Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Níquel
CobolNíquelArambre
-

Ni

Pd
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Níquel, Ni, 28
Serie quimicaMetal de transición
Grupo, periodo, bloque 104, d
Colorblanco-archent
Peso atomico 58.6934(4)(2) g·mol−1
Configuración electronica [Ar] 4s2 3d8 or [Ar] 4s1 3d9
Electrons por capa 2, 8, 16, 2 or 2, 8, 17, 1
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)8.908 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.7.81 g·cm−3
Punto de fusión1728 K
(1455 °C, 2651 °F)
Punto d'ebullición3186 K
(2913 °C, 5275 °F)
Entalpía de fusión17.48 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización377.5 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 26.07 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 1783 1950 2154 2410 2741 3184
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinacubica centrata en as caras
Estatos d'oxidación4,[1] 3, 2, 1,[2] -1
(oxido meyo basico oxido)
Electronegatividat1.91 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización
(mas)
1ª: 737.1 kJ·mol−1
2ª: 1753.0 kJ·mol−1
3ª: 3395 kJ·mol−1
Radio atomico124 pm
Radio covalent124±4 pm
Radio de van der Waals163 pm
Atra información
Ordenación magneticaferromagnetico
Resistividat electrica(20 °C) 69.3 nΩ·m
Conductividat termal(300 K) 90.9 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 13.4 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(t.a.) 4900 m·s−1
Modulo d'elasticidat200 GPa
Mod. elast. transversal76 GPa
Modulo de compresión180 GPa
Coeficient de Poisson0.31
Dureza Mohs4.0
Dureza Vickers638 MPa
Dureza Brinell700 MPa
Numero CAS7440-02-0
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
58Ni 68.077% 58Ni ye estable con 30 neutrons
59Ni traza 76.000 a ε - 59Co
60Ni 26.223% 60Ni ye estable con 32 neutrons
61Ni 1.14% 61Ni ye estable con 33 neutrons
62Ni 3.634% 62Ni ye estable con 34 neutrons
63Ni sin 100.1 a β 0.0669 63Cu
64Ni 0.926% 64Ni ye estable con 36 neutrons

O níquel (de l'alemán < Nickel) ye un elemento quimico de numero atomico 28 y simbolo Ni situato en o grupo 10 d'a tabla periodica d'os elementos.

Caracteristicas prencipals editar

Ye un metal de transición de color blanca-archent, conductor d'a electricidat y d'a calor, ye dúctil y maleable por lo que se puet laminar, pulir y forchar facilment, y presenta una mica de ferromagnetismo. Se troba en diferents minerals, en meteoritos (en aliación con o fierro) y, en primeras, bi ha níquel en l'interior d'a Tierra.

Ye resistent a la corrosión y se gosa emplegar como recubrimiento, por meyo de electrodeposición. O metal y belunas d'as suyas aliacions, como o metal monel, s'emplegan ta manellar o fluor y bels fluoruros por o feito de que reacciona con dificultat con istos productos.

O suyo estato d'oxidación mas normal ye +2. Puet presentar-ne atros, s'han observato estatos d'oxidación 0, +1 y +3 en complexos, pero no son guaire caracteristicos.

Aplicacions editar

Alto u baixo o 65% d'o níquel consumito se fa servir en a fabricación d'acero inoxidable austenitico y un atro 12% en superaliacions de níquel. A resta, un 23%, se reparte entre atras aliacions, baterías recarregables, catalisi, acunyación de moneda, recubrimientos metalicos y fundición:

Rol biolochico editar

Muitas hidrochenasas, encara que no todas, contienen níquel, mas que mas en aquellas que tienen a función d'oxidar o hidrocheno. Pareixe que o níquel tien cambeos en o suyo estato d'oxidación lo que indicaría que o nuclio de níquel ye a parti activa d'a enzima.

O níquel ye tamién present en a enzima metil como reductasa y en bacterias metanochenicas.

Referencias editar

  1. M. Carnes et al. (2009). "A Stable Tetraalkyl Complex of Nickel(IV)". Angewandte Chemie International Edition 48. DOI:10.1002/anie.200804435.
  2. S. Pfirrmann et al. (2009). "A Dinuclear Nickel(I) Dinitrogen Complex and its Reduction in Single-Electron Steps". Angewandte Chemie International Edition 48. DOI:10.1002/anie.200805862.

Vinclos externos editar