24 d'octubre

Escaicimientos

Aragón

• 1375 - o rei Pero IV d'Aragón convoca en Barcelona as Corz Chenerals d'Aragón pa celebrar-se dende o 25 de noviembre en Monzón, encara que se posposarán dica o 27 de marzo de 1376.

Atros países

• 1149 - a ciudat de Leida ye conquerita por as tropas cristianas de Remón Belenguer IV, conte de Barcelona y princeps d'Aragón, y d'Ermengol IV, conte d'Urchel.
• 1648
  • - con a dita Paz de Westfalia u Tractau de Westfalia, sinyato en Münster, rematan a Guerra d'os Ueitanta Anyos y a Guerra d'os Treinta Anyos.
  • - o Sacro Imperio Romano Chermanico reconoix a independencia de Suiza, declarata en 1291.
• 1793 - en Francia, un decreto d'a Convención establix o calandario republicano.
• 1795 - con a 3ª Partición de Polonia, desapareix a dita Republica d'as Dos Nacions.
• 1929 - crack d'a Bolsa de Nueva York (Estaus Unius) en o dito Chueves Negro, prencipiando asinas a Gran Depresión.
• 1945 - establita a Organización d'as Nacions Unidas, seguntes a Conferencia de San Francisco, feita en San Francisco (California, Estaus Unius).
• 1956 - o politico y economista hongaro Imre Nagy se converte en nuevo Primer ministro d'Hongría.
• 1964 - Zambia, una antiga colonia britanica en Africa dita Rodesia d'o Norte, se converte en un estato independient.
• 1973 - remata a Guerra de Yom Kippur entre Israel y os países arabes.

Naixencias

Atros países

Sieglo I

• 51 - naixencia en Roma d'o emperador romano Tito Flavio Domicián.

Sieglo XVII

• 1607 - naixencia en Leiden (hue Holanda Meridional) d'o pintor neerlandés Jan Lievens (†1674).
• 1632 - naixencia en Delft d'o comerciant y cientifico neerlandés Antoine van Leeuwenhoek (†1723).

Sieglo XVIII

• 1750 - naixencia en Vitoria (Alaba, País Basco) d'o marino y militar espanyol Ignacio María de Álava (†1817).
• 1765 - naixencia en Aldourie (Escocia) d'o medico, filosofo, periodista y politico escocés James Mackintosh (†1832).
• 1767 - naixencia en Bayona (hue en Pireneus Atlanticos, Aquitania) d'o politico francés Jacques Laffitte (†1844).
• 1781 - naixencia en Piedrahíta (hue en a provincia d'Ávila) d'o escritor espanyol José Somoza (†1852).
• 1788 - naixencia en Maracaibo (hue Estato Zulia) d'o militar y politico venezolano Rafael Urdaneta, president d'a Gran Colombia (†1845).

Sieglo XIX

O ciclista francés Octave Lapize, naixito o 24 d'octubre de 1887.

• 1804 - naixencia en Lutherstadt Wittenberg (hue en Saxonia-Anhalt) d'o fisico alemán Wilhelm Eduard Weber (†1891).
• 1811 - naixencia en Frankfurt d'o Main (hue en Hesse) d'o compositor alemán Ferdinand Hiller (†1885).
• 1814 - naixencia en Ciudat de Guatemala d'o militar y politico guatemalo Rafael Carrera y Turcios, president de Guatemala (†1865).
• 1817 - naixencia en Draguinhan (Var, Provenza-Alpes-Costa Azul) d'o quimico y farmaceutico francés Hippolyte Mège-Mouriès (†1880).
• 1820 - naixencia en El Cocuy (Boyacá) de l'advogato, militar y politico colombiano Santos Gutiérrez, president d'o país en 1868-1870 (†1872).
• 1846 - naixencia en Madrit d'o escritor y filosofo espanyol Manuel de la Revilla (†1881).
• 1855 - naixencia en Utica (Nueva York) d'o politico estausunidense James S. Sherman, Vicepresident d'Estaus Unius (†1912).
• 1868 - naixencia en Saint-Mandé (Val d'o Marne, Isla de Francia) d'a orientalista, escritora y exploradora francesa Alexandra David-Néel (†1969).
• 1874 - naixencia en Sant Feliu de Guíxols (Baixo Empordán, provincia de Chirona) d'o politico catalán Josep Irla i Bosch, president d'a Cheneralidat de Catalunya (†1958).
• 1886 - naixencia en Montevideo d'a poetesa uruguayana Delmira Agustini (†1914).
• 1887
  • - naixencia en Montrouge (Altos d'o Sena, Isla de Francia) d'o ciclista francés Octave Lapize.
  • - naixencia en o castiello de Balmoral (Escocia) de Victoria Euchenia de Battenberg, reina d'Espanya por o suyo matrimonio con o rei Alifonso XIII (†1969).
• 1891
  • - naixencia en Aguadilla d'o compositor de boleros portorriquenyo Rafael Hernández Marín (†1965).
  • - naixencia en San Cristóbal d'o militar y politico dominicano Rafael Leónidas Trujillo, dictador y president dende 1930 dica la suya muerte (†1961).
• 1899 - naixencia en Port-au-Prince (Haití) d'o militar francés Philippe Kieffer (†1962).

Sieglo XX

Anyos 1910

• 1913 - naixencia en Bassano del Grappa (provincia de Vicenza, Veneto) d'o baritono italiano Tito Gobbi (†1984).
• 1915 - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o escritor y debuixant estausunidense Bob Kane, creyador d'o personache de Batman (†1998).

Anyos 1920

• 1921 - naixencia en Travnik (Yugoslavia, hue en Bosnia y Herzegovina) d'a soprano y mezzo-soprano austriaca Sena Jurinac.
• 1925 - naixencia en Imperia (provincia d'Imperia, Liguria) d'o compositor italiano Luciano Berio (†2003).
• 1926 - naixencia en Logronyo (La Rioja) d'o guionista espanyol Rafael Azcona (†2008).
• 1927
  • - naixencia en Tolon (Var (Provenza-Alpes-Costa Azul) d'o cantaire, compositor y musico francés Gilbert Bécaud (†2001).
  • - naixencia en París de l'actor y cantaire francés Jean-Claude Pascal (†1992).
• 1928 - naixencia en Rheinfelden (districto de Rheinfelden, Cantón d'Argobia, Suiza) d'o lingüista y epigrafista alemán Jürgen Untermann.
• 1929
  • - naixencia en Charleston (Virchinia Occidental) d'o compositor y musico estausunidense George Crumb.
  • - naixencia en Dhaka d'o periodista, escritor y poeta de Bangla Desh Shamsur Rahman (†2006).

Anyos 1930

• 1930
  • - naixencia en Oslo d'o matematico, sociologo y politologo noruego Johan Galtung.
  • - naixencia en Sabine Passage (Texas) d'o cantaire estausunidense The Big Bopper (†1959).
• 1932
  • - naixencia en París d'o fisico francés Pierre-Gilles de Gennes, Premio Nobel de Fisica en 1991 (†2007).
  • - naixencia en Latimer (Ontario) d'o economista canadiense Robert Mundell.
• 1936
  • - naixencia en Ponce d'o politico portorriquenyo Rafael Hernández Colón, Gubernador de Puerto Rico.
  • - naixencia en Penge (Kent) d'o musico britanico Bill Wyman, miembro de The Rolling Stones.
• 1939 - naixencia en Pittsburgh (Pennsilvania) de l'actor estausunidense d'orichen sirio F. Murray Abraham, Premio Oscar a o Millor Actor en 1984.

Anyos 1940

• 1942 - naixencia en Medellín (departamento d'Antioquia) d'o escritor y director cinematografico mexicano d'orichen colombiano Fernando Vallejo.
• 1947
  • - naixencia en Saint Louis (Missouri) de l'actor estausunidense Kevin Kline, Premio Oscar a o Millor Actor Segundario en 1988.
  • - naixencia en Valparaíso d'o economista y politico chileno Jorge Rodríguez Grossi.

Anyos 1950

• 1950 - naixencia en Viterbo (provincia de Viterbo, Lazio) d'a escritora y poetesa italiana Gabriella Sica.

Anyos 1960

• 1963 - naixencia en Lanzarote d'a cantaire y compositora canaria Rosana.
• 1968 - naixencia en Aranjuez (Madrit) d'o chugador de tenis espanyol Francisco Clavet.

Anyos 1970

• 1972 - naixencia en Piteşti (Judeţ d'Argeş) d'a chugadora de tenis rumana Ruxandra Dragomir.
• 1973
  • - naixencia en Butte (Montana) d'o ciclista estausunidense Levi Leipheimer.
  • - naixencia en Glasgow d'o futbolista escocés Jackie McNamara.
• 1977 - naixencia en Oviedo d'o futbolista asturiano Iván Ania.

Defuncions

Atros países

Sieglo X

• 996 - muere Ugo Capeto, rei de Francia (n.940).

Sieglo XIV

• 1375 - muere o rei Valdemar IV de Dinamarca (n.1320).

Sieglo XVI

• 1537 - muere Chuana Seymour, reina por o suyo matrimonio con Henrique VIII d'Anglaterra (n.1508).

Sieglo XVII

• 1601 - muere en Praga (Bohemia, Sacro Imperio Romano Chermanico) l'astronomo, astrologo y alquimista danés Tycho Brahe (n.1546).
• 1655 - muere en París o matematico, filosofo, teologo y astronomo francés Pierre Gassendi (n.1592).

Sieglo XVIII

• 1725 - muere en Nápols (Reino de Nápols) o compositor italiano Alessandro Scarlatti (n.1660).

Sieglo XIX

• 1842 - muere en Lima (Perú) o militar y politico chileno Bernardo O'Higgins (n.1778).
• 1852 - muere en Marshfield (Massachusetts) o politico estausunidense Daniel Webster (n.1782).
• 1898 - muere en París o pintor francés Pierre Puvis de Chavannes (n.1824).

Sieglo XX

• 1901 - muere en Madrit o pintor espanyol Dióscoro Puebla (n.1831).
• 1909 - muere en Philadelphia (Pennsilvania) o historiador estausunidense Henry Charles Lea (n.1825).
• 1915 - muere o explorador y arqueologo francés Désiré Charnay (n.1828).
• 1918 - muere en Küssnacht (hue parte de Luzerna, cantón de Luzerna) o empresario suizo César Ritz (n.1850).
• 1938 - muere en Rostock (Mecklemburgo-Pomerania Occidental) o escultor alemán Ernst Barlach (n.1870).
• 1942 - muere mientres a Segunda batalla d'El Alamein (Segunda Guerra Mundial), en Echipto, o militar francés d'orichen cheorchiano Dimitri Amilakvari (n.1906).
• 1944 - muere en París o empresario francés Louis Renault (n.1877).
• 1945 - muere fusilato por traidoría en Oslo o militar y politico noruego Vidkun Quisling, por o suyo colaboracionismo con o Tercer Reich mientres a Segunda Guerra Mundial (n.1887).
• 1954 - muere suicidata en Peireguers (Dordonya, Aquitania) l'actriz occitana Simone Mareuil (†1903).
• 1955 - muere en Londres o antropologo britanico Alfred Radcliffe-Brown (n.1881).
• 1958 - muere o filosofo britanico George Edward Moore (n.1873).
• 1963 - muere en Los Angeles (California, Estaus Unius) o psicologo, pdagogo y lingüista alemán Karl Bühler (n.1879).
• 1966 - muere en Moscú a matematico rusa Sofia Yanovskaya (n.1896).
• 1975 - muere en Saint-Cloud (Altos d'o Sena, Isla de Francia, Francia) o anarcosendicalista espanyol Cipriano Mera Sanz, que mandó a 14ª División de l'Exercito Popular Republicano mientres a Guerra Civil Espanyola (n.1897).
• 1977 - muere en Valladolit o escritor espanyol José María de Cossío (n.1892).
• 1989 - muere mientres a suya puyata enta o Lhotse, en o Himalaya, o alpinista polaco Jerzy Kukuczka (n.1948).
• 1991 - muere en Santa Monica (California) o escritor, guionista y productor cinematografico estausunidense Gene Roddenberry, creyador d'a serie de televisión Star Trek (n.1921).
• 1994 - muere en Nueva York (Nueva York) l'actor portorriquenyo Raúl Juliá (n.1940).
• 1996
  • - muere en Berlín o politico alemán Artur Axmann, que mandó as Hitlerjugend mientres o Tercer Reich. (n.1913).
  • - muere en Halesworth (Suffolk, Anglaterra) o politico y diplomatico britanico Gladwyn Jebb, secretario cheneral d'a Organización d'as Nacions Unidas en 1945-1946 (n.1900).

Sieglo XXI

• 2002 - muere en Nueva York (Nueva York) l'actor, letrista y guionista estausunidense Adolph Green (n.1914).
• 2005
  • - muere en Tegucigalpa o politico hondurenyo José Azcona Hoyo, president d'Honduras en 1986-1990 (n.1927).
  • - muere en Detroit (Michigan) l'activista estausunidense por os dreitos civils Rosa Parks (n.1913).
  • - muere en Soissons (Aisne, Picardía) l'actriz francesa Françoise Vatel (n.1937).

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre o 24 d'octubre.