Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Bristón[1] (Bristol /ˈbrɪstəl/ en anglés y oficialment) ye una ciudat portuaria d'Anglaterra, capital d'a rechión d'o Surueste d'Anglaterra‎ y d'o condau de Bristón. Dende a suya creyación, a ciudat ye intimament unita a lo suyo puerto, a razón por a cual se convertió historicamet en a segunda ciudat d'o reino d'Anglaterra por a suya población (encara que en os anyos 1780 la superoron Liverpool, Manchester y Birmingham).

Bristón
Bristol
Localidat y condau d'Reino Uniu
Escudo d'armas
Estau
 • País constituyent
 • Rechión
 • Condau
 Reino Uniu
Anglaterra
Surueste d'Anglaterra‎
Briston
Superficie 110,00 km²
Población
 • Total
 • Densidat

535907 hab. (2011)
3.785,47 hab/km²
Altaria
 • Meyana

11 m.
Codigo postal BS 0117
Ríos Avon y Severn
Coordenadas
Bristón ubicada en Reino Uniu
Bristón
Bristón
Bristón en Reino Uniu
Web oficial

A suya población ye de 416.400 habitants (estimación de 2007) en una superficie de 110,00 km², con una densidat de población de 3.785,47 hab/km².

Cheografía editar

Bristón ye situato a canto d'o río Avon, d'o estuario d'o río Severn (o estuario d'o Severn) y d'o canal de Briston, que ye parte d'a mar Celta y de l'Oceano Atlantico. A suya altaria ye d'11 metros sobre o livel d'a mar.

Etimolochía editar

En anglés antigo, a ciudat se clamaba Brycgstow, ye decir, a ciudat d'o puent.

Historia editar

Dimpués d'a conquiesta normanda d'Anglaterra en 1066, en Bristón se construyó uno d'os mas importants castiellos construitos por o nuevo rei, Guillén O Conqueridor, ta controlar o país, en a desembocadura d'o río Avon. A o canto d'o suyo puerto, creixió a ciudat, que dende o sieglo XII estió una pieza important en o comercio maritimo d'o reino con Irlanda en trescruzando a mar d'Irlanda. En 1247 se construyó un nuevo puent y la ciudat encara creixió mas a escape, dica convertir-se en o sieglo XIV en a tercera ciudat d'Anglaterra, dezaga de Londres y York. Sindembargo, a ciudat perdió muitos d'os suyos habitants en a epidemia de peste negra en 1348-1349. En a Edat Meya yera famosa por a suya industria textil, con os clamatos en aragonés panyos de Bristón.[1]

En 1542, a ciudat de Bristón plegó a la categoría de ciudat, y l'antiga abadía de Sant Agostín, adedicata a Sant Agostín d'Hipona, se convertió en a seu de Bristón. D'antis mas, en 1497, de Bristón heba partiu ta lo suyo viache a America John Cabot. Dende o sieglo XVI, a burguesía d'a ciudat teneba muitos beneficios economicos d'a suya financiación d'os piratas angleses que atacaban o trafico mercantil espanyol con as suyas colonias americanas. Dimpués, Bristón se convertió, con Liverpool, en uno d'os prencipals centros d'o comercio anglés d'esclavos subsahararians destinatos a las plantacions d'as colonias anglesas d'America (actualment, os Estaus Unius). Asinas, dende 1700 dica 1807, mas de 2.000 barcos negreros partioron dende Bristón ta carregar esclavos en Africa, portando mas de 500.000 esclavos dica America, en un trafico mercantil triangular: portaban produitos manufacturatos, incluindo a producción textil de Bristón, dende o puerto de Briston dica Africa, y pagaban con istos produitos os esclavos que hi compraban, ta luego portar-los y vender-los en America a los propietarios d'as plantacions de zucre a cambio d'iste zaguer producto, que portaban a Bristón ta la suya venda en Anglaterra.

Molimentos editar

 
Nau principal d'a Seu de Bristón

Localidaz achirmanatas editar

Vinclos externos editar

Referencias editar

  1. 1,0 1,1 (an) Toponimo antigo en aragonés recollito o 5 de chinero de 1394 en Zaragoza.


Condaus d'Anglaterra  
Bedfordshire | Berkshire | Bristón | Buckinghamshire | Cambridgeshire | Cheshire | Ciudat de Londres | Cornualla | Cumbria | Derbyshire | Devon | Dorset | Durham | Essex | Gloucestershire | Gran Londres | Gran Manchester | Hampshire | Herefordshire | Hertfordshire | Isla de Wight | Kent | Lancashire | Leicestershire | Lincolnshire | Merseyside | Midlands de l'Ueste | Norfolk | Northamptonshire | Northumberland | Nottinghamshire | Oxfordshire | Rutland | Staffordshire | Shropshire | Somerset | Suffolk | Surrey | Sussex de l'Este | Sussex de l'Ueste | Tyne y Wear | Warwickshire | Wiltshire | Worcestershire | Yorkshire d'o Norte | Yorkshire de l'Este | Yorkshire d'o Sud | Yorkshire de l'Ueste