Bombardeyo de Guernica

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Bombardeyo de Guernica
Guerra Civil Espanyola

Enrunas de Guernica dimpués d'o bombardeyo aerio d'a Lechión Condor alemanya, d'o Corpo Truppe Voluntarie y d'os sublevatos franquistas.
Información cheneral
Calendata: 26 d'abril de 1937
Puesto: Gernika-Lumo (Bizcaya, País Basco, Segunda Republica Espanyola)
Resultau: Incendio y destrucción cuasi de raso d'a ciudat.
En conflicto
Segunda Republica Espanyola Lechión Condor (Tercer Reich)
Corpo Truppe Voluntarie (Reino d'Italia)
Bando nacional (sublevatos)
Comandants
Wolfram von Richthofen
Soldaus
Garra esfensa antiaeria 23 bombarders Junkers Ju 52
1 bombardero Dornier Do 17
4 bombarders Heinkel He 111
10 caza-bombarders Heinkel He 51
6 caza-bombarders Messerschmitt Bf 109
3 bombarders Savoia-Marchetti SM.81
10 caza-bombarders Fiat CR.32
Baixas
120-3.000 civils muertos, en una cifra variable seguntes as fuents Denguna
Guerra Civil Espanyola
Cuartel de la MontañaAlcázar de ToledoXixónOviedoGuipuzcuaMéridaSigüenzaBadajozExtremaduraMallorcaSierra GuadalupeIrúnMonte PelatoTalaveraSantuario de Nuestra Señora de la CabezaVillarreyalCabo Espartel LoperaMadritOperación ÚrsulaCiudat Universitaria de MadritA Coruña 1ºA Coruña 2ºMalagaJaramaOfensiva d'o NorteMachichacoGuadalacharaGuernicaBilbauSegoviaBruneteSantanderBelchitEl MazucoCherchelTeruelPalos BielsaAragónLinia XYZEbroCatalunyaMenorca

Se conoix con o nombre de bombardeyo de Guernica[1] a un bombardeyo aerio feito mientres a Guerra Civil Espanyola sobre a localidat basca de Gernika o día 26 d'abril de 1937. En iste bombardeyo parteciporon avions d'a Lechión Condor d'o Tercer Reich, d'o Corpo Truppe Voluntarie d'o Reino d'Italia y d'o Bando nacional (sublevatos contra o Gubierno republicano), y remato con o incendio y destrucción d'o centro d'a ciudat, con cuantas casas espaldatas. O numero de victimas, encara no conoixito con seguridat, ye variable seguntes as fuentes emplegatas, dende 120 dica 3.000 civils muertos, en estar un día de mercato en a localidat. Antiparte, en no tener a ciudat garra esfensa antiaeria, y en estar o primer ataque aerio contra localidaz sin d'importancia militar en a Historia (encara que a Luftwaffe en faría a ormino mientres a Segunda Guerra Mundial contra localidaz como Varsovia, Rotterdam u Londres) os atacants albandonoron os cielos de Gernika sin de baixas.

O bombardeyo, amplament cubierto por a prensa internacional, tenió una important presencia mediatica arredol d'o mundo, amplificata en estar a localidat de Gernika una localidat de muita significación politica en o País Basco, en estar a on se troba l'arbol de Gernika y a on os reis churaban os antigos Fueros bascos. O Gubierno republicano encargó un treballo sobre o bombardeyo a o pintor Pablo Picasso, qui pintó o famoso Guernica.

A historiografía de tendencia franquista, como Carlos Rojas u Ricardo de la Cierva, minimiza o numero de victimas, afirma que a localidat teneba una abundant presencia de tropas de l'Exercito Popular Republicano y mesmo diz que o bombardeyo estió una decisión personal de Wolfram von Richthofen, continando con a linia oficial mientres a dictadura franquista, que plegó mesmo a decir que estioron os soldatos republicans (melicians royos, seguntes deciban) qui incendioron a localidat en reblar.

Referencias editar

  1. En a historiografía se gosa emplegar ta dar-lo o suyo nombre a o bombardeyo o nombre en castellano d'o toponimo basco Gernika, en estar o nombre con que a prensa primero y os historiadors dimpués emplegan ta referir-se'n.