos han estato clamatos por os historiadors a [[Crisi d'a Baixa Edat Meya]].
 
D'atro canto, lo sieglo XIV tamién estió un periodo de gran progreso ta las [[arte]]s y as [[sciencia]]s. O redescubrimiento d'os textos antigos [[Antiga Grecia|griegos]] y [[Antiga Roma|romans]] producioron, con o tiempo, un renaiximiento d'istas dos arias. O proceso principió por meyo d'o contacto con os arabes mientres as [[Cruzatas]], pero s'azeleró con a presa de [[Constantinoble]] por os turcos otomans, ya que muitos eruditos bizantins se refuchioron en Occident, principalment en [[Italia]]. Tan y mientres, a invención d'a [[imprenta]] tenió un efecto important en a sociedat europea. Facilitó a espardidura d'a parabra y democratizó l'aprendizache; un resultato derivato en sería o surtimiento d'a [[Reforma protestant]]. O creiximiento d'o [[Imperio Otomán]] remató con a cayitacaita de Constantinoble en [[1453]] (l'anyo d'a fin d'a Guerra d'os cient anyos), lo que zarró as posibilidatz de comercio con l'Este. Pero, lo descubrimiento d'[[America]] por [[Cristofo Colombo]] en [[1492]], y a navegazión arredol d'[[Africa]] por [[Vasco da Gama]] en [[1498]] ubrioron nuevas rutas comercials, enfortindo a economia y o poder d'as economías europeas occidentals.
 
Totz istos escaicimientos marcan a fin d'a [[Edat Meya]] y o comencipio d'a [[Edat Moderna]]. Cal notar que a división ye artificial, ya que l'aprendizache no desapareixió d'a societat europea, y por tanto, hi haberba prou continuidat entre as [[antigüidat clasica|cevilizacions clasicas]] y a Edat Moderna. Igualment, os historiadors modernos, principalment en [[Italia]] no fablan d'a Baixa Edat Meya, sino d'o renaiximiento d'o sieglo XIV como transición dreita a l'era moderna.