Alfabeto cirilico

(Reendrezau dende Cirilico)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000

L' alfabeto cirilico ye un alfabeto emplegato ta escribir seis luengas eslavas (ruso, ucrainés, belarruso, serbio, macedonyo y bulgaro), asinas como atras luengas de Rusia y atros miembros de (u relacionatos con) l'antiga Unión Sovietica, como lo tartaro (una luenga turquica) u l'udmurt (una luenga finougrica). Apareixe entre os sieglos IX-X a partir de l'alfabeto griego,[1] feita por Sant Cirilo (de qui en prenió o suyo nombre) y Sant Metodio, santos bizantins evanchelizadors d'os pueblos eslaus d'os Balcans.

   Alfabeto cirilico

   Alfabeto cirilico y atros alfabetos

As normas de transliteración d'o cirilico a l'alfabeto latino son diferents seguntes a luenga d'orichen y a luenga de destino.[2] Asinas, por eixemplo, l'apellito ruso Меньшов se puet transliterar como Menchov (aragonés, portugués, francés), Menshov (anglés, castellano), Menschow (alemán) u Mensjov (neerlandés).

L'alfabeto ye oficial en diversas organizacions. Con a dentrata de Bulgaria en a Unión Europea l'1 de chinero de 2007, o cirilico se convirtió en o tercer alfabeto oficial d'a UE, chunto a l'alfabeto latino y o griego.

Caracters editar

mayusclas minusclas nombre sonito (AFI)
А а A /a/
Б б be /b/
В в ve /v/
Г г gue /g/, /ɦ/
Д д de /d/
Е е ie /jɛ/
Ё ё io /jo/
Ж ж ge /ʒ/
З з ze /z/
И и i /i/
Й й i kratko /j/
К к ka /k/
Л л el /l/
М м em /m/
Н н en /n/
О о o /o/
П п pe /p/
Р р er /r/
С с es /s/
Т т te /t/
У у u /u/
Ф ф ef /f/
Х х ha /x/
Ц ц tse /ts/
Ч ч txe /ʧ/
Ш ш xa /ʃ/
Щ щ xtxa /ʃʧ/
Ъ ъ tviordi znak -
Ы ы i /ɨ/
Ь ь miaki znak sinno débil
/j/ con palatalización²
Э э e oborotnoie /ɛ/
Ю ю iu /ju/
Я я ia /ja/

¹ Uso muit raro en ruso, s'emplega en bulgaro y ha desapareixito en atros alfabetos contemporanios.
² Indica palatalización d'una consonant cuan ista no va seguita de vocal palatalizata (Е, Ё, Ю i Я).

Se veiga tamién editar

Referencias editar

  1. (ca) Ciríl·lic, Gran Enciclopèdia Catalana.
  2. (ca) Ruso