Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O sufixo -dor[1][2] ye un sufixo present en l'aragonés y atras luengas romanicas que deriva d'os sufixos latinos -TOR y -TŌRIU[3]. Presenta valua indicadora d'achent[4] u oficio, qualidat, obchecto u ferramienta y locativo. En ribagorzano no se pronuncia a -r final d'a forma masculina d'este sufixo.

Valua d'achent u oficio: editar

Con valua d'achent u oficio ye a continación d'o sufixo latino -TOR y se presenta baixo as formas -ador, -edor y -idor d'acuerdo con as tres conchugacions verbals[3].

Valua de qualidat: editar

Valua de ferramienta u utensilio: editar

A valua instrumental d'o sufixo -dor como continador de -TŌRIU se troba tamién en occitán y catalán[3]; en aragonés tamién se troba a variant -dero con o mesmo orichen pero formada con Yod quarta de metatesi.

Valua de locativo: editar

A valua locativa d'o sufixo -dor como continador de -TORIU se troba tamién en occitán y catalán[3]; en aragonés tamién se troba a variant -dero con o mesmo orichen pero formada con Yod quarta de metatesi.

Referencias editar

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 (es) Chabier Lozano Sierra: Aspectos Lingüisticos de Tella. Aragonés de Sobrarbe (Huesca). Gara d'Edizions - Prensas Universitarias de Zaragoza - Institución Fernando el Católico. 2010, pp 202-203.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 (es) Chabier Tomás Arias: El aragonés del Biello Sobrarbe. Instituto de Estudios Altoaragoneses. (1999), p 164, p 171, p 224, p 248.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 (es) José Antonio Saura Rami: Elementos de fonética y morfosintaxis benasquesas. Gara d'Edizions, Institución Fernando el Católico, 2003, pp 324-325.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 (es) QUINTANA i FONT, Artur: El Aragonés nuclear de Nerín y Sercué (Valle de Vio); Gara d'Edizions. Zaragoza, 2007. ISBN 978-84-8094-060-3, pp 38-39, p 42, p 44.
  5. 5,0 5,1 (es) Miguel Ánchel Barcos, El Aragonés Ansotano: estudio lingüístico de Ansó y Fago; Gara d'Edizions. Zaragoza, 2007, p 164.ISBN 978-84-8094-058-0.

Bibliografía editar

Se veiga tamién editar