Diferencia entre revisiones de «Aeropuerto»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (robot Añadido: ne:विमानस्थल
ortografía
Linia 1:
[[Imachen:Zaragoza airport.jpg|thumb|250px|L'[[aeropuerto de Zaragoza]].]]
{{Grafía_87}}
[[Imachen:ZaragozaSFO airportat night.jpg|thumb|250px|L'aeropuerto[[Aeropuerto Internacional de ZaragozaSan Francisco]].]]
Un '''aeropuerto''' ye un aria definita de tierra u augua destinata totaltotalment u parzialmentparcial a la plegata, salita ey mobimientomovimiento en superfiziesuperficie d'[[aeronau]]s. Encara que os aeropuertos chicozchicotz (comunment ditos [[aerodromo]]s) tienen pistes curtas de grabilla u pasto, os grans aeropuertos disponibles ta buelosvuelos internacionals tienen pistas d'aterrizache pabimentataspavimentatas d'un a belsbells [[quilometrokilometro]]s de largaria.
[[Imachen:SFO at night.jpg|thumb|250px|Aeropuerto Internacional de San Franzisco]]
Un '''aeropuerto''' ye un aria definita de tierra u augua destinata total u parzialment a la plegata, salita e mobimiento en superfizie d'[[aeronau]]s. Encara que os aeropuertos chicoz (comunment ditos [[aerodromo]]s) tienen pistes curtas de grabilla u pasto, os grans aeropuertos disponibles ta buelos internacionals tienen pistas d'aterrizache pabimentatas d'un a bels [[quilometro]]s de largaria.
 
En un aeropuerto, dende o punto de gollata d'as operazionsoperacions aeroportuarias, se i pueden distingir dos partis: o "costato aire" ey o "costato tierra". A diferenziazióndiferenziación entre as dos partis se deribaderiva d'as diferents funzionsfuncions que se i reyalizanrealizan.
 
En o "costato aire" as operazionsoperacions s'aplican sobre as aeronaus ey tot lo que se muebemueve arredol d'as suyas nezesidaznecesidatz.
 
En o "costato tierra", os edifizios[[edificio]]s terminals tienen como funziónfunción a coneusiónconexión entre os meyos de tresportetransporte terrestre ([[beíclovehíclo]]s, [[autobús|autobuses]], [[tren]], [[metro]]) ey o meyo de tresportetransporte aerio. O bolumenvolumen de pasachers ey o tipo de trafico condizionancondicionan a confeguraziónconfiguración d'a terminal pero en cheneral totas as terminals tienen as siguients dependenziasdependencias: bestibulosvestibulos de salita ey plegata, control de [[pasaporte]]s, salas d'embarque, zonas d'ozioocio, control de [[duana]]s.
 
O costato aire u tamién dito "aria de mobimientosmovimientos", ye formato por l'aria de maniobras (pistas ey carrils de rodache) ey a plataforma. A suya funziónfunción ye o [[rodache]] d'as aeronaus dica/dende as pistas ey o despegue ey aterrizache d'as aeronaus.
 
Un aria important en tot aeropuerto ye o dito [[zentrocentro de control aerio]], a on que se troban os ditos [[Controlador de transito aerio|controladors de transito aerio]] u ATC (por as suyas inizialsinicials en anglés), encargatos de dirichir ey controlar tot o mobimientomovimiento d'aeronaus en l'aeropuerto ey en a zona baixo a suya churisdiziónchurisdicción.
 
A plataforma ye l'aria destinata a dar espazioespacio a las aeronaus mientres se reyalizanrealizan as operazionsoperacions d'embarque ey desembarque de pasachers u mercanzíasmercancías asinas como atras operazionsoperacions d'atenziónatención a l'aeronau (repostache de combustible, chicot mantenimiento, limpieza).
 
== Aeropuertos con más transito ==
[[Imachen:Zaragoza airport view 7424.JPG|thumb|250px|Aeropuerto de Zaragoza dende l'aire.]]
Os zincocinco aeropuertos con más transito d'o mundo en l'añoanyo [[2006]] estioron [[Atlanta]] (84.,8 millons de pasachers), [[Chicago]] (67.,5), [[Londres]] Heathrow (67.,5), [[Tokio]] (Haneda) (65.,2) ey [[Los Angeles]] (61.,0).
 
Istos grans aeropuertos d'on salen ey plegan buelosvuelos de luenga distanziadistancia que se reyalizanrealizan por meyo d'abionsavions de gran capazidatcapacidat, rezibenreciben o nombre de [[hub]]s. Istos aeropuertos grans tienen tamién enlazesenlaces con ciudatz más chicotas, que son serbitasservitas con abionsavions de grandaria menor. Por meyo d'iste sistema, as compañíascompanyías aerias pueden emplir os suyos abionsavions grans en os trayeutostrachectos de luengo recorrito. A sobén, os orarioshorarios d'os buelosvuelos curtos son cordinatoscoordinatos con os buelosvuelos de gran recorrito de tal manera que os pasachers han d'asperar unicament o tiempo prezisopreciso ta prener o siguient buelovuelo.
 
== Aeropuertos en Aragón ==
En [[Aragón]] actualment bi ha dos aeropuertos, l'[[aeropuerto de Zaragoza]] ey l'[[aeropuerto de Uesca-Perineus]]. Seguntes datos d'AENA de l'añoanyo [[2008]]<ref>{{es}} [http://www.aena.es/csee/ccurl/12.Estadistica_Diciembre_2008,0.pdf ''Tráfico de pasajeros, operaciones y carga en los aeropuertos españoles''].</ref> l'aeropuerto de Zaragoza ye o 28<sup>eno</sup> d'o [[Estato EspañolEspanyol]] por numero de pasachers con 594.952 pasachers añalsanyals, pero abendohabendo crexitocreixito un 16,2% dende l'añoanyo anterior, ey o 5<sup>eno</sup> aeropuerto por numero de mercanzíasmercancías con 21.438.894 Tm ey un creximientocreiximiento d'o 6,4% respeutiberespective a l'añoanyo [[2007]]. L'aeropuerto de Uesca ocupa la posiziónposición 45 por numero de pasachers 3.982, pero con un creximientocreiximiento d'o 187,3%, o mayor de tot o Estato.
 
== Se beigaveiga tamién ==
* [[Torre de control]].
 
== Referencias ==
Línea 32 ⟶ 31:
 
== Enrastres externos ==
{{commonscat|Category:Airports|os aeropuertos}}
* {{en}} [http://www.abakan.de/info/travel/index_en.php ''Database with extended seach functionality''].
 
{{destacato|pt}}