Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A bronquitis ye la inflamación d'os bronquios (vías respiratorias grans y meyanas) en os polmons que causa tos. A bronquitis per un regular prencipia como una infección en o naso, os oídos, o garganchón u los sinos paranasals. Dimpués, la infección baixa dica los bronquios.[1] Os simptomas incluyen tos con esputo, sibilancias, dificultat pa alentar y dolor en o peito. A bronquitis puede estar aguda u cronica.

Bronquitis.

A bronquitis aguda cheneralment tien una tos que dura arredol de tres semanas.[2] En mas d'o 90 % d'os casos, a causa ye una infección viral. Istos virus pueden espardir-se per l'aire cuan as personas tusen u per contacto directo. Una chicota cantidat de casos son causaus per una infección bacteriana como Mycoplasma pneumoniae u Bordetella pertussis. Os factors de risgo incluyen a exposición a lo fumo d'o tabaco, o polvo y atros contaminants de l'aire. O tractamiento d'a bronquitis aguda per un regular implica reposo, paracetamol (acetaminofén) y medecinas antiinflamatorias no esteroideas pa aduyar con a calentura.[3]

A bronquitis cronica se define como una tos, que produz esputo, que dura tres meses u mas per anyo mientres a lo menos dos anyos.[4] Muitas personas con bronquitis cronica tamién tienen malotía polmonar obstructiva cronica (EPOC). Fumar tabaco ye la causa mas común, y atros factors, como la contaminación de l'aire y la chenetica, desempenyan un paper menor. Os tractamientos incluyen deixar de fumar, vacunas, rehabilitación y, a ormino, broncodilatadors y esteroides inhalaus. Cualques personas pueden beneficiar-se de l'oxichenoterapia a luengo plazo.[5]

A bronquitis aguda ye una d'as malotías mas comunas. Alto u baixo d'o 5 % d'os adultos y lo 6 % d'os ninos tienen a lo menos un episodio a l'anyo.[6] A bronquitis aguda ye lo tipo mas común de bronquitis.

Referencias editar

  1. (en) Geer, Joep van de; Visser, Anja; Zock, Hetty; Leget, Carlo; Prins, Jelle; Vissers, Kris (2017-11-22). "Improving Spiritual Care in Hospitals in the Netherlands: What Do Health Care Chaplains Involved in an Action-Research Study Report?". Journal of Health Care Chaplaincy. 24 (4): 151–173. doi:10.1080/08854726.2017.1393039. ISSN 0885-4726.
  2. (en) Kin2016, S (1 October 2016). "Acute Bronchitis". American Family Physician. 94 (7): 560–565.
  3. (en) Tackett, KL; Atkins, A (December 2012). "Evidence-based acute bronchitis therapy". Journal of Pharmacy Practice. 25 (6): 586–90.
  4. (en) Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease - GOLD. 2018. pp. 4–5, 25.
  5. (en) Rabe KF, Hurd S, Anzueto A, Barnes PJ, Buist SA, Calverley P, Fukuchi Y, Jenkins C, Rodriguez-Roisin R, van Weel C, Zielinski J (September 2007). "Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease: GOLD executive summary". Am. J. Respir. Crit. Care Med. 176 (6): 532–55.
  6. (en) Wenzel, RP; Fowler AA, 3rd (16 November 2006). "Clinical practice. Acute bronchitis". The New England Journal of Medicine. 355 (20): 2125–30.