Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000

A diabetis mellitus u diabetis sacarina, a sobén dita simplament diabetis[1] (d'o griego antigo: διαβήτης, "compás"), ye un sindrome de metabolismo alterato, debito cheneralment a una combinación de causas hereditarias y ambientals, que resulta en un ran de zucre en a sangre anormalment alto (hiperglucemia).[2][3][4] O livel de glucosa en a sangre ye controlato por una interacción complexa de numerosas sustancias y hormonas d'o cuerpo, incluyindo-ie a hormona insulina, fabricata en as celulas beta d'o pancrias. "Diabetes mellitus" se referiere a un grupo de malautías que prevocan un ran alto de glucosa en a sangre debito a defectos d'a secreción d'a insulina u de l'acción d'ista hormona en o cuerpo.[5]

Icono d'aviso medico
Icono d'aviso medico
Advertencia: Biquipedia no ye un consultorio medico.
Si creye que aprecisa d'aduya, por favor consulte con un profesional d'a salut.
O cerclo azul ye o simbolo que fan servir as Nacions Unidas ta la diabetis.

A diabetis mellitus de tipo 1 se produce a causa d'una produción redueita d'insulina, mientres que a diabetis mellitus de tipo 2 y a diabetis chestacional se deben a una resistencia a los suyos efectos.[6] As dos causas prevocan hiperglucemia, que ye a responsable prencipal d'os signos agutos d'a diabetis: una producción excesiva d'orina, mas sete y un augmento d'a inchestión de liquidos ta compensar, visión borrosa, perduga de peso sin de motivo aparent, letarchia y cambios en o metabolismo d'a enerchía.

O Día Mundial d'a Diabetis se celebra o 14 de noviembre.

Referencias editar

  1. (es) José Carlos López Dieste: Vocabulario aragonés de Villanueva de Gállego (Bajo Gállego, Zaragoza), Xordica Editorial, 2010, ISBN 978-84-96457-62-1, p.43
  2. (ca) Diabetis "mellitus". Enciclopèdia Catalana
  3. (ca) Jameson Larry: "Harrison: Endocrinologia clinica". McGraw-Hill. Casarile (Milà). 2007 ISBN 978-88-386-3921-0
  4. (en) L M Tierney, S J McPhee, M A Papadakis: "Current medical Diagnosis & Treatment". International edition. Lange Medical Books/McGraw-Hill. 2002. Nueva York. ISBN 0-07-137688-7
  5. (en) K. I. Rother. 2007. "Diabetes Treatment — Bridging the Divide". N Engl J Med. PMID 17429082. DOI 10.1056/NEJMp078030
  6. (en) "Definition, Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus and its Complications". Organización Mundial d'a Salut. Department of Noncommunicable Disease Surveillance